Бақытты болуды үйреніңіз! 3 Бөлім

Ба?ытты болуды ?йренi?iз! 3 Б?лiм
Нарша Булгакбаев

Ба?ытты болуды ?йренi?iз! #3
К?нделiктi газеттер беттерiнен (менi? ойымша газет о?итындар ?лi бар), кинотеатрлар мен теледидар экранынан, кiтаптар мен к?шедегi жарнамадан, интернеттен, ?леуметтiк желiлерден бiз бас?а адамдарды? дауыстарын естимiз, олар бiзге не ойлау керектiгiн айтады, бiзге ?алай ?мiр с?ру керектiгiн ж?не неге сену керектiгiн т?сiндiредi. Cол себептi б?рiмiз попугай?а айналды?. Мен жаз?ан идеяларды о?ы?ыз ж?не оларды? пайдасын ?з т?жiрибе?iзде сынап к?рi?iз. Идеяларды аямай сына?ыз. Себебi мен сiздердi? попугай бол?андары?ызды ?аламаймын!

Нарша Булгакбаев

Ба?ытты болуды ?йренi?iз! 3 Б?лiм

Сiздi? iшi?iзде алтын бар!

Егер бiреу сiзге бiр санды? алтын берсе ж?не оны пайдалануы?а р??сат десе, сiз не iстер едi?iз? Сiз та?данысы?ызды ?рт?рлi т?сiлдермен, эмоциямен бiлдiре аласыз, бiра? кез келген жа?дайда сiз бiр н?рсе жасамайсыз: м?ндай сыйлы?ты алмай ?оймайсыз. Сiз бiрден б?л санды?ты ашып, банкке ж?гiрiп, алтындарды? барлы?ын а?ша?а айналдырасыз не оны «менi? байлы?ым» деп банкке салып ?оясыз. Негiзi байлы?ты? б?рi ?олда не сыртта емес ол миды? iшiнде! Адам ?олымен байымайды, адам миымен байлы??а ?ол жеткiзедi. Ал егер бiреу сiзге iшi?iзде (миы?ызда) алтын?а толы бiр санды? бар екенiн айтса, не iстер едi?iз? Сенер ме едi?iз? М?мкiн сiз миы?ызды (жаны?ызды) зерттеп, бiр ?орап алтын тауып, содан пайда табарсыз. Алайда, сiз, бiздi? к?пшiлiгiмiз ?мiр бойы санамызды? iшiнде алтын санды?ымыз бар екенiн, бiра? оны еш?ашан пайдаланбайтынымыз туралы ойлады?ыз ба? Ойлау де?гейiнi? тере?iнде бiздi? а?ыл-ойымызды? (санамызды?) «бейсана» деп аталатын керемет б?лiгi жатыр. Ол туралы к?п айтылады, бiра? ?лi ешкiм оны? на?ты м?нiсiн ж?не шексiз м?мкiндiктерiн толы? т?сiне ал?ан жо?. Бiр белгiлiсi, онда ?ркiмге те? ?лестiрiлген алтын санды? бар. Барлы? ?абылдан?ан а?парат бейсана?а т?седi, ??деледi ж?не са?талады. Б?л естелiктер са?тау орны, жад ?оймасы, бiлiмнi? жасырын репозиторийi (кез-келген деректер мен а?параттар са?талатын орын). Табыс?а жету ?шiн бiз оны д?рыс пайдалануымыз керек, ?йтпесе оны бiлгеннен еште?е шы?пайды. Бiз ?айыршылар сия?ты даланы паналап немесе жары?ы, суы жо? бос ?йдi? iшiнде отыр?андай, кейде ?олда емес мида бар алтынны? ?адiрiн бiлмей, бiздi? iшiмiзде алтын санды? бар екендiгiнен бейхабармыз. Сiздi? кiм екенi?iздi бiлдiретiн осы – «Бейсана»!

