Ба?ытты ?мiрге ?ол жеткiзу ?шiн Америка?а барып бiлiм алуды? немесе Турциядан ?й сатып алуды? ?ажетi жо?. Менi? ойымша, егер сiз ?зi?iздi? iшi?iзде тынышты? пен ?йлесiмге (баланс) ?ол жеткiзе алмаса?ыз, онда сiз ?ай жерде болса?ыз да ба?ытсыз боласыз.
К?нделiктi к?йбе? тiршiлiктi? ар?асында бiз демалу?а ж?не ?зiмiзге к??iл б?луге уа?ыт жо? деп ойлаймыз, бiра? егер бiз с?ттi, ба?ытты ж?не табысты адамдар сия?ты бол?ымыз келсе, уа?ыт табуымыз керек. Бiлесiз бе, бiз ?з-?зiмiздi толы?тай ?амтамасыз ете алатын жаратылыс емеспiз. Сонды?тан бiз ?рдайым Жаратушы?а т?уелдiмiз. ?зiмiзден абсолюттi жо?ары «Шексiз К?ш» пен шыдамдылы?ты? ар?асында бiз ?з ойымызды ашы? ?стау?а ?йрене аламыз – осылайша к?нделiктi жан-д?ниемiз к?йзелiстен шы?ып iшкi тынышты??а енедi. Б?л сiзден соншалы?ты ?лкен к?ш немесе к?п уа?ыт талап етпейдi. Бiзге жай ?ана ес жиып, жан мен т?н арасында?ы конфликттi шешiп, тепе-те?дiкке, татулы??а ?ол жеткiзу керек. Себебi жан ??мары (десiн/демесiн) мен т?н ??мары (тама? iшу, ?йы?тау) ?рдайым сiздi? iшi?iзде билiк ?шiн таласады.
Б?гiннi? ?зiнде сiз ты?ылатын тау ??гiрiн немесе жал?ан ба?ыт аралын таба аласыз. Есi?iзде болсын: сiзге ?ажет шын ба?ыт – сiздi? iшi?iзде. Ал оны? кiлтi – н?псi (жан + т?н) тепе-те?дiгiн са?тау.
Б?зылып кетуiне жол берме?iз
Сiз то?азыт?ыштан жегi?iз келетiн тама?ты алып, оны ?айта ?ыздырып, кенеттен бас?а жерге бiреу т?скi ас?а ша?ырып ?ал?ан жа?дайда не iстейсiз? Та?ы ?айтып то?азыт?ыш?а та?амды салуы?ыз екiталай, сiз т?скi астан бас тартып, то?азыт?ыштан ал?ан тама?ты жейсiз, себебi сiз оны жылытып дайындап ?ойды?ыз, ал тама?ты ысырап етi?iз келмейдi. Менi? ойымша, бiз ?з ?мiрiмiз туралы ойлан?ан кезде де, б?л н?рселердi есте ?стауымыз керек.
Марк Твен б?л м?селенi кiшкене ?зiлмен ?те аны? ж?не на?ты айт?ан, ол ?зi осы туралы айт?анды ?нататын. Бiр адам к?нде к?нiне екi рет оны? ?йiне келедi екен, балы? ?сынып, бiра? Марк Твен бас тартатын: «Жо? рахмет, ма?ан балы? ?ажет емес». Бiраз уа?ыттан кейiн о?ан ой келедi, «б?л адамны? табандылы?ы сый?а лайы?» ж?не ол ?йелiне: «Мен одан балы? сатып аламын» дейдi. Ол а?ыр со?ында солай жасайды. Балы? т?скi ас?а (ланч тайм) дайын бол?анда, м?лде жеуге болмайтын болып шы?ты. Келесi к?нi саудагердi к?рген Марк Твен оны ша?ырып алып: «Ты?да?ызшы, б?л балы? жеуге жарамсыз болып шы?ты, ол б?зылып кеткен екен». «Мырза, мен кiн?лi емеспiн» деп саудагер жай ?ана жауап бердi. «Осы аптада мен сiзге к?нде келiп, к?нiне екi рет балы? ?сындым ж?не егер сiз уа?ытты созса?ыз, ол ?рине б?зылады, б?зылмай т?р?анда сатып алу керек едi, б?л сiздi? кiн??iз».
