Чора

– Битахьа, хIун до ахь царах?

– Цара хIун леладо хьажа воллу-кха.

– Хьажал, делахь, – элира Iалигирас.

Зударий дикка герга а кхачийтина, церан тхьамда йу бохуш хьалхайаьлла йогIучу зудче вистхилира Чора:

– ЭхI-хIей-хIай! Деллахьа, ма доккха хIума ду аш лелош дерг, ма боккха мел хир бу шуна! Делан дуьхьа аш хьоькху маьхьарий, кего ченаш, бетта когаш тергалбеш, ворхI стигланийн Iаьршашна тIе а хевшина, и Делан маликаш ду шуьга хьоьжуш. Аш деттачу маьхьарийн гIовгIа хезна, хIордийн маликаш ду гIевттина. Шаьш гIовттучу хенахь цара даржийначу тIемаша шун къинхьегамна йал йоьху Деле. Аш мел кхайкхочу хенахь шайна а дакъа кхочур дац-те бохуш, шуьга хьоьжуш бу йалсаманин шурин Iаьмнашкара хIурлаIан мехкарий.

– Бакъдерг ду ахь дуьйцург, Дела реза хуьлда хьуна! – элира тхьамдас.

– Мичхьара ду шу? – хаьттиа Чорас.

– ЧIинехара ду.

– Стенга доьлху шу?

– Эртан-коьрте зерате доьлху.

– ЭхIе-хIе-хIай! И чIогIа бакъахьа хIума ду! ХIинца аш хIун дей, шаьш зерате дIакхаччалц боккху болу мел а, дIакхаьчча боккху берг а, дикачу нахах цхьа стаг а лахий, хIинццехь дIакхайкхабайта. Дахарна а, йухадахкарна а йал алсам хир йу шуна, – элира Чорас.

ТIаккха йистхилира зударийн тхьамда:

– Деллахь, стаг, сел боккха, беза некъ эцна доьлхучу тхуна хIокху эрна арахь дика стаг ца хилча, хьо дуьхьал а кхетар вацара, ахь дIакхайкхабехьа и мел, оха хьо векал вин хьуна.

– Къобалвой аш со? – хаьттира Чорас вукху зударшка.

– Во! Во! – аьлла, маьхьарий туьйхира вукхара.

– Делахь со къобалхили, – аьлла, Чора мэл кхайкхо волавелира:

– Шу цIера арадевлчхьана аш баьккхинчу когана а, Дела дагавогIуш баьккхинчу когана а, Далла гIуллакхдеш ницкъ хилла дегI дашош даьллачу хьацарна шуна хилла мел, ас, дог реза дина, аш суол векал варна, хьуьлларчу Башламана бели, цунна кIелхула Сонахойн лаьмнашна бели, цул тIаьхьа чIебарлойн БIогина бели, Аптин Iуптарний, Iабазан Лабазаний, Киназан Миназаний бели. ХIан, хьалаайбал куьйгаш. Амин аьллаш!

Массо а зуда «амин» баха йолайелира.

– Тхутантуптин тандар таринта, йухайерзайе, Iовдал зударий, жIуга! – аьлла, шен чоин тIам хьала а лаьцна, ведда Чора ворданна тIехиира. Iалигирас шед тоьхна алаша масйира. Цунна йетта дагахь, тIулгаш кхуьйсуш, тIаьхьабевлира зударий.

Зударех ведда воьду Чорий, Iалигирий Пхьамта йуьрта кхечира. Цигахь, пурх говра тIе а виллина, цIа вахьаш шайн йуьртара стаг гира царна.

– Хьуна хIун дина, ва Якъуб? – аьлла, хаьттира шайн эвлахочуьнга Чорас.

– Э, дIаваьллахь, – элира вукхо. – Эртан-коьрте зерате ваханера со, цигахь долу лазар а кхетта, хIинца, хьуна ма-гарра, цIа вохьуш ву-кх.