Мен к?п а?ылдыларды? ке?есiн естимiн: «Кедеймiн деп айтпа», «Ж?мыс жо? деп айтпа», «?кiмет жаман деп айтпа» оданша ??дайды? бергенiн пайдалан. Расымен, мен келiсемiн, iшi?iздегi алтындары?ызды пайдаланы?ыз, оларды сосын пайдаланымын деп жина?аннан пайда жо?. Ол алтындар не деген кезде? «Денсаулы?», «Уа?ыт», «М?мкiндiк», «?абiлет», «Та?дау мен шешiм ?абылдау еркi», «А?ыл мен Ж?рек» т.б. ??ымдар.

Мысалы: денi сау, ая?-?олы бал?адай, сезiм м?шелерi т?гел, бiра? а?ша о?ан ?немi жетпейдi, себебi ол осындай хальге ?зiн кедей р?лiнде жа?сы к?ргендiктен емес, байлы?ты? барлы?ы мида екенiн бiлмегендiктен т?сiп отыр. Я?ни себеп – наданды?та.

Та?ы бiр мысал: ?ара??ылы?та жары?ты к?ре бiлу керек, ол сенi? сырты?да жанып т?р?ан жо?, iшi?де жанып т?р, ал адамдар жары?ты сонда да сырттан к?ргiсi келедi. Сол себептi барлы? данышпандарды? «шын ба?ыт адамны? iшiнде» деп айтатыны да сонды?тан.

Бiздi? бейсананы к?нделiктi ?мiрде, бiз ?шiн пайдалы ?ызметке ?ою?а болады. Ол сiз ?шiн ж?мыс iстеуден, е?бек етуден, шаруа ат?арудан, iс тындырудан шаршамайды, егер де сiз оны д?рыс жол?а ба?ыттай алса?ыз. Оны бiздi? адал пайдамыз ?шiн ?нiмдi (н?тижелi) ?рекетсiз ?рекет жасату?а болады. Сiз ?зi?iздi? а?ылы?ызбен т?жiрибелi хатшыны? ж?мысын орындау ар?ылы ?лде?айда тиiмдi ?рекет ете аласыз, шы?ын емес тек пайда ?келетiн а?параттарды есте са?тау ар?ылы. Компьютердегiдей, сiздi? а?ылы?ыз ?абылда?ан ?рбiр факт (а?парат) пен ?сер (эмоция) ?р?ашан ойлауды? беткi де?гейiнен ?тiп (а?ыл) т?пкi де?гейiнде, бейсанада са?талады. Б?л керемет к?штi ?алай ?олдану?а, пайдалану?а ж?не дамыту?а болады? Жасырын бейсана патшалы?ын ?алай иеленуге болады? Б?л ?рине, асы?ыс жасалмайды. Бейсананы? жасырын к?штерi баяу ж?не ж?йелi концентрация (керегiн ?алдырып, арты?ын алып тастау) процесiнде дамып, бiздi? ерiк-жiгерiмiз, а?ылымыз бен ?иялымыз?а ба?ытталуы керек.