Б?л туралы ойланы?ыз. Сiздi? алды?ызда тек «б?гiн» мен «?азiр» бар: «к?нi бойы» деп аталатын м??гiлiк бар, ол то?азыт?ыштан шы?арылды, ?ыздырылды ж?не сiздi? пайдалануы?ыз ?шiн дайын, тек оны ысырап етпе?iз ж?не б?зылуына жол берме?iз. Сiз б?л к?ндi ерте? де, келесi к?нi де ?мiр с?ре алмайсыз, сiз оны б?гiн ?ана ?мiр с?ре аласыз.
Сiз ?ай к?нмен ?мiр с?рейiн деп жатырсыз? Сiз еш?ашан болмайтын ба?ытты уа?ытты асы?а к?тесiз бе? Сiз балы? б?зыл?анша к?тесiз бе? Сiз б?л к?ндi нашар ?ткiзесiз бе, ?лде сiз: «Б?л ??дайды? ба?а жетпес сыйы – б?гiнгi к?н» деп айтасыз ба? Ал мен, балы?ты б?гiн сатып аламын. Мен б?л к?ндi м?мкiндiгiнше толы??анды ?мiр с?ремiн. М?ндай сыйлы?тан бас тарту?а ешкiмнi? ???ы?ы жо?. Оны жылы ж?рекпен, ашы? оймен ж?не ризашылы?пен ?абылдау керек.
Б?л к?н, д?л осы к?н – сiздi? ?мiрi?iздегi е? ?ымбат сыйлы? ж?не оны? б?зылуына жол берме?iз. Оны апатия, же?iлiс ж?не жал?ызды? сезiмдерiмен толтырма?ыз, керiсiнше ?зi?iздегi ынта-жiгердi (энтузиазмды) ояты?ыз. Б?л к?н с?ттiлiкке, ба?ыт?а, махаббат?а ж?не ?уаныш?а толы болады деген ойды ?абылда?ыз. М?ны? б?рi тек «б?гiн» – дер мен «?азiр» – лер кезiнде ?ана бола алады. Б?гiннi? бос?а кетуiне жол берме?iз: шынайы ?лемге шы?ып, осы к?нi с?ттiлiк, ба?ыт, махаббат пен ?уаныш iзде?iз ж?не табы?ыз. М?ны? б?рi б?гiннен басталуы керек. Себебi б?гiнгi к?ндi ерте? ?мiр с?ре алмайсыз ж?не б?л м?мкiндiк ендi ?айталанбайды.
Сiздi? ?ткенi?iз сiздi ??растырды
Сiз бiрде?е ??растыру?а тырысып к?рдi?iз бе? Менi? ойымша, бiздi? ?р?айсымыз ?мiрiмiзде к?н сайын бiрде?е ??растырамыз. Бiз ояу кезiмiзде санамызды ??растырумен ?немi айналысамыз. Бiз мiнез-??лы?ты?, iс-?рекеттер мен реакцияларды? структурасын ??растырамыз. Бiз салып жат?ан ?имаратты к?руге де, естуге де тырыспаймыз, сонды?тан к?пшiлiгiмiз оны бай?амайтын шы?армыз.
Со?ан ?арамастан, б?л бiздi? б?кiл ?мiрiмiздегi е? iргелi ж?не ау?ымды ?рекет – сана мен мiнез-??лы?ты ??растыру. Бiздi? ?р?айсымыз ?немi осымен айналысамыз, б?л туралы ойламаса? та. Минут сайын, са?ат сайын, бiз жа?сылы?ты немесе жаманды?ты, с?ттiлiк пен с?тсiздiктi, ба?ыт пен ба?ытсызды?ты ??растырамыз. Бiз м?ны? б?рiн санамызда жина?тал?ан ойларды? (iшкi с?здердi?) к?мегiмен ??рамыз, сенiм туралы т?сiнiктер негiзiнде ??рамыз, к?рiнiстер, о?и?алар мен ??гiмелердi ??растырамыз ж?не осыны? б?рiн бiздi? санамызды? iшiндегi жасырын студияда репетиция жасаймыз.
Бiздi? санамызды? жасырын студиясында ж?рген актерлер бiздi? ?мiрлiк драмамызды сахналайды. ?мiрлiк драма сiздi? сана?ызды? студиясында ?айталанады ж?не сыртта не пайда болады – драмалы? спектакль, сiз оны бейсаналы? т?рде к?н сайын ?айталап, сценарийдi сiздi? ойы?ыз?а енгiздi?iз.
