Губляючы мары

Трошкi, аднак, сям'я спрабавала аб'яднаць нешта агульнае, нешта былое памiж iмi. Але yся гiсторыя сканчалася не так прыгожа, як яны хацелi вярнуць. Неразуменне y размовах i мэтах, марах, далёка не заyсёды знаходзiyся кампрамiс.

Такiмi размовамi была таксама зачынена размова аб курорце. Раней Толя абяцаy злятаць адпачыць ёй, пасля нараджэння дачкi, але яго погляды змянiлiся i yспамiны пра гэта прыводзiлi яшчэ большы шквал у сям'ю. Каця нiколi не падарожнiчала, яна марыла yбачыць новы свет. Але y выразе Толi было зразумела, што з iм яна дакладна не yбачыць нi мора, нi горы.

Каханне y iх сям'i пераставала быць крынiцай шчасця.

Глава III

Толя працягваy працаваць у чыгуначным дэпо. Здаровы, буйны мужчына. Часу для сваёй сям'i ён амаль не шукаy. Цяпер жа ён працягваy жыць у сваiм свеце, паступова аддаляючыся yсё далей i далей ад сям'i. Пасля вячэры, ён клаyся спаць цi сыходзiy па справах, да сяброy, часта зазiраy да сваёй мамы, якая жыла з iмi y адным мястэчку. Толя стаy запальчывым па характары, няздольным да сур'ёзных разважанняy.

Час таксама змянiy Кацю. Яна стала больш строгай, але yсё ж, засталася той добрай дзяyчынай. Жадае добрага заyсёды, з шкуры вон лезе, каб дапамагчы камусьцi. Даверлiвая, праyда, з-за чаго yзнiкаюць у яе праблемы. З цягам часу, гэта адбiвалася на яе жыццi. Яна хадзiла нясмелай i вiнаватай. Яна злавалася толькi на сябе.

У такiя хвiлiны, ёй дапамагала яе сяброyка Святлана, якая заходзiла да яе па асаблiвых выпадках або калi была y яе магчымасць. Раней сяброyку немагчыма было yявiць у сябе дома, Толя забараняy Кацi сустракацца з ёй у кватэры. Зараз жа yсё змянiлася, Толю стала yсё роyна. У большасцi выпадкаy, ён нават i не ведаy, што y яго кватэры гасцявала Света, i таму ён працягваy думаць, што яна не прыходзiць да iх дадому.

Святлана сёння прыехала y гадзiну. Лiфт у доме зноy не працаваy i ёй давялося падымацца па лесвiцы наверх. Увайшоyшы y кватэру, Святлана перавяла дух, яна нават злёгку збялела. Каця стаяла насупраць яе. Каця была апранутая y бел-шэрае, цёмныя валасы былi звязаны ззаду густым вузлом. Сяброyкi абнялiся.

– Можа вады? – спытала Каця.

– Ну так…можна нават гарбаты, толькi крыху пазней, калi сядзем. – адказала сяброyка.

– Дзякуй, што прыйшла. – сказала Каця.

Як толькi цела Светы трохi астыла пасля yздыму па лесвiцы, Каця налiла ёй гарбаты. Яны селi амаль насупраць адзiн да аднаго. Казалi аб сваiх сем'ях.

Сэрца Кацi yсё больш бiлася, калi яна казала аб сваiм мужы. Яна хацела падзялiцца з ёй усiм. Яна казала пра тое, як моцна змянiyся Толя, якiм цяпер ён стаy у яе вачах i як ён абыякава ставiцца да дачкi. Паводле яе слоy, Толя рэдка выказваy жаданне пагуляць, патрымаць дзiця на руках, абгрунтоyваючыся на тым, што ён занадта заняты справамi, працай. Сёння Кацi было цяжка працягваць размову на такую тэму. Святлана са смуткам глядзела на яе, сяброyка паднялася з стулу i абняла яе. З вачэй Кацi цiха скацiлася сляза.

Света вярнулася назад за стол.

– І што цяпер ты будзеш рабiць? Як паступiш? – пацiкавiлася Святлана.

– Не ведаю…я, мабыць, проста яшчэ кахаю яго… – прашаптала Каця. – Можа ён яшчэ зменiцца.

Можа, перад сустрэчай, Каця адказала б ёй па-iншаму, але цяпер жа яна адказала менавiта так.

Яны працягвалi гаварыць. Кацi, пасля доyгага размовы, стала нашмат лягчэй. Яна выгаварыла yсю сваю боль i не забеспячэнне y душы.

