Nar çubuğu

–Bilir?m, bu m?s?l? ?zb?kl?rl? sah? m?v?kkilinin isidir. – Agbas ?z? m?lumat verdi. – Birc? burdan ?ixim, vaylarini ver?c?m. Sah? m?v?kkilini iti qovan kimi d?rhal sistemd?n qovduracam. ?zb?kl?ri d?… hayana d?ns? ?z?m?z?nk?l?rdi, yaziqdilar, bir s?hv? g?r? tutdurmaq ist?mir?m, y?qin ki, sah? m?v?kkilinin fitn?sin? uyublar, deportasiya etdir?c?m, qoy gedib qislaqlarinda qoyunlarini otarsinlar, Moskva yetim-yesirin yeri deyil.

–?m?liyyat?i yolda m?n? hamisini danisdi. Onlarin bu m?s?l?d?n x?b?ri yoxdur.

–B?lk? s?nd?n s?z almaq ist?yib?

–Yox.

M?n ona yol boyu ?m?liyyat?i il? aramizda olan s?hb?ti danisdim. G?l?ms?di, r?ngi a?ildi. M?n? ?z? haqqinda b?zi seyl?r damsmaga basladi. Agbas h?myerlim, s?n dem?, Sabirabadli imis. Orda dogulub boya-basa ?atib. M?st?qil Az?rbaycanin Polis Akademiyasini bitirib, ilk m?zunlarindan biri olub. ?z rayonlarina t?yinat alib, orda ?m?liyyat?i, t?hqiqat?i, m?st?ntiq v?zif?l?rind? ?alisib, polis kapitani r?tb?sin?d?k y?ks?lib. He? vaxt r?sv?t almayib, d?l?duzluq ?m?ll?rini aglina bel? gotirm?yib. H?mis? haqqin t?r?find?, haqlinin m?dafi?sind? dayanib. R?isin “solaxay” tapsiriqlarini yerin? yetirm?diyin? g?r? el? r?sv?t ittihami il? s?rl?nib. Is yoldaslari ?z?n? dir?nib. Isd?n d? olub, r?tb?d?n d?, h?bs? g?nd?rilib. D?rd il yatib ?ixib. T?rm?d?n ?ixandan sonra n? q?d?r ?alissa da k?hn? isin? b?rpa oluna bilm?yib. Dogma v?t?nd? qalib isl?yib-yasamaq m?mk?ns?z olub. Ail?si dagilib. Y?zl?rl? basqa h?myerlil?ri kimi ?ixis yolunu Moskvaya ?z tutmaqda g?r?b. “Moskva b?y?kd?r, orda hamiya yer tapilar. Bir d? kim-kimi taniyir, kimin n? isin? basqasi n? isl? m?sgul olur”, dey? ?z?n? t?s?lli verib. “R?sv?t, d?l?duzluq madd?si d? ikinci pasport kimi alnina m?h?rl?nib!” Agbas bel?c? taleyi il? barisib v? bu istiqam?td? k?hl?nm?y? ?alisib. Polisdon ?ixib gedib bazarda kartof-sogan sata bilm?zdi, ist?s?ydi bel? bunu bacarmazdi. Ail?si Sabirabadda yasayir. Bosansalar da ?lin? imkan d?sd?kc? ail?sin? pul g?nd?rib. Qizi ail? qurub. Oglu is? Polis Akademiyasinin axirinci kursundadir. “N? q?d?r ?alissam da onu inadindan d?nd?r? bilm?dim. Qorxuram ki, onu da m?nim taleyim g?zl?sin…” Yalniz bu s?zl?ri dey?nd? azaciq k?vr?ldi. “Qorxma, qurd oglu qurd olar, deyibl?r”, t?s?lli verm?k ist?s?m d? dinm?dim, sad?c? d?s?nd?m ?zl?y?md?…

–B?s n? yaxsi halal-h?mb?t qazandiginiz “kapitan” r?tb?sind? deyil, “polkovnik» r?tb?sind? f?aliyy?t g?st?rirsiniz? B?lk? kapitan kimi daha asan “isl?y?rdiniz…” – Aglima g?l?n ilk suali sappildatdim getdi.

–Daha yas o yas deyil. – dedi. – Indi kim inanar ki, bu yasda, bu basin sahibi h?l? kapitandir.