Сiз ?немi ??растыратын б?л ?имарат, сiздi? «Мен» – i?iзден бас?а еште?е емес, сiздi? шынайы «Мен» – i?iз, б?л ?мiрдегi сiздi? жеке басы?ыз, сiздi? адам ретiндегi ?мiрлiк тарихы?ыз, сiздi? ?зегi?iз.
Егер сiз т?жiрибелi болса?ыз, а?ылды болса?ыз, а?ыл?а ?онымды ?рекет етсе?iз, онда сiздi? ?азiргi бiлгенi?iздi? негiзiнде, сiз ?мiрi?iздi конструктивтi т?рде ??растыра аласыз. Сiз ойы?ызда?ы а?парат?а байланысты жауапкершiлiктi сезiне бастайсыз. Сiз ?з ойлары?ыз бен к?з?арастар?а ала?дайсыз, олар сiздi? ?мiрi?iздi? драмасын ойнайтын актерлер болып табылады.
Сiз пьеса ?ой?алы жатырсыз делiк. Сiз дала?а шы?ып кездейсо? адамдарды жинамайсыз ?ой. Сiз таба алатын е? ?абiлеттi актерлердi та?дайсыз. Сiздi? сана студия?ызда да солай болсын. Жа?сы р?лдi ойнай алатын актерлердi жина?ыз – махаббат, мейiрiмдiлiк, адалды?, батылды? пен даналы?. Олар?а студия?ыздан орын берi?iз, себебi сiздi? назары?ызды аударатын н?рсе сiздi? та?дыры?ызды шешедi. Сiздi? ойлары?ыз сiздi? назары?ыз ар?ылы сiздi? ?мiрi?iздi ??растырады.
Ма?тау си?ыры
Сiз ?мiр жолында ?андай адамдармен кездескi?iз келедi? Олар сiзге ба?ыт ?осатын ба?ытты адамдар бола ма немесе сiздi? ?мiрi?iздi с?р т?ске бояу?а тырысатын шарша?ан, жабы??ан ж?не шарасыз адамдар бола ма? Сiз ?мiрi?iздi ба?ытты ететiн ж?не сiздi шаты??а б?лейтiн адамдармен ?оршау?а ?уанышты болар ма едi?iз? М?ны орындауды? о?ай жолы бар. Тек шынайы ма?тау с?зi керек. ?тiрiк емес, тере? ж?не ?дiл ма?тауды айтамын.
Ма?ан бiр адамны? о?и?асы ?атты ?найды. Б?л он ?ш жаста?ы жас?спiрiм, итальянды?, Нью-Йоркте т?рды. Ол м??алiмдерден ?ата? жаза алатын, себебi ол ?немi т?белесiп, т?ртiпсiз болатын. Ол м??алiмдерге д?рекiлiк к?рсетiп, ?ата? жаза?а тартыла берген сайын, оны? мiнез-??л?ы одан сайын нашарлайтын.
Алтыншы сыныпта ол ?ндемейтiн, шыдамды ж?не ?стамды м??алiммен кездестi. Бiр к?нi ?зiлiс кезiнде ол одан саба??а кiрудi с?рады. Ол ?з орнына бо?ауыз с?здер айтып барып орынды?ына отырды да жанында?ы баланы итерiп жiбердi. М??алiм ?ндемедi. Бiрiншi рет жазалану сезiмiн сезiнбеген бала бiрт?рлi болып ?алды. «Ал ендi саба?ты бастайы?…". Саба? бiткеннен кейiн м??алiм бала?а таянып: «Мен сенi? жа?сы бала екенi?е сенiмдiмiн, сонды?тан, егер сен, б?дан былай жаман с?здер айтып, бас?а балаларды? мазасын алмайтын болса?, мен сенi, саба? о?ымай-а?, ?з п?нiмнен беске ?ортамын, жарайды ма?». Бала не айтарын бiлмей ?алады.