Сiз бейсанадан не ?алайтыны?ызды шешiп, о?ан ?р уа?ытта бiр-бiр тапсырмадан берi?iз, себебi ол робот емес, бiр уа?ытта к?п а?паратты ??деу алатын. Егер сiз на?ты проблеманы шешкi?iз келсе, ?р к?нi та?ерте? ж?не кешке шамамен бес минут уа?ыты?ызды б?лiп, шешiм сiздi? бейсана де?гейi?iзде ?алыптасып жатыр деп ойла?ыз, елестетi?iз, сендiрi?iз. Содан кейiн кенеттен шешiм дайын болады. Б?ны бас?аша, iштен пайда болатын сигнал деуге болады. Б?л кездейсо? емес. Ол жо?тан пайда болмайды. Сiз тапсырма бердi?iз – ауызша немесе жазбаша, ол шешiмдердi ?сынды. Б?л д?рыс шешiмдер болуы ?шiн, сiз д?рыс та?дау жасауы?ыз керек, ал ол ?шiн бейсана – ?зiнi? ?айнар к?зi «?мбебап А?ылды?» (Жаратушыны?) даналы?ына ашы? болуы керек. Егер сiз сау бол?ы?ыз келсе, денсаулы?ы?ыз туралы ойлары?ыз?а назар аудары?ыз, ауру ж?не ?лсiздiк туралы ойлар?а кедергi жасама?ыз. Егер сiз с?ттi адам бол?ы?ыз келсе, онда сiз ?зi?iздi с?тсiздiкке ?шыратпа?ыз. Егер сiз ба?ытты бол?ы?ыз келсе, онда сiз мазасызды?тар мен к??iлсiздiктер туралы ойлау?а жол берме?iз. Сiздi? а?ылы?ызды ?немi иеленетiн а?парат – ой?а (iшкi с?з + ?иялда?ы бейне) айналады, сосын ?рi ?арай сiздi? бейсана?ыз?а енiп, бiртiндеп сiздi? т?жiрибе?iзге айналады, сонды?тан сiз позитивтi, конструктивтi, прагматизм (ол ?зiнi? ?мiрiн, ?рбiр ?рекетi мен ?зiне/?згеге деген к?з?арасын, iс ж?зiнде пайдалы н?тиже алу т?р?ысынан ??рады) туралы ойлануы?ыз керек. ?рдайым есте са?та?ыз, сiздi? бейсана?ыз ?зiнi? ?айнар к?зi – «?мбебап (жалпы?а орта? а?и?ат) А?ылды?» даналы?ына ашы? болуы керек. Осы даналы??а сенi?iз, сонда сiз аз ?ателiктер жiберiп, сау ж?не ба?ытты боласыз. Сiз жемiстi ?мiр с?ретiн боласыз.

«Бiз сенуiмiз керектi? е? жа?сысы – ол а?и?ат.» (Уильям Джеймс – ?азiргi заманауи психологияны? атасы).

Сiз неге шын ба?ытты емессiз?

Бала к?нi?iзде, жас кезi?iзде ?лкен армандары?ыз, жоспарлары?ыз болды ма, кiтаптар жазу немесе картиналар салу, ?з к?сiбi?iздi бастау немесе бас?а шы?армашылы?пен, ?нермен, ?ылым-бiлiммен айналысу. Бiздi? к?пшiлiгiмiзде бол?ан шы?ар. Ал егер, бiз ?з-?зiмiзге адал болса?, к?пшiлiгiмiз сол арман-ма?саттарды ?лi к?нге дейiн iске асыра алмай ?иялдап ж?рмiз. Бiра? ?з ??рбанды?ымызды бас?а ж?мыстарым, шаруаларым бар деу ар?ылы а?тап аламыз. «Мен роман жазу?а ?уанышты болар едiм, бiра? мен ?з ж?мысыммен айналысуым керек, ?йтпесе отбасын кiм асырайды?». «Болар едi негiзi, картина салып бай?ау?а, бiра? менi? к?ру ?абiлетiм нашар». «?ылыммен айналысу?а болар едi, бiра? бiздi? елде ?ылым ешкiмге керек емес». «Мен бала кезiмде домбырада к?штi ойнайтынмын, сосын тастап кеттiм, ?се келе ?мытып ?алдым, ?ол ж?рмейдi»

Бiз ?зiмiздi толы?ымен а?тап шы?ару ?шiн бос сылтауларды ойлап табамыз:

Гай Юлий Цезарь туралы бiр минут ойланып к?рi?iзшi. Сiз Цезарьдi? ?зiнi? жазбаларын т?нде, шатырды? астында жаз?анын бiлесiз бе, б?кiл Рим ?скерi ?йы?тап жат?ан кезде, ол т?нде ?те аз ?йы?тайтын, к?п жазатын ж?не келесi к?нi та?ерте? сарбаздарын ?рыс?а алып кететiн.