G?r?s vaxli bitdiyind?n ayrilinali olduq. Nikbin idi, lezlikl? ?ixacagina, g?r?s?c?yimiz? ?midliydi. N? bilim?! Ona he? yazigim g?lmirdi, Murad demisk?n, qurd idi, harda olsaydi, bas ?ixaracaqdi. M?ni m?yus ed?n basqa seydi. Indi g?r onun kimi n? q?d?r qurd ?r?kli ogullar yaltaqlarin, xainl?rin, satqinlarin, ?z?duranlarin ucbatindan ail?sind?n ayri d?s?b, dogma v?t?nd?n did?rgin salinib. Heyf s?n?, V?t?n! Bu c?r ogullar s?nin ?z?n? h?sr?t qalib. S?n d? onlarin ehtiyacinda qovrulursan, cizdigin ?ixir.

?z?md?-s?z?md? deyildim, sanki soka d?sm?sd?m.

N?vb?ti is g?n? d? bel? oldum. Agbasin h?bsi il? he? c?r? barisa bilmirdim. ?limd?n bir k?m?k el?m?k d? g?lmirdi. Kimi taniyirdim bu q?rib ?lk?d?, q?rib diyarda…

Axsam isd?n ?ixib ev? getm?k ist?yirdim ki, giris qapisinin agzinda yen? h?min ?m?liyyat?i il? qarsilasdim. M?ni g?zl?yirmis, g?r?n kimi g?l?-g?l? ?z? yaxinlasdi. -S?n? bir sad x?b?rim v? xahisim olacaq. – dedi v? qoluma girib masinina t?r?f apardi.

Masina oturduq.

–Bilirs?n, s?nin h?myerlin haqliymis. Bu gcc? onu buraxacaqlar.

–Nec?? – T??cc?bl? bir d? sorusdum, esitdiyim? inana bilmirdim. – Haqliymis?..

–G?r?n?r, bel?ymis. – dedi. – B?z?n bel? d? olur. Bizim yuxari r?is general Varon?ovanin k?m?k?isin? bu bar?d? m?lumat verib. K?m?k?isi d? g?l?ms?yib. Deyib ki, madam xanimin adini ??kib, dem?li, ?rki ?atir, buraxin, getsin isinin arxasinca. Daha r?is d?qiql?sdir? bilm?yib, general onu s?xs?n taniyir, ya tanimir. Bilirs?n d?… buna x?susi c?sar?t lazimdi, o da… ?z?n basa d?s?rs?n… indi he? kim ?z?n? yandirmaq ist?mir… biz? baxma, biz asagi t?b?q?yik, qara qul yerin? d? isl?yirik.

–Sad x?b?r olasan! – S?z?n? k?sib t?s?kkiir?m? bildirdim.

?m?liyyat?i barda?oku a?ib ordan bir kagiz baglamasi ?ixartdi.

–Bunu da bizim adimizdan h?myerlin? ?atdirarsan. ?zrxahliq da el?. De ki, usaqliq el?misik, ag sa?larina bagislasin bizi. H?r halda ?z? basa d?s?r. Polisdon ?ixandan sonra is tapmaq ??tin m?s?l?di. Gedib hansisa d?llalin, alver?inin qabaginda qul kimi durasi deyilik ki… S?ni basa d?s?r, esid?r…

S?z?n d?z?, ?vv?lc? qorxdum. D?s?nd?m ki, qurgudur. H?myerlimi basqa c?r ilisdir? bilm?yibl?r, bu c?r qandallamaq fikrin? d?s?bl?r. Ancaq ?moliyyat?i el? yalvarirdi ki, inanmamaq m?mk?ns?zdii. Baglamani alib baxdim, pul idi.

–Qulaq as. – dedim. – Bird?n n?mr?l?nmis, isar?l?nmis pul olar ha… Sonra dem?zs?n ki…

–Qorxma, o q?d?r d? axmaq deyil?in. Bir d? ki, qanunu m?n s?nd?n yaxsi bilir?m. Ancaq el? seyl?r var, qanunla h?ll olunmur, bunu biz hamidan yaxsi bilirik. Bura Moskvadir, burda r?sv?t ver?n d?, alan da eyni c?r m?suliyy?t dasiyir. Aglin Az?rbaycana getm?sin…

Baglamani g?t?r?b qoltuq cibim? basdim.

–?alisaram. – deyib masindan d?sm?k ist?dim, ?m?liyyat?i qoymadi.

–Otur, apariram. – dedi.

Yen? d? ?r?yim? s?bh?l?r doldu. “Y?qin yasadigim evin yerini ?yr?nm?k ist?yir? G?r?k d?s?b taksi il? ged?rdim. Eh… taksini d? g?d?b ?yr?n? bil?rdi…” D?s?nd?m.

–Ged?k.

Masin yerind?n t?rp?ndi. Yolu g?st?rm?s?m d? ?m?liyyat?i m?ni qaldigim binanin qabagina g?tirdi.