Келесi к?нi саба?та М??алiм о?ан ?арап, шынайы жылулы?пен: «Б?гiн сен таза к?йлегiмен ?андай ?демiсi?» дедi. Ол иы?ын к?терiп, тiк отырды. Келесi к?нi ол ма?та?ан к?йлегiнi? жа?асы ?бден тоз?ан ?ара галстукпен байлан?ан екен. М??алiм галстуктi бiрден бай?ап, баланы? тоз?ан галстугын ма?тады. Бiр к?ннен кейiн оны? жыртыл?ан ая? киiмдерi жа?асына ауыстырылды, ал ая? киiмнi? ?зi жылтырап т?рды. Жа?а М??алiм б?рын?ы б?л бала?а м??алiм бол?андар?а б?рылып: «Оны ма?та?ыз, ол ?згередi. Тек оны ма?та?ыз, егер де тiптi ба?ынбаса – алда?ыз» дедi. Мен б?л о?и?аны о?ы?анда, «Мынау е? бiрт?рлi ке?естердi? бiрi екен» деп ойладым.
Бiр ?ызы?ы ол ?скеннен кейiн, Гарвард университетiнi? ректоры болды. М?мкiн б?л баланы? та?дыры бас?аша болар ма едi, кедей болар ма едi, трущобаларды (?аланы? кедей ?ара??ы шетiн) немесе притонды (б?зы? пен аз?ындарды? жасырын ?ясын) мекен етер ме едi, немесе одан да жаманы болар ма едi. Бiра? ол ?йгiлi академик болды, ?йткенi бiр кездерi м??алiм оны жай ?ана с?збен алдай салды ж?не ма?тау жаудырды.
«Шын Ма?тау» с?улесiнде б?рi г?лдейдi ж?не ??лпырады. «Шын Ма?тау» б?л ?мiрге ыл?ал бередi, ?йтпесе барлы?ымызды? ж?регiмiз ??р?ап кетер едi. Ізi амалдарды ма?тай отырып, сiз б?л д?ниеде iзгiлiктi? ??ралы боласыз. Кездесетiндердi? барлы?ына ?ара?ыз, оларды? е?бегiн ба?ала?ыз ж?не олар?а ??рмет к?рсетi?iз. Шынайы ма?тауды? ?арапайым с?зi сiздi? ?мiрi?iзбен байланыста бол?ан адамны? жеке басын толы?тай ?згерте алады. Шын Ма?та?ыз, ?йткенi сiз м?ны iстегенде, сiз ??дай разылы?ына б?ленiп «Махаббат Рухы» ретiнде ?рекет етесiз.
Бауырлар, бiз б?л д?ниеге ??дайды? с?йiспеншiлiгiнi? ??ралы ретiнде ?ызмет етуге ша?ырылды?. Б?л та?дырды орындауды? е? о?ай жолы – жа?сылы??а ?мтылу ж?не оны ма?тау, о?ан разы болу.
Барлы?ыны? к??iлiнен шы?у м?мкiн емес
Сiз кейде адамдар?а ?най алма?аны?ыз ?шiн, к??iлiнен шы?а алма?аны?ыз ?шiн немесе бас?а адамдарды ?уанта алмайтынды?ы?ыздан к??iлсiз болды?ыз ба? Сiз ?з ?мiрi?iздi бас?а адамдар?а к?мектесуге ж?не ?нау?а ж?мса?андай сезiнесiз бе, ал оны? орнына сiз тек ?ата? с?гiс аласып, ?з ?рекеттерi?iздi? жал?ан т?сiндiрмесiн аласыз ба? Егер солай болса, онда мен сiзбен Монтень – нi? (?айта ?рлеу д?уiрiнi? француз жазушысы ж?не философы), ?ыс?аша с?йлемiмен (сентенциясымен) б?лiсуге р??сат етi?iз: «Адам?а ?зi туралы еркiн пiкiр айту ?шiн мы?ты ??ла? ?ажет».
Бiз ?аншалы?ты м??ият ж?не саналы болса? та, ?р?ашан бiздi? ?рекеттерiмiз бен принциптерiмiздi ?ате т?сiндiретiн адам болады. Бiреу а?шасын о?ай шашып жат?анда, ?р?ашан ол адамды мот (ысырапшыл) немесе экстравагант (бiрт?рлi) деп ойлайтын адам болады. Керiсiнше, егер сiз ?з ?аражаты?ыз?а ??ыпты ?араса?ыз, бiреу сiздi сара? деп атайды. Сiздiкiнен г?рi либералды (еркiн ???ы?) к?з?арасы бар адам сiздi инерттi (артта ?ал?ан) ж?не консервативтi (прогресске ?арсы) деп ?рсады. Егер оны? к?з?арасы сiздiкiнен г?рi консервативтi болса, ол сiздi ?мiтсiз либерал деп атайды. Та?ы да, егер бiреу бiздi? ?станымымыз?а ?арсы болса, бiз ол адамды «?ате т?сiнген» деп атаймыз. Шынымды айтсам, бас?аларды ?зiмiзге ?ара?анда жиi айыптауымыз.