Пасля сыходу сяброyкi, Каця суцешыла свае пакуты i знервовасцi, такiя вячоркi з сяброyкай ёй заyсёды дапамагалi. Яна адчувала, што справiцца з усiм далей, з тым, што ёсць. Дзялiцца са сваiмi бацькамi, непрыемнымi навiнамi, Каця не жадала. У зносiнах з iмi, яна казала толькi добрае пра мужа i дзялiлася сваiмi маленькiмi радасцямi. Усё больш яна закранала тэму дачкi, каб аддалiцца ад слоy пра Толю.

Толя працягваy усё часцей гуляць ролю мужа i таты, рабiy выгляд i зразумела, яму не yдавалася быць добрым акцёрам. Каханне Кацi не yяyляла, не прыносiла яму новых задавальненняy, ён толькi карыстаyся тым, што Каця яшчэ адчувае да яго нейкую энергiю.

Прайшло некалькi месяцаy. Цяпер жа Каця стала яшчэ больш пабойвацца свайго мужа. Якi цяпер думаy толькi пра сябе i часта патакаy жонку тым, што дзякуючы яму, яны жывуць тут у кватэры, дзякуючы яго грошай, ёсць ежа y халадзiльнiку.

Так i сёння, было палова сёмага, калi гэтая размова зноy вярнулася да iх.

– Ведаеш? Ды калi б не я, ты б зноy вярнулася y свае трушчобы цi дзе ты там жыла!? Дзякуючы мне ты яшчэ тут! – крыкнуy ён.

– Так, кватэра на цябе. – спакойная адказала Каця. – А за чые грошы я апранаю дзiця, кармлю яго?! Што ты купляеш Насцi? Скажы?

– Оооо…выдатна! У цябе ёсць грошы! Дык можа ты i кватэру сабе купiш?

Каця паглядзела на яго з шырока расплюшчанымi вачыма.

– Што? – здзiyлена yскрыкнула яна i трохi скрывiла бровы.

Толя спрабаваy абаранiць сябе i нiбы адключаy свой розум, уносячы yсё больш дурных фраз. Тон яго прамоваy не станавiyся цiшэй, наадварот, ён усё пранiзлiвей палохаy Кацю. Яна больш не адважвалася яму адказваць, яна бачыла перад сабой гнеy i злосць мужа, якi вiнавачваy яе ва yсiм. У гэты вечар, Толя yдарыy па стале i сышоy з дому. Ён пакiнуy сваю жонку y слязах i y роспачы.

“Куды ж ён мог пайсцi? Не! Мне yсё роyна…” – выцiраючы слёзы, на хвiлiнку задумалася Каця.

У гэтую ноч Каця зноy плакала. Яна зрэдку падымалася i падыходзiла да дзiцяцi па начах, у Насценькi быy добры сон, а вось днём яна буянiла, не магла yсядзецца на месцы. Нават, калi Каця чытала ёй казкi, дачка не занадта спяшалася y невялiкi дзённы сон.

Непрыемнасцi y сям'i зараджалiся тым, што каханне Толi да жонкi памiрала, Каця станавiлася яму не цiкавай. У адрозненнi ад яго, Каця yсё ж яшчэ адчувала, увасабляла нейкую прыхiльнасць, паддаючыся абаянню мужа y гэтак спакойныя гадзiны. Каця yсё яшчэ даравала яму яго выхадкi, а сама пакутавала. Колькi ён ужо яе крыyдзiy…нiхто не лiчыy.

Каця часта цешыла сябе добрымi yспамiнамi, як усё было раней з iмi, як было yсё па-iншаму. Ёй здавалася, што тады было iншае жыццё, дзе яе муж быy зусiм iншым чалавекам, чым цяпер. Калi яны любiлi адзiн аднаго, праводзiлi шмат часу разам, рэдка сварылiся. А цяпер што? Ёй застаецца yспамiнаць толькi лепшыя падзеi, калi наганяе яе душу туга i смутак. Яна не хацела заставацца адзiнокай, самотнай жанчынай з дзiцём.

Глава IV

Так праносiлiся i ляцелi гады.

Патроху Анатоль стаy прывыкаць да сям'i, да дачкi. У кватэры не чутны плач дзiцяцi, Насценька yжо ходзiць у дзiцячы садок, Каця вярнулася на працу. Ад гэтага Толю стала спакайней. Па настаyленнi сваёй мамы, Толя, усё што тычылася дапамогi для Насценькi, стараyся аплачваць патрэбы да дзiцячага садку. А вось з нагоды адзення, ён з сумневам, зрэдку даваy грошы жонцы на iх куплю, пазбягаючы yсякай адказнасцi i растання з грашыма. Толя часам нават забiраy сваю дачку з садка, iдучы да машыны, браy яе за руку. Гаварыy з ёй у добрым настроi, пакуль яны ехалi дарогаю да дому. Дачка яму распавядала аб праведзеным дне, аб сябрах i гульнях. Настачка балбатала yсю дарогу, праведзены час з татам для яе быy лепей усялякiх цукерак. Толя рабiy гэта з малой шчырасцю, часам, каб не быць дрэнным бацькам у вачах знаёмых.

Такiх момантаy было вельмi мала, Каця yсё больш старалася накiраваць Толю, каб той забiраy дачку з садка. Гэтак жа, Толя працягваy мала часу надаваць дачушцы дома. Кожны дзень, Насцi вельмi не хапала вялiкай бацькоyскай увагi. Яна часта задавала пытаннi маме пра тату, для Кацi гэтыя пытаннi былi чымсьцi балючымi, бо яна не магла паyплываць на рашэнне i паводзiны мужа.

Толя быy перакананы тым, што y абавязкi Кацi yваходзiць усё выхаванне Насцi, бо яму было камфортней заставацца больш свабодным.

І нават цяпер, праз некалькi гадоy, калi Каця стала задумвацца аб школе, Толя па-ранейшаму не цiкавiyся Насцяй, пра тое, як будзе праходзiць яе першыя днi y школе. Дачка yжо дасягала патрэбнага yзросту.

У суботу, Каця ляжала на сваёй любiмай канапе, яна працягвала балбатаць па тэлефоне з сяброyкай. Агульныя тэмы былi даволi ажыyлёнымi. Тым не менш, яна не ведала, як паведамiць мужу аб тым, што яна зноy цяжарная. Каця шукала адказу y сяброyкi, але добрага савету яна так i не пачула. Успамiнаючы мiнулую цяжарнасць, Каця хацела i далей хаваць сваё становiшча, але куды yжо было далей, калi жывот стаy вылучацца на яе талii.

У нядзелю, Толя хадзiy па кватэры, у яго быy выхадны. Ён не заyважаy прысутнасцi Кацi. Муж шукаy нешта страчанае, зазiраючы y розныя куты кватэры. У рэшце рэшт, Каця набралася смеласцi. Паклiкаyшы Толю звярнуць на яе yвагу, цвёрдым голасам распавяла яму пра цяжарнасць.

– Навошта ты гэта мне гаворыш? – сказаy, засмуцiyшыся Толя. – Гэта твоё дзiця, толькi твоё! Ад каго ты там зацяжарыла мне не важна! Цi ты цяпер хочаш на мяне гэта прывязаць! Не атрымаецца! Ведаю я твае yсе штучкi.

Толя дастаy з палiцы нейкiя лiсты, скамячыy iх i кiнуy назад.

– Клянуся табе, ён твой! – усклiкнула Каця. – Твой!

– Не! Ну yжо не…хопiць мне дачкi! – насмешлiва прамовiy муж.

Толя стаy адыходзiць ад Кацi, працягваючы нешта шукаць. Каця была y парыве зносiн, хадзiла y след за мужам.

– Памятаеш, той дзень, калi ты хадзiy на дзень нараджэння да Лёшы, а потым прыйшоy дадому вясёлянькi, з кветкамi i мармытаy пра тое, якая я прыгожая!? Ранiцу ты дакладна памятаеш! Дык вось тады мы i правялi ноч разам! У мяне акрамя цябе нiкога не было!

– Добрая гiсторыя. Я, з кветкамi, да цябе? На дзень нараджэння я хадзiy. Ведаеш, можа хто i паверыць табе, павядзецца на тваю гiсторыю, але не я! – адказаy Толя. – Я такога не памятаю, у той дзень можа да цябе нехта iншы прыходзiy i дарыy кветкi. А тое, што я прачнуyся з табой…дык гэта ты ранiцай сама магла легчы да мяне, у той момант, калi я прыйшоy дадому i заснуy. Прыгожа yсё падладзiла.

Толя yпэyнена прамаyляy словы. Не yяyляючы нiчога, акрамя таго, што Каця кажа яму хлусню.

– Якi ж ты дурань i эгаiст! – працягвала Каця. – Чэрствы i гiдкi чалавек.

“Што ж ёй адказаць, каб яна адстала ад мяне?” – думаy, хадзiy па кватэры Толя, быццам зусiм забыyся што шукаy.