– ендi ?зiмдi ж?ндей алмаймын;
– ал егер… болып ?алса ше, – деп ?ор?ам;
– мен ?лi жаспын;
– мен ж?мысымды, достарымды, отбасымды, беделiмдi ж?не т.б. жо?алтуым м?мкiн, бастысы – ?зiмдi та?дамасам ж?не ?зiмдi со??ы орын?а ?ойсам;
– ж?не де менде та?ы не жо?, та?ы неден айрылам деген секiлдi шексiз уайымдар…
Денiмiздi? сау бол?аны орындалмас арман болып т?рса да, бiз тiптi темекi шегу мен арты? тама?танудан бас тарту?а ?ор?амыз. ?йткенi бiз ?зiмiздi миллион есе арты?, соны? iшiнде шынайы л?ззаттан айыратынымызды т?сiнбей, ?иялда?ы л?ззаттан айырудан ?ор?амыз.
Бiзге ?немi бiр н?рсе жетiспейдi, бiз ?зiмiздi ?немi ??нсыздандырамыз, бiра? бiз шынымен сондай бол?анды?тан емес, жо?, б?л бiздi? сылтауымыз, б?л бiздi? ?иялымыз. Бiзге осылай о?ай. Бiз ?з ойларымызбен ?зiмiздi тонап жатырмыз.
Нелiктен ?рекеттенбейтiнiмiздi ?зiмiзге осылайша т?сiндiру бiздi? санамыз?а о?айыра?. Бiра? б?л фактiлерге еш?андай ?атысы жо?. Бiздi? а?ыл-ойымыз осы сылтауларды ойлап табу ар?ылы, объективтi шынды?тан, к?птеген н?с?аларды? арасынан тек ?з ойларыны? д?рысты?ын растайтын фактiлердi iздеп табады, ж?не де а?ыл еш?ашан бас?а н?рселерге назар аудармайды, ол сылтаулар?а шо?ырлан?ан ж?не оны? бас?а н?рсенi к?руге м?мкiндiк жо?.
Себеп оны? м?мкiндiктерi болма?анда емес – жо?, а?ыл оларды ?дейi бай?амайтын болады, барлы? назарды ?р?ашан ?зiнi? д?рысты?ын растау?а ба?ыттайды.
Б?л бас?а фактiлер болма?анды?тан емес, оларды бай?амау туралы шешiм ?абылдан?анды?тан, себебi ?ателесу – фактiлердi мойындаудан да ?ор?ынышты.
Бiз осылай ойла?ан бойда, ?рекетсiздiгiмiз ?шiн сылтау ойлап тап?аннан кейiн, бiз автоматты т?рде ?рекеттi? ?мiтсiздiгi туралы шешiм ?абылдады? ж?не миымыздан б?л туралы сигнал ал?ан денемiз осы фактiлердi к?руге к?мектесу ?шiн б?рiн жасайды.
Бiздi? iс-?рекеттерiмiз бiздiкi д?рыс екенiн растау?а арнал?анын та?ы да назары?ыз?а салайын! Ж?не де б?ны? б?рiн бiз бейсаналы? т?рде жасаймыз.
3. ТАРАУ. ШЕКТЕУШІ СЕНІМДЕР
Бiздi шектейтiн шаблондарды? тiзiмiн та?ы бiр рет ?ара?ыз.
Бiздi? ?леуетiмiздi ж?зеге асыруда бiздi шектейтiн ба?дарламаларды? тiзiмi шексiз. Б?л ?лгiлер бiздi? санамызды ?алыптастырады. Бiз проблемаларды шеше алатын немесе оларды м?лдем жасамайтын ?рекеттерден ?зiмiздi толы?ымен шектеймiз. Б?л шаблондар бiздi? тiлектерiмiздi орындау?а м?мкiндiк бермейдi ж?не бiздi ба?ытсыз етедi.
