Arduino platformasi va elektron ijodkorlik. O’quv qo’llanma

3. UNO —Arduino platformasi asosidagi eng ko‘p qo‘llaniladigan versiya;

4. Duemilanove—ATmega168 yoki ATmega328 mikrokontrollere asosidagi plata;

5. Diecimila —Arduino USB platformasi asosidagi versiya;

6. Nano – maket sifatida ishlovchi kompakt platforma. Nano kompyuteri USB Mini – B kabeli orqali ulanadi;

7. Mega ADK – na Android telefoni va boshqa USB interfeysli qurilmalarda aloqani USB-host interfeysini qo‘llovchi Mega 2560 versiyali plata;

8. Mega 2560 – USB-port orqali ketma-ket ulanuvchi ATMega8U2 chipi asosidagi ATmega 2560 mikrokontrolleri bazasidagi plata;

9. Mega – ATmega 1280 mikrokontrolleri bazasidagi Mega seriyali versiyasi;

10. ArduinoBT – programmalashtirish va simsiz aloqa uchun Bluetooth moduli platforma;

11. LilyPad – tabiiy tola materiallariga biriktiriluvchi platforma;

12. Fio – simsiz uzatish uchun mo‘ljallangan platforma. Fio XBee radio uchun ulash uyasi, LiPo batareyasi zaryadlash uchun ulash uyasi mavjud;

13. Mini – eng kichik Arduino platformasi;

14. Pro – tajribali qo‘llanuvchilar uchun yaratilgan platforma bo‘lib, katta proektlarni yaratish imkoni mavjud;

15. Pro Mini – Pro platformasi singani, tajribali qo‘llanuvchilar ishlab chiqilgan bo‘lib, uning narxi arzon, o‘lchami kichik va qo‘shimcha funksiyalari mavjud.

1.1. ProMini Arduinosi

Arduino Pro Mini (1.1-rasm) ATmega168 mikrokontrolleri asosida tayyorlangan.

1.1-rasm. Pro Mini Arduino platasi

1.1-jadvalda Pro Mini Arduino platasining xarakteristikalari keltirilgan.

Arduino Pro Mini FTDI kabel orqali ta’minlanadi, yoki VCC chiqiq orqali

3,3V yoki 5V kuchlanish bilan va RAW chiqiq orqali boshqarilmaydigan manba orqali ta’minlanadi.

Ta’minlash chiqiqlari:

1. RAW – boshqarilmaydigan kuchlanish orqali ulash;

2. VCC – 3,3V yoki 5V boshqariladigan kuchlanishni ulash;

3. GND – yerga ulash chiqiqlari.

1.2.Nano Arduinosi

ATmega168 (Arduino Nano2.x) mikrokontrolleri Nano platformasi (1.2-rasm), ATmega 328 (ArduinoNano 3.0) yoki asosida tuzilgan, bo‘lib kichik o‘lchamga va u laboratoriya ishlarida qo‘llaniladi. Nano Arduino platasi kompyuterga ulangan USB Mini orqali kuchlanish olinishi mumkin yoki boshqarilmaydigan 6—20V (30 chiqiq) yoki boshqariluvchi 5V (27 chiqiq), tashqi ta’minlash manbasidan olinadi. Yuqori kuchlanshli manba avtomatik tanlanadi.

1.2-rasm. Nano Arduino platasi

Nano Arduino platasining xarakteristikalari 1.2-jadvalda keltirilgan.

1.3. UNO Arduinosi

UNO Arduino platformasi ATmega328 (1.3-rasm) mikrokontrolleri asosida tuzilgan. Kompyuter bilan aloqa qilish uchun FTDI USB mikrokontroller USB orqali ulanadi. Yangi UNO Arduinsida ATmega8U2 mikrokontrollerdan foydalaniladi.

1.3-rasm. UNO Arduino platasi

UNO Arduino platasining xarakteristikalari 1.3-jadvalda keltirilgan.

1.4. Mega Arduinosi

Mega Arduinosi Atmega 2560. (1.4-rasm) mikrokontrolleri asosida tuzilgan.

1.4-rasm. Mega Arduino platasi

Mega Arduino platasining xarakteristikalari 1.4-jadvalda keltirilgan.

2-bob. ARDUINO PROGRAMMALARI VA DRAYVERLARINI YUKLASH

Arduino platformasi bilan ishni boshlashdan oldin, Arduino va USB kabelning programmasini internetdan foydalanib yuklab olish zarur. Bu programmalar bepul yuklab olinadi. Pullik versiyalari ham mavjud.

2.1. IDE Arduino ishlash muhitini yuklab oling

Arduino-elektron konstruktor bo‘lib, professionallar va havaskorlarga elektron qurilmalarni tezda yaratish uchun qulay platforma. Platformani keng tarqalishiga sabab, uning programmalashtirish tilining qulayligi, arxitektura hamda programmalashtirish kodining ochiqligi. Programmalashtirsh programmatorsiz amalga oshiriladi.

Arduino platasi chiroyli ko‘k rangda. Arduino kichik shaxsiy kompyuter bo‘lib, virtual olamdan fizik olamga chiqib, muhit bilan ta’sirlashadi. Arduino bazasidagi qurilmalar turli xil datchiklar orqali tashqi muhitdan informatsiya oladi, shu bilan birga bajaruvchi qurilmalar bilan bajariladi.

Arduino asosidagi loyihalar mustaqil ishlaydi yoki kompyuterining programmasi bilan o‘zaro ta’sirlashadi.

O«quv qo‘llanmasida keng tarqalgan Arduino versiyalari (Nano, UNO, Mega) bilan tanishamiz.

Arduino UNO bir qator asosiy ishlab chiqilgan platalardan bo‘lib, (Mega, Nano va h.z.), ATmega328 mikrokontrolleri asosida tayyorlangan. Uning asosiy yutuqlaridan biri, uning keng tarmoqlarni qo‘llab quvvatlashi hamda universalligidir.

2.1-rasm. Kompyuterlarning operatsion sistemalari

Arduino UNO 14 kirish va chiqish raqamli portlari mavjud bo‘lib, undan oltitasidan SHIM signallari olinadi Shu bilan birga oltita kirish analog portlari mavjud. 16 MGsli generator, USB port, ta’minlash manbasining uyasi (raz’yomi), tashlab yuborish knopkasi, ICSP raz’yomi mavjud.

Arduino bilan ishlash uchun IDE Arduino muhitini yuklab olinadi. Buning uchun Arduino.cc saytiga kirib Download ver 1.8.19. IDE Arduino programmasini yuklab oling.

Kompyuterdagi operatsion sistema aniqlashtiriladi. Ixtiyoriy brauzer orqali quyidagi adres qatorini kiriting:

UNO Arduino platsini USB kabel orqali kompyuterga ulang.

2.2. Drayverlarni o‘rnatish

Kompyuterga qanday operatsion sistema o‘rnatilishiga qarab, drayverlarni o‘rnatish usulini tanlang.