Сiз, д?рiгерлер оны? ауыр нау?ас?а шалды??анын айт?аннан кейiн, Георг Фридрих Гендельдi? е? жа?сы музыкалы? шы?армаларын жаз?анын бiлесiз бе? Ал Бетховен, музыканы м?лдем са?ырау болып ?ал?аннан кейiн де жаза бердi.

Сiз ?ш ?лы а?ын – Гомер, Мильтон ж?не Данте со?ыр екендiгi туралы ойланды?ыз ба?

Ганнибал Барка ж?не лорд Нельсон туралы ойланып к?рi?iзшi: олар тарихта?ы ?лы ?олбасшылар бола т?ра, тек бiр к?здерi ?ана к?ретiн. Жарайды, Фрэнсис Джозеф Кэмпбелл, екi к?зi де со?ыр, к?рнектi математик ж?не музыкант болды.

?зi?iздi бiр н?рсеге байлан?ан сия?ты сезiнбе?iз ж?не ?зi?iздi шектеме?iз: «Жо?, тек менi? м?мкiндiктерiммен емес, оны? ?стiне менi? жа?дайым келмейдi. Мен еш?ашан олар сия?ты бола алмаймын». Мен сiзге олар сия?ты бол демеймiн, бiра? сiз мида?ы байлан?ан жiптердi шешiп, санада?ы шектеулерден асуы?ыз керек.

?лемге ?йгiлi «Робинсон Крузоны?» авторы «Даниэль Дефо» туралы ойланы?ыз: ол кiтабын т?рмеде отыр?анда жаз?ан. «Джон Баньян», дiни ?ызметi ?шiн, темiр торды? артында отыр?ан кезде «Путешествие Пилигрима» -ны жазды, а?ылшын дiни ?дебиетiнi? ма?ызды е?бектерiнi? бiрi. Лютер «Библияны» Вартбург ?амалында отыр?ан кезде аудар?ан. Итальянды? а?ын, ойшыл, теолог Данте жиырма жыл бойы ?у?ын-с?ргiнде ж?рсе де е?бектерiн жал?астыра бердi ж?не сол жерде ?лдi, ал «Дон Кихотты» ?лемдiк ?дебиеттi? е? танымал ?рi ?лы шы?армаларыны? бiрiн, Испан жазушысы – Сервантес, Мадрид т?рмесiнде жаз?ан.

Сiз: «М?ны? б?рi керемет, бiра? мен ж?мыс iстеуiм керек» деп айтуы?ыз м?мкiн. Онда сiзге та?ы да бiр пайдалы жа?алы?тар бар:

Сiз «Унесённые ветром» романыны? ?алы?ды?ын елестете аласыз бе? Маргарет Митчелл, американды? жазушы ж?не журналист, оны «Атланта Джорнал» газетiнде ж?мыс iстеп ж?рген кезiнде жаз?ан, ол ж?мысты к?нiне сегiз са?ат емес, он алты са?ат iстейтiн.

Уильям Шекспир туралы ойланы?ыз: «Мен мектепте о?у мен жазудан бас?а т?к ?йренген жо?пын, м??алiмдердi? б?рi топас» дедi, бiра? ол ?з бетiнше iзденудi жал?астыр?ан ж?не керемет жазушы болды. А?ылшын а?ыны ж?не драматургi, е? ?лы драматургтердi? бiрi болып саналады.

Сiз ?зi?iздi? денсаулы?ы?ыздан айырылып ?андай да бiр кемшiлiктерге, кемiстiктерге байланысты ?зi?iздi жо?алт?андай сезiнiп к?рдi?iз бе? Сiз бiрден «??дай са?тасын» дейсiз. Кемтар, м?гедек бола т?ра, тарихта жа?сы атпен ?ал?ан адамдар к?п бол?ан.