Бiз оларды ?мiр бойы ?зiмiздi ?иялда?ы ?ауiптен ?ор?ау ?шiн аламыз. Бiра? бiз ?зiмiзге ?лкен ?ауiп т?ндiремiз.
?ашу?а немесе шабуыл жасау?а тырыс?анда, бiз еште?е жасамаймыз немесе, бiз ?шiн пайдасы жо? ?рекет жасаймыз. Барлы?ын ?ауiпсiз етуге тырысу ?те ?ауiптi. ?рекетсiздiк бiздегi ?мiр ?зегiн ?лтiредi, ?йткенi ?мiр – б?л ?оз?алыс, ?рекеттердi? шексiз тiзбегi.
?мiр – б?л даму мен ?згерiстер. Ал егер о?ан ?оса сiз менi? «??дай?а а?ша не ?шiн ?ажет» кiтабымды о?ыса?ыз, онда а?ша, игiлiктер – бiздi? ?зiмiз ?дейi бас тартатын ?згерiстерiмiз екенiн т?сiнесiз.
Бiздi? ?рекетсiздiгiмiз барлы? проблемаларымызды тудырады. Осы ?рекетсiздiк бiздi ресурстар мен энергиядан айырады ж?не барлы? проблемалар тек то?тап ?ал?анымыз туралы сигнал бередi.
?р?ашан есi?iзде болсын – егер м?селе туындаса, бiз оны ?рекетсiздiгiмiзбен жасады?. Осы с?тте бiзде барлы? ресурстар бар, оны шешуге бiздi? санамыздан бас?а еште?е кедергi болмайды.
Бiр н?рсенi шешу немесе тiлектi орындау ?шiн, е? алдымен, бiздi ?оз?алыста, дамуда ж?не iс-?рекетте тежейтiн осы шаблондарды аны?тау ?ажет. Бiзге м?селенi толы?ымен к?руге ж?не оны? ресурстарын ?арастыру?а кедергi келтiретiн – шаблондар.
Екiншiден, бiз шаблондарды ?згертуiмiз керек болады: не осы сенiмнi? абсурдты?ын к?ре аламыз, не онда?ы iс-?рекетке берiлген ресурсты аны?тай аламыз, не ?зiмiздi шектеудi то?татып, оны ?алай тиiмдi ?олдану керектiгiн т?сiнемiз. Б?л туралы бiз келесi тарауларда с?йлесетiн боламыз.
?рi ?арай, бiзге еш?андай к?ш салуды? ?ажетi болмайды, ?йткенi бiздi? жа?аша ойлауымыз?а с?йене отырып, жа?а шешiмдер ?абылданады, бейсаналы? т?рде, ?рине, осы?ан байланысты импульспен, бiздi? ?ызы?ушылы?ымыз ар?ылы ?рекеттер жасалады ж?не бiз ?азiрдi? ?зiнде бiздi та? ?алдыратын жа?а ?уанышты салдарды к?ремiз.
М?нда к?штi? ?ажетi болмайды, ?йткенi бiздi? ?рекеттерiмiз к?ш салусыз ж?не ?арсылы?сыз болады.
Ж?не б?ны? салдары шабыттандыратыны соншалы?, сiз осылайша жа?а ?мiр с?ргi?iз келе бертiн болады.
Бiзге ?андай да бiр ?ажайыптар болып жат?андай болып к?рiнедi, с?ттiлiк, фортуна ?айта орал?андай, с?ттiлiктен кейiн с?ттiлiк, о?и?алар тiзбегi бiздi? барлы? ?рекеттерiмiз са?ат механизмi сия?ты идеалды жа?дайларда ?алыптаса бастайтындай етiп реттеледi – бiр ?ара?анда бiз ондай еште?е жасамайтын сия?ты к?рiнгенмен, бiздi? м?селелерiмiздi шешуге ?сыныстар т?гiле бастайды. Шабыттандырады ?ой и??
Б?л ертегi емес, с?ттiлiк емес, фортуна емес, еш?андай ?ажайыптар жо?, бiