Безип барат эле?деп.
Бир кезде мен жаш элем,
Чачтарымды ак басты.
Г?л чачтым эми алчадай,
Жылдар дагы коён ??д??,
Дайнын кетти таптырбай.
Мен бул китепти баштагандан бери далай суулар агып, далай мезгил ?тк?н экен. Ортодо эки хан алмашыптыр. Кайраттуу кыргыз эли эч убакта эз??г? чыдай албайт, алар эч кимге баш ийбес улуу Манастын тукумунан эмеспи. Башка элдер бир эле хандын эз??с? алдында турат. Ал эми кыргыз эли эк??н? те? с?р?п айдап, салп этек катынча жолуна салыптыр. Алар бир жерде чогултуп алган байлыгы менен ?м?р с?р?п ж?рс? керек. Баракелди кыргыз элинин т?г?нб?с кайратына! Ошол замандын оорчулугуна чадай албай канча пенделер тиги д?йн?г? узады. Эл чачылды, тербиди, тентиди. Оор замандын капшабы далай сонун адамдарды тиги д?йн?г? алып кетти. Кеч??г??к? эле мени менен бирге ж?рг?н адамдардын далайы тиги д?йн?г? узап кетиптир. Арман деген ошол экен. Мен алардын с?йк?м элесин ырларыма салбадым беле. Эми алардын жаркыраган элесин сыйпалап таппай отурам. Эмне дейбиз жаткан жери жайлуу, топурагы торко болуп, тиги д?йн?д? бейишке чыгып, артында калган балдары, жерге жээги аман- эсенчиликте болуп, уланбай калган ?м?рд? улап кетсин. Туулган жерди араласам ошол с?йк?м адамдардын элеси менин к?з алдыма тартылып келет. Аларды мен баардык кезде эстеп келем. Кээде уктап жатсам т?ш?м? кирет. Кантип кирбей коёт балалык к?н?м ошол с?йк?мд?? адамдын тегерегинде ?тп?д?б?. Тагдырдын жаратканы адамга ченел?? гана ?м?р берилет тура. Эмне дейбиз.
Мен эки кол жазма китепти эчак эле тараткам. Ал тее- тетиги 1992- жылдар болуш керек эле. Анан китепти ошол боюнча таштап коюуп азыр кайра карап отурам. О?доочу жерлерин о?додум. Бул китеп негизи ?ч адамдын кол алдынан ?тт?. Жалгыз эле мен жазып салдым десем тигилердин акыл эмгегин жеп кеткен болом. Китептерди Ж?з?нова Айг?л, кызым Жылдыз тирмийип отуруп алып, баш ылдый о?доп, уйкаштыгын келиштире о?доп чыкты. Же алар толугу менен кайра жазып чыкты десем болот. «Туулган жер ж?н?нд? китеп экен элге уят болуп калбайлы» дешти. Э? эле осол жерлерин алып салышты. Анын оордуна башка ырларды жазышты. Мага караганда алар коп окугандык кылды жана орус тилин тере? билгендиги менен айырмаланды. Балким дале осол начар жерлери бардыр аларды алып салаарбыз. Кимдир бир?? жазылбай калгандыр. Аларды чыгармага кийреербиз. Иши кылып туулган жер ж?н?нд? анча-мынча болсо да жазылаар китеп жазылды. Кудайга ошол каниет. Ыйык жерди кантип китеп кылып жазбайбыз, жазабыз. Туулган жер ж?н?нд? китеп жазып анан башка темага кайрылабыз. ?з???р билеси?ер китеп ар кандай сюжеттик линияда т?з?л?т. Чылгый эле мактоо болсо, ал китеп болбой калат. Эч кимдин деле окугусу келбейт. Китеп жаратылыштан, армандан, кошоктон, юмордон, жаштыктан, к?лк?д?н, балалык, карылык жана башка к?пт?г?н нерселерден тураарын билеси?ер да. Кээ бир жазуучуларды билем туулган жери ж?н?нд? бир эки эле ыры болот. Ал туулган жерин ошол эле эки ыры менен элестетет. Мынчалык тере? жазыш ?ч?н к?п окуш керек болуп жатпайбы. Фольклорду, чыгармачылык эстетиканы, логикалык ойлонуу, ата-журттун у?гусун,турмуштун ?н?г?? темпин, к?рк?м а?-сезим, реалдуу ойлоо ыкмаларын, чыгармачылык профессионалдык жана башка толуп жаткан нерселерди билиш керек. Чыгармачылыкта эки куплет ыр эле к?п нерсени чечип коюушу ыктымал. Бул ?з жайы менен болсун. Мен эми к?п алыс кетпей кайра эле ?з?б?зд?н турмушубузга келели. Туулган жерге сагыныч пайда болот. Биздин жайлоолорубуз кандай керемет ал жерлерге киндик каныбыз таапм балалыгыбыз калбады беле. Жерибиздин адамдары кандай ыйык. Мен тууулган жерде бир-эки адамдан эле к???л?м калбаса ал эми жалпы карапайым адамдардын бир??н?н да к???л?м калбаптыр. Алардын ыйык элеси, с?йл?г?н карапайымдыгы баардыгы менин к?з алдымда даана кино болуп тартылат. Мен аларды кантип ырга жазбай коём. Кандай гана чыгарма болбосун анда тарбиялык маани болуш керек. Тарбиялык маани болбосо, ал чыгарма болбой калат. Ал ошол ?ч?н адабий чыгарма да. Ошол тарбиялык чыгарма менен адамдык калыптануу келип чыгат. Албетте адамдардын арасынан ар кандай терс сапаттар жолугат. Мисалы: зулумдук, ач к?зд?к, к?р? албастык, з??к?рл?к, уурулук, мастык жана мындан башка адамдарда толуп жаткан терс к?р?н?шт?р бар ошолордон четтеш ?ч?н мен ырларымда жазып кеттим. Ал жагын жаман к?рб?г?л?. Канчалык биздин эл жогорку маданияттуу болсо, биздин элде жашоо ошончолук сонун болбойт беле. Албетте андай жаман к?р?н?ш баардык элде кезигет. Мисалы падышадан тартып карапайым адамга чейин жаман сапаттар бар. Мисалы биздин качып кеткен адамдарыбыз жакшы адамдарбы алар д?йн?кор, талоончу болуп чыга келбедиби. Кеч??г??к? эле жакшы деген адамыбыз ж?з? толук ачыла келбедиби. Ушундай жерде кантип заман о?олот. ?з???р эле ойлоп к?рг?л?ч? к?п депутаттар, губернатор, акимдер чыкты, ушулардын деги бир?? эл ?ч?н иштедиби? Жок элди тоноп алды да басып кетти. Эч бир элге жакшылыгы болгон эмес экен. Жалпы эл ?ч?н иштеген адамдар керек болсо онго да жетпейт. Мен аларды санап берейин. И. Раззаков, А. Масалиев, Шералы Назаркулов, Султан Ибраимов, Топчубек Тургуналиев, Дооронбек Садырбаев менин эсимде эл ?ч?н иштегендер ушулар эле экен. Ал эми депуттар, акимдер, губернаторлор ж?н эле бир бийликке келип кеткен адамдар тура. Байып алат анан жылт коёт. Анан аларды кантип эл ?ч?н иштеди дейбиз. Алар атын калтырыш ?ч?н кээ бири тир??с?нд? эле мектептерге, к?ч?л?рг? ысмын коюуп киришти. Деги ошолордун аттарын койгондой эмне эмгеги бар эле. Алардын аттарынын киге кереги бар. Жансыз элге эмгеги жок ашыкча нерсе болуп жатпайбы.
Эми саясатты коюуп кайра жазмага келели, биздин ишибиз ошол эмеспи. Жазаарын жазып бердим эми калганы силерден. Баса т?рт?нч? китеби да бар эмес беле. Кудай аны санаага жеткирсе айылга барып кыдырып к?р?п анан байкаштырабыз.
Кагылайын айлымдын карапайым адамдары менин айтаарым ушулар.
Баары?арга ден соолук, алды?арга жакшы к?нд?рд? каалайм!
Ар бири?ер жолукканча саламатта аман-эсен болгула!
Кудайм алдыбызга жакшы к?нд?р менен жолуктурсун!
Жаратканым ?з?? колдой к?р!
Бизди касиетт?? ыйык Бугу энебиз жана Беккулу атанын талы колодосун!!!
Буюрса кайра аман-эсенчиликте жакшы салам менен жолугалы!
«Ассалому алекум!» « Алейкума ассалам!»
БАБАЛАРДЫН ТАРАЛЫШЫ
Акбагыш
?р?мч?-–Чо?багыш
Сарыбагыш
Долон бий –
Ак багыш –Ырыскан–
Домбул бий
Куууул (Сол)
Долон бий–Акуул (О?)–
Кызылуул (Ичкилик)
Койлон (Жедигер эли)
Адигене Богорстон ( Солто эли)
Ак уул–Тагай –Кылжыр–
Мо?ош Кара чоро
Наалы эже Тондуу балдары
Саяк
Азык
Черик
Ко?урат
Чертике
(Бугу уусу тарайт) Арыкмырза
Кылжыр–Орозбакты–Мырзакул–
Д??л?сбакты Карамырза .
(Сарбагыш уруусу тарайт) Токочмырза
Асанмырза
Алсейит ата ?ч аял алат
1.Биринчи аялы Токтоб?б? эне 2.Экинчи аялы М?й?зд?? эне. Ушул касиетт?? энеден Беккулу атанын тукумдары тараган. 3. ?ч?нч?с? Калмак Чок т?р?н?н кызы Чежимжан эне.
-–Мырзакулмырза– Алсейт
Тынымсейит
Бейшембай
Алсейит–Жамангул– Т?р?кочкор—Куржун–Торгой–
Боор Кыдык Чолпоке
Туумакашка Бооке Султангазы