Егер адам бiрде?е жасамаса, онда оны ?рекетсiздiк ?шiн айыптайды. Егер адам бiрде?е жасаса, онда оны осы ?рекетi ?шiн айыптайды. Д?л сол адамдар ?р уа?ытта бiздi? ?рекеттерiмiз ?шiн бiздi ма?тауы немесе бiзге ?арсы пiкiр бiлдiруi м?мкiн. Бiз бас?аларды ?уанту?а тырыс?анда, мынаны есте ?стауымыз керек: бiрде-бiр адам барлы? адамдар?а ?най алмайды, к??iлiнен шы?а алмайды, себебi адамны? б?рi ?рт?рлi. Кез келген адам, соны? iшiнде мен, ?мiр бойы кем дегенде бiр адамды, соны? iшiнде ?зiн шын ба?ытты ?ыл?анына к?м?нданамын. Мен сол себептi ба?ыт туралы кiтаптарды жазудамын.
Сiз ?р?ашан ?зi?iзге ризасыз ба? Мен дауласу?а дайынмын. Сiз ?андай ма?сат?а ?мтылса?ыз да, неге сiз бас?а н?рсе жасамайсыз деп с?райтын адам болады. Сонды?тан, бiз жасай алатын е? жа?сы амал – а?ылмен, ж?рекпен ?зiмiздi, ?згенi, ?мiрдi, Жаратушыны т?сiну, шынайы а?и?ат?а с?йенген сенiмiмiзге с?йкес ?рекет ету. Бiз ?р?ашан ?ателесетiнiмiздi мойындау?а дайын болуымыз керек, бiра? бас?алар бiздi? ?ателiктерiмiздi кешiредi деп ?мiттенемiз. Егер бiз бас?а адамдардан толеранттылы? к?тетiн болса?, онда бiз ?зiмiз олар?а т?зiмдi болуымыз керек. Ж?не де бiз дана Монтеньдi? «адам?а ?зi туралы еркiн пiкiрдi ты?дау ?шiн мы?ты ??ла?ы ?ажет» деген с?зiн ?р?ашан есте ?стауымыз керек. Егер сiздi? жа?ыны?ыз сiздi? ?рекеттерi?iзге ба?а беруге тырысса, мына ?арапайым с?здердi есте са?та?ыз: «Мен барлы? адамдар?а ?най алмаймын». Егер сiз тобырды? iшiнде «еруге» тырысса?ыз, барлы? адамдар ?шiн шынайы «Мен» болу?а еш?ашан м?мкiндiк жо?.
Ал?а ж?рi?iз ж?не ?зi?iздi? кiм екенi?iздi бiлi?iз, кейбiр адамдар сiздi мiндеттi т?рде сынайтынын (критика) бiлiп, толы? т?сiнi?iз. Олар?а д??а жаса?ыз ж?не ?олы?ыздан келгеннi? б?рiн жасай берi?iз. Егер сiз шынайы ?мiр с?рсе?iз, онда сiз ?р?ашан сын?а т?сесiз.
Проблемалар сiз бiлетiн жолмен шешiлмеуi м?мкiн
Сiзге к?лiктегi оталдыру бiлтесiн ауыстыру?а тура келiп пе едi? Б?л ?те о?ай. Сiз гараж?а келесiз, механик к?лiгi?iздi? капотын ашады, е?кейедi, электр сымын ажыратады, оталдыру бiлтесiн кiлтпен б?рап алады, жа?асын ?осады, электр сымын ?осады – ж?не бес минут iшiнде сiз к?лiк ж?ргiзе аласыз. Оталдыру бiлтесiн ауыстыру ?те о?ай, солай емес пе? Сiз гараж?а кiрдi?iз делiк, механиктен оталдыру бiлтесiн ауыстыруды с?рады?ыз, ол бiрден сiздi? к?лiгi?iзден о? жа? алды??ы д??гелектi ала бастады. Сiз оны? с?л басы iстемей ?алды деп ойлайтын шы?арсыз. Сiз ашуланып, наразылы? бiлдiрiп, д??гелектi емес, тек оталдыру бiлтесiн ауыстыру керектiгiн айтасыз.