Полиомиелитке шалды??ан ж?не инвалид болып ?ал?ан А?Ш-ты? 32-шi президентi Франклин Рузвельт бiр кездерi: «Бiздi? ерте?гi жоспарларымызды ж?зеге асыруда?ы жал?ыз кедергi, бiздi? ?азiргi с?ттегi к?м?нiмiз болуы м?мкiн» деп айт?ан.

Советтiк ж?не латвиялы? шахматшы, сегiзiншi ?лем чемпионы, гроссмейстер, Михаил Таль, сирек кездесетiн патологиямен д?ниеге келдi – оны? ?олында тек ?ш сауса? болды. Б?л оны? тарихта?ы е? жас ?лем чемпионы болуына ж?не фортепианода ойнауды ?йренуiне кедергi болмады.

Ке?ес Ода?ыны? Батыры, жауынгер ?ш?ыш Алексей Маресьев, ?лы Отан со?ысы кезiнде ауыр жараланды, соны? салдарынан екi ая?ынан айырылды. Бiра? содан кейiн ол бас?аларынан артта ?алмады ж?не протездермен ?айтадан аспан?а ?шты. Жалпы ал?анда, со?ыс кезiнде ол 86 рет со?ыс ж?ргiздi, жауды? 10 ?ша?ын атып т?сiрдi: ?шеуi жаралан?ан?а дейiн ж?не жетеуi кейiн. Екi ая?ы жо?, бiра? ?мiрге деген ??штарлы?ына та? ?ал?ан жазушы Борис Полевой ке?ес ?ш?ышыны? ерлiктерi туралы кiтап жазды, оны «На?ыз ер адам туралы ??гiме» деп атады.

Британды? музыкант Рик Алленнi? ?мiрi ?ай?ылы бастал?ан жо?. Бiра? 1984 жылы ол ?з к?лiгiн бас?арып келе жат?анда, бас?а ж?ргiзушi оны жолда ?ор?ыта бастады. Рик жас, ашулы ж?не жылдамды?пен жарыс?анды жа?сы к?ретiн. Осылайша ол к?лiк апатына ?шырап, ?олынан айырылады. Д?рiгерлер Алленге (21 жасында) «Барабанды ?мыты?ыз, ??дай?а ш?кiр де?iз, сiз тiрi ?алды?ыз» деп айтады. Бiра? ол ?андай жа?дай болмасын, музыкадан бас тарт?ысы келмедi. К?п ?замай Рикке тая?шаны ?стау ?шiн арнайы протез жасалды. О?ан ?осымша ол ?з ая?тарын ?олдануды ?йрендi. Содан берi, концерттерде ол ?немi жала?ая? ж?ретiн болды. Барабан оны? ?алауына бейiмделiп, Аллен сахна?а оралады. 1986 жылы орал?аннан 8 альбом шы?арды. 2001 жылы ол ?йелiмен бiрге арт-музыкалы? терапияны? белсендi ?атысуы ар?ылы емделуге к?мектесетiн Raven Drum Foundation ?йымын ??рды. Британды? Gigwise сайтында ол ТОП-?здiк барабаншыларды? бiрi. Жанк?йерлер оны к?н к?ркiреуiнi? ??дайы «Тор» деп атайды.

«Мен еш?ашан ?олымды жо?алт?ан уа?ытты керi айналдыру?а келiспеймiн. Онсыз мен ?зiмнi? ?аншалы?ты мы?ты екенiмдi бiлмес едiм» – дейдi ол.

Мен Ник Вуйчич туралы айтпай-а? ?ояйын, оны сiз менен арты? бiлесiз деп ойлаймын. Ендi та?ы да бiр ерекше адам?а назар аударса?:

Сiз ?лемдегi е? бай адам (2021 жылы атан?ан) Илон Маск, американды? к?сiпкер, инженер ж?не миллиардер, оны? бала кезiнде ?те т?йы? бол?анын бiлесiз бе? Оны мектепте бiрге о?итын сыныптастары бiрнеше рет туалетте сабап, ойына келгенiн iстеп, ?орла?ан. Мектептегi Илонны? ??рдастары со??ы?а жы?ып, м?рнын талай рет сындыр?ан. Ол к?нделiктi ?рыс-керiс, т?белестi? салдарынан ата-анасыны? ажырасуын к?рген.

Сiздi? жаны?ызда, ж?регi?iзде, iшi?iзде (миы?ызда) са?тал?ан ?алаулары?ыз, арман-ма?саттары?ыз, жоспарлары?ыз туралы та?ы бiр рет ойланы?ыз. ?зi?iз ойлап тап?ан аргументтердi ?айта ?лше?iз, «м?мкiн емес» дейтiн сылтауларды жа?тама?ыз, сiз олай ?зi?iге ?арсы ?рекет жасайсыз, оларды? к?зiн ??рты?ыз. Сiздi? арманы?ызды неге орындай алмайтынды?ы?ыз ?шiн ойлап тап?ан д?лелдердi ?айтадан ?арастыры?ыз. Б?л сылтауларды? жал?ан екенiн т?сiнi?iз. Оларды шетке таста?ыз ж?не сiздi? тiлектерi?iз орындалатынына к?з жеткiзi?iз ж?не де оларды? орындалуы сiздi? ?ана миы?ыз?а байланысты екенiн т?сiнi?iз.

Есi?iзде болсын: ?зiмiздi бiр орында ?стап т?р?ан жал?ыз адам – ?зiмiз ?ана. ?з арман-ма?саттарымызды? бетiн ?айтарып жат?ан ?зiмiз ?ана. ?з ба?ымызды байлап жат?ан, сананы шектеп жат?ан, жасанды м?гедек жасап жат?ан ?зiмiз ?ана. Екi ?мiрде де ба?ытты болу?а кедергi – ?зiмiз ?ана.

Мойындайтын уа?ыт келдi

К?птеген жылдар б?рын Неапольдi? вице-королi, герцог Испания?а, Барселона ?аласына сапар жасады. Ол кезде айла?та (те?iз жа?асында?ы кеменi? то?тауына, келiп-кетуiне ?олайлы ала?) галера (б?рын Еуропада ??лдар, жазалылар немесе т?т?ындар ескекшi болатын ?скери кеме немесе ?айы?) болды, онда ескекшi (?айы?ты есушi) сотталушылар болды. Герцог осы галераны? бортына к?терiлiп, барлы? т?т?ындарды аралап шы?ты, ?р?айсысынан оны галера?а алып келген ?ылмыстары туралы с?рады ж?не оларды? ?ай?ылы о?и?аларын ты?дады.

Бiрiншi адам, судья оны? жауларынан пара алып, о?ан ?дiлетсiз ?кiм шы?ар?анды?тан ?ана осында бол?анын айтты. Та?ы бiреуi, оны? жаулары, ку?герге а?ы т?легенiн ж?не сотта о?ан ?арсы жал?ан ку?лiк бергенiн айтты. ?шiншiсiне – е? жа?ын досы о?ан опасызды? жасапты, ?дiлдiктен ?ашып оны а?ша ?шiн ??рбан етiптi. Со?ында герцог кiн?сiн мойында?ан адамды ты?дады: «Мырза, мен б?л жерге лайы? бол?анды?тан келдiм. Мен к?п а?ша ал?ым келiп, ?миян ?рладым. Мен т?зуге тура келетiн н?рсеге лайы?пын ж?не дайынмын».

Герцог та? ?алды. Ол галера капитанына б?рылып: «Б?л адамдарды? б?рi кiн?лi емес ж?не ?дiлетсiз сот ?шiн осында келдi, бiра? оларды? арасында бiр ?ылмыскер бар. Одан бас?асыны? б?рi а? екен, п?к екен, к?н?сiз екен, ал мына ?ылмыскер ?зiнi? б?лiнуiмен осында келдi, сонды?тан ?з к?н?сiн бас?алар?а ж??тырмайынша, оны тезiрек босатайы?». ?з кiн?сiн, ?ателiгiн мойында?ан, келiскен адам бостанды??а шы?арылды ж?не кешiрiлдi, ал а?талатын д?лел iздеп, айыпсызбын деп ?зiн а?та?андар мен сылтауды та?да?андар галерада ?алды.