Бiр к?нi досым менi к?руге келдi. Оны? жа?а спортты? машинасы бар, ол ма?ан оталдыру бiлтесiн ауыстыру ?шiн о? жа? алды??ы д??гелектi алып тастау керектiгiн т?сiндiрдi! Ж?не б?л шынымен рас болып шы?ты. Сiз м?ндай авток?лiк иесiнi? механикке ал?аш рет келiп, оталдыру бiлтесiн ауыстыруды с?рауын, ал механик тыныш ?ана алды??ы о? д??гелектi шеше бастауын ж?не оны? реакциясын елестете аласыз ба? Мен айт?анымдай, авток?лiктi? иесi ашуланып наразылы? бiлдiруi м?мкiн. Алайда, менi? досым д??гелектi алып тастау процедурасы (демонтаж) екi минуттан аспайтынына сендiрдi, ал оны алып таста?анда, оталдыру бiлтесiн алу ж?не ауыстыру ?те о?ай екенi белгiлi болды.
Б?л б?рiмiзге саба?. Бiз алды??ы д??гелектi алып тастау (демонтаж) сия?ты ?рекеттердi к?ремiз ж?не бiздi? ?мiрiмiз неге осылай бол?анына та? ?аламыз. Бiз проблеманы шешемiз, бiра? шешiм бiз ?шiн м?лдем т?сiнiксiз т?рде ?алыптаса бастайды. Бiзге шешiм бiздi? ?мiрiмiзге е? ай?ын т?рде енедi деп к?темiз, мысалы, бiреу капотты к?терiп, оталдыру бiлтесiн алып таста?андай, бiра? кейде шешiм м?лде бас?аша болады.
Бiз отбасылы? ?иыншылы?тардан шы?уды? жолын iздеймiз, алайда оны? жолы, мысалы, ж?мыс орнын ауыстыру. Бiз денсаулы?ымыз?а ?ам?орлы? жасай бастаймыз, бiра? негiзiнде бiзге жай ?ана iс-?рекет пен ойлау ж?йесiн ?згерту ?ажет. Оталдыру бiлтесi мен алды??ы д??гелек туралы ??гiменi? м?нi мынада: бiз ?з м?селелерiмiздi? шешiлуiн немесе бiздi? ?мiрiмiзге жа?сылы?ты? ?алай келетiнiне ба?а бермеуiмiз керек, себебi бiз ?арапайым жолды бiлмеймiз, ал бiзге оны ?йрену керек. ?алам – б?л ?лкен ж?не к?рделi ж?йе. Бiз ?зiмiздi? ?аламда?ы ?мбебап себептердi? жолдарыны? к?рделiлiгiн еш?ашан т?сiне алмаймыз, бiздi? ?мiрiмiз де солай. Бiз айта аламыз: «Тамаша, мен ?мiрдi? менi ?олдайтынын ?абылдаймын. Мен ?мiрдегi барлы? жа?сылы?тарды ?абылдаймын, олар ?айдан шы?са да, мен со??ы н?тиженi асы?а к?темiн». Мiне, менi? бауырларым, ?ыс?аша т?рде к?рсетiлген ?лы ж?не ?мiрлiк А?и?ат: ПРОБЛЕМАЛАРЫ?ЫЗ СІЗ БІЛЕТІН ЖОЛМЕН ШЕШІЛЕДІ деп к?тпе?iз. Егер сiз алдын-ала ойластырыл?ан ойлары?ызды тастап, «?мбебап А?ылды?» шабытын ашса?ыз жа?сы. Б?л сiздi? ?мiрi?iздi? алды??ы д??гелегi?iздi? демонтажын бiлдiруi м?мкiн, б?зыл?ан оталдыру бiлтесiн алу ?шiн, бiра? н?тиже сiз ойла?аннан да жа?сы болады. Ішкi н?с?аулы??а сенi?iз, шешiм кез келген т?рде келсiн – ж?не сiздi? м?селелерi?iз ?арапайым ж?не ?иынды?сыз шешiледi.