Б?л шын м?нiнде бол?ан о?и?а ж?не бiр ?ызы?ы, ол бiздi? ?мiрiмiзде не болып жат?анын д?л к?рсетедi. Бiз ?ателесемiз ж?не ?атенi мойындауды? орнына ?мiр бойы ?зiмiздi а?таймыз. Бiз бас?аларды (ортаны), жа?дайды кiн?лаймыз, оны? орнына бiз неге былай айтпаймыз: «Мен ?з ?мiрiмдi ?зiм бас?арып келдiм. Менi? миымда?ы ойларды бас?аратын жал?ыз менмiн ж?не д?л ?азiр менi? кiм екенiм, ?андай екенiм – менi? ?зiме ?зiм жаса?аным». Осы а?и?атты т?сiнген с?тте бiз осы ?мiрдi? галерада?ы ??лды?ынан арыламыз ж?не ?з ?мiрiмiздi ?з еркiмiзге ?айтарып, бас?аша, а?и?ат?а сай, лайы?ты ?мiр с?ре аламыз.

?з ?мiрi?iзге ?ара?ыз. ?зi?iздi ж?не ?мiрдi т?сiнi?iз, ретте?iз, т?ртiпке салы?ыз. ?ателiктерi?iзге ?арамастан ?зi?iздi кешiруге ж?не с?юге ?йренi?iз. ?ателiктерi?iздi ?абылда?ыз. Осы ?ателiктер ?шiн ?зi?iздi кешiрi?iз ж?не жа?сы к?рi?iз, содан кейiн сiз галерада?ы ??лды?ты? ?мiрiнен босатыласыз. Сiз ?мiр с?руi?iз керек жолмен ?мiр с?руге м?мкiндiк аласыз: ба?ыт, тынышты? ж?не керемет денсаулы?. М?ны? б?рi сiздi? ?ткенi?iз, б?гiнi?iз ж?не болаша?ы?ыз ?шiн жауапкершiлiктi алудан басталады.

?мiр дегенiмiз кiтап

Сiз ?азiр отыр?ан немесе т?р?ан жерде бiр кiтап бар ма, ма?ызды емес ?андай болса да? Егер «и?» болса, тапса?ыз, менен сiзге бiр ?тiнiш – кiтапты ?олы?ыз?а алы?ыз. Б?л кiтапты? не туралы екендiгi ма?ызды емес: оны жай ?ана алы?ыз ж?не о?ан ?ара?ыз. Ендi оны сiздiкiнен ?згеше к?з?араспен к?руге тырысы?ыз. Елестетiп к?рi?iзшi, б?л кiтапты, сiз ?олы?ызда ?стап т?р?ан, белгiсiз бiр арал?а те?iз тол?ындары жа?а?а шы?арды. Кiтап су-су болып ?алды деп ойлама?ыз. Ол ?лi ??р?а?. Б?л аралды? т?р?ындары а?ылды ж?не м?дени т?р?ыдан дамы?ан екен, бiра? алфавит, ?рiптер туралы т?сiнiк жо?.

Олар ендi не iстейдi? Олар кiтапты алып, ?демi жасал?ан ?а?азды к?редi. Олар баспа?а ?арап, ?рiптер мен тыныс белгiлерiнi? к?рделi ??рылымын к?редi. Олар б?л ?те ?ызы?ты ?нер т?рi деп ойлайды ж?не кiтапты осы т?р?ыдан ба?алайды.