Ба?ытсыз бол?ан ба?ыттылар
Сiз ба?ыттысыз ба, ?лде ?зi?iздi ба?ытсыз адам ретiнде санайсыз ба? Менi? ойымша, ?р?айсымыз бас?аларды? пiкiрiне назар аудармай, ?ай санат?а жататынымызды ?зiмiз шеше аламыз.
Тарих сырттай керемет жетiстiкке жеткен, бiра? толы? iшкi же?iлiске ?шыра?ан адамдарды? к?птеген мысалдарын бiледi. Мысалы Александр Македонский, сол кезде белгiлi б?кiл ?лемдi жаулап ал?ан, бiра? ол ?зiнi? ?атал мiнезiне т?теп бере алма?ан ж?не ол м?ны ?атты ?ала?анды?тан, ?зiн ба?ытсыз адам ретiнде сана?ан.
Наполеон миллионда?ан ба?ынушыларды? шексiз махаббатына б?лендi, бiра? махаббаттан шынымен же?гiсi келген жал?ыз адам – оны? ?йелi Жозефина о?ан б?л сезiмдi жо??а шы?арды. Наполеон Джозефинаны ?атты жа?сы к?рсе де, ?йелi оны еш?ашан шын с?ймеген. Наполеон сол себептi ?зiн ба?ытсыз санады.
Гётенi елестетiп к?рi?iзшi: ол ?лы а?ындар мен жазушыларды? бiрi болды, бiра? оны? суретшi болу?а деген ??штарлы?ы б?рiнен де арты? болды. ?мiрiнi? басында ол ?за? жылдар бойы сурет салумен айналысты, бiра? еш?ашан ?зiнi? ?ала?ан н?тижеге ?ол жеткiзе алмады. А?ырында ол ?зiн ба?ытсыз адаммын деп санады. Елестетiп к?рi?iзшi: Гёте ?зiн ба?ытсызбын деп санады!
?з кезегiнде, ?лы суретшi Уистлер а?ын бол?ысы келдi, бiра? ба?ына орай, ол а?ынды? талантты? жо?ты?ын т?сiнiп, сурет салу?а ?айта оралды. Бiра? поэзия саласында, оны? к?з?арасы бойынша, ол ба?ытсыз болып ?ала бердi.
А?ырында, Ханс Кристиан Андерсен туралы ойланы?ыз. Оны? ертегiлерi балалар ?дебиетi ?лемiнде ??рметтi орын алды, бiра? ол балалармен тек кiтаптары ар?ылы ?ана с?йлесе алатын. Жеке кездесулерде балалар оны ?натпайтын ж?не осы ма?ынада Андерсен ?зiн ба?ытсыз адаммын деп санады.
Мен сiзге ба?ытсыз адамдарды? мысалы келтiрдiм, ендi ?зi?iзге та?ы бiр рет ?арап, с?ра?ыз: сiз ба?ытты адамсыз ба, ?лде ба?ытсыз адамсыз ба? Егер сiз ?зi?iзге адал болса?ыз, сiз ?зi?iздi тек ??дай берген таланттары?ызды к?рсететiн салаларда ?ана ба?ыт?а жетемiн деп ойлайсыз. Алайда талант бас?а, ?абiлет бас?а. Талант ол жай адамны? сенiмi, ал ?абiлет ол ?йрену. Сiз ?зi?iздi? ?абiлетi?iзге ?дейi ?арсы т?ру?а тырыс?анда, сiз ба?ытсызды??а ?шырайсыз (немесе ?зi?iздi солай сезiнесiз). Б?л ?лемде ?зiмiздi к?рсетудi? к?птеген м?мкiндiктерi бар, сол ?шiн ?аншама адам к?ресiп жатыр. Жеке сiзге ешкiмде жо? талантты берiп ?оймайды, адамны? барлы?ына бiрдей ?абiлеттер берiлген, сонды?тан сiз талант iздемей ?з ?абiлеттерi?iздi аша бiлi?iз. Нелiктен ?з ?мiрi?iздi ?зiн-?зi к?рсету ?шiн к?реске айналдырасыз? Сiздi б?рi к?редi, бiра? б?л ма?сатты ?ума?ыз, одан да биiк ма?саттар бар екенiн ?мытпа?ыз. Сiз ?йренсе?iз ?ана ?абiлет ашылады, сонды?тан сiзге к?ресу емес ?йрену ?ажет. К?п адам «талант» деп атайтын жал?ан с?здi? ?р жа?ында ?аншама ?ажырлы е?бек пен ж?мсал?ан уа?ытты? жат?анын бiлмейдi. Олар тек н?тижесiн к?рiп та??алады.