Олар кiтапты т?сiнедi ме? Олар осы кiтаптан на?ты пайда алады ма? Жо? деп ойлаймын. ?рине, ?а?аз бен баспа белгiлерi – б?л кiтапты? на?ты мазм?ныны? кiшкентай к?ле?кесi ?ана. Ал на?ты мазм?ны оны ?аншалы?ты т?сiнуге байланысты. Кiтапты? сырты емес iшi ма?ызды, себебi кiтапты? iшi тол?ан идеялар ?лемi.

Бiздi? ?мiрiмiзде де солай болады емес пе? Бiз ?мiрдi? ?а?азы мен сиясына ?араймыз: тыныс алу, тама?тану, ж?мыс, ?й?ы. Бiз ?мiрдi? ?деттегi к?рiнiстерiне ?арап, «б?л ?мiр» деймiз. Б?л ?а?аз бен баспа белгiлерiне ?арап, «б?л кiтап» деп айту сия?ты. Бiра? бiздi? ?мiрiмiз, кiтап сия?ты, ма?ынасы бар ж?не, ?рине, ?мiрдi? ма?саты – ?а?аз бен сияда емес, оны? ма?ынасында екенiн б?рiмiз бiлемiз.

Бiздi? ?мiрiмiз е? алдымен ма?ыналы болуы керек. ?мiрi?iздi? сиясы мен ?а?азын та?ы бiр рет ?ара?ыз. Б?гiн сiз балаларды мектепке жiбересiз немесе ж?мыс?а барасыз, б?л ?те жа?сы. ?а?аз бен сия болмаса, бiз кiтапты? идеясын бiлдiре алмас едiк, ?мiрi?iздегi к?нделiктi ?са?-т?йектi? белгiлi, беткi ма?ынасынан ?рi ?арай ?арау?а тырысы?ыз, оларды? на?ты мазм?нын т?сiнi?iз, ?йтпесе сiз ?мiр бойы м?рны?ыздан ?рi ?арай ешнарсенi к?рмейтiн боласыз. Не iстеп жат?аны?ызды? на?ты ма?ынасын сезiнi?iз. Сiз ?мiрдi? м?нiмен айналысып жатырсыз ба?

Сiз ?з ма?саты?ызды ж?зеге асыруды ?йрену ?шiн осы д?ниеге келдi?iз. ?р адам б?л ?мiрге бос?а келмейдi, жо?арыдан миссия ж?ктеледi, бiра? ?кiнiшке орай к?п адам сол миссиясын орындай алмай, ж?зеге асыра алмай, ?лiп кетiп жатады. Та?дыр сiздi? миы?ызда. Миы?ызды ?а?аз деп елестетiп ?з та?дыры?ызды ?зi?iз жазу?а ???ы?ыз бар. Осыны ма?сат ?ылып алы?ыз. Б?л сiздi? ?мiр кiтабы?ыз.

Осы ма?сатты ?олданы?ыз, ?мiрi?iздi? беткi м?нiнен тыс, ?рi ?арай ?ара?ыз ж?не б?рын ?мiр с?рген ?ткеннi? м?нiн ?ара?ыз, болаша? жоспарды? м?нiн ?ара?ыз. Б?рi ба?ытты болу туралы айтады бiра? оны? м?нiсiн азы ?ана т?сiнедi, себебi ол абстрактiлi ??ым. Осы идея к?мегiмен ?ана сiз ?мiрдi? б?кiл кiтабын т?сiнуге ?мтыласыз. Сiз жалпы ?мiр кiтабына араласа алмайсыз, бiра? ?з ?мiрi?iздi? кiтабы, ?зi?iздi? миы?ызда екенiн ?мытпа?ыз. Сiз ?мiрден кiшкене ?ана ма?ына тапса?ыз, ол сiздi тере? ма?ынаны iздеуге итермелейдi. Б?л iздеу еш?ашан н?тижесiз болмайды: ол сiздi мазалайтын с?ра?тар?а толы?ыра? жауап беруге, тере?iрек ж?не ма?ыналы ?мiрге жетелейдi.

Ешкiм ?з ?алауынша ?мiр с?рiп жат?ан жо?