«Мен ??дай берген таланттарды ?олдансам, ?р?ашан ба?ытты боламын» дегендi ойдан шы?арып таста?ыз. Б?ны? барлы?ы сiздi? ?зi?iздi? ойлап тап?ан не сырттан ж???ан жал?ан сенiм, ж?не де б?л сiздi? ?абiлеттерi?iздi? ашылуына кедергi болады. Сiз тек ?абiлеттерi?iздi аш?ан кезде ?ана ?мiрде ?лкен жетiстiкке жете аласыз. Сiзге тек ?абiлеттерi?iздi тану ж?не олар сiздi ?айда алып барса, соларды ?стану м?мкiндiгi ?ажет болады. Бiра? басында?ы с?тсiздiктер сiздi арт?а тарту?а жол бермесiн. Айты?ыз: «Б?л мен ?шiн емес. Мен одан ??тылып, ?рi ?арай ж?ре беремiн». ?зi?iздi босаты?ыз, ал?а ?мтылы?ыз, сонда сiз барлы? ?абiлеттерi?iздi ашасыз.
Лашы? па ?лде сарай ма?
Сiз б?гiнгi к?ндi ?андай ортада, ?андай жа?дайда ?ткiзесiз? Б?л орта жар?ын ж?не пайдалы бола ма, ?лде пайдасыз ж?не ?ызы?сыз бола ма?
Бiрде Чарльз Кингслиге Гималай тауларында т?ратын досы ?она??а келдi. Кiшкентай ауылда орналас?ан, Кингслидi? лашы?ына кiргенде, досы, ж?пыны ?йде т?ратын Чарльз Кингслидi аяды ж?не о?ан: «Б?л кiшкентай ?йде, о?аша жерде т?ру ?андай ?кiнiштi, бiздi ?орша?ан ?лемде к?птеген ?ызы?тар болып жат?анда, мысалы а? аулау» ж?не т. б. Кингсли о?ан жайбара?ат к?лiмсiреп ?арап: «Бiлесi? бе досым, мен ?за? уа?ыт бойы менi? ?йiм не зындан?а, не менi? сарайыма айнала алатынын т?сiндiм. ??дай?а ш?кiр, мен д?рыс шешiмдi та?дадым, ж?не ол менi? ?йiмдi сарай?а айналдырды».
Б?гiнгi к?нге дайындалып жат?анда осы туралы ойланып к?рi?iзшi. Сiз к?нделiктi ж?мыс жасайтын ж?мыс орнында ж?мыс жаса?ы?ыз келе ме? Сiз сол бая?ы ке?сеге немесе к?нделiктi баратын д?кенге барасыз ба? Та?ы бiр ?мiрi?iзге ?ара?ызшы. К?зi?дi ашы?ыз. Олар ?здiгiнен жо? екенiн т?сiнi?iз. Оларды сол к?йге келтiретiн к?ш сiзде ж?не тек сiзде ?ана.
Сiз ?зi?iздi? ?йi?iздi ?йреншiктi ж?не ?арапайым н?рсе деп ойлап ж?рсiз бе? Б?гiн бас?аша ойлайтын кез келдi. Ойы?ызды? к?шiмен оны сарай?а айналдыры?ыз. Оны жуы?ыз, с?ртi?iз ж?не жылтыраты?ыз ж?не о?ан сарай сия?ты ?ара?ыз. Сiздi? ке?се?iз? Сiз ?шiн б?л к??iлсiз ж?не ?ызы?сыз жерге айналды ма? Та?ы бiр ?ара?ызшы. Сiз ке?се?iздi ?мiрi?iздi? бiр б?лiгiн ?ткiзетiн жер ?ана емес, одан да арты? к?з?араспен, ?ымбат ?мiрге лайы?ты сарай ретiнде к?рi?iз. Сiз ?зi?iздi? ?мiрi?iз бен ортаны ?зi?iз жасайсыз. ?орша?ан орта ?андай болатынын ?зi?iз шешесiз. Мен ?шiн б?л, екi жол ?ле?де ?те ?арапайым:
Екi адам зынданнан т?н ?ара?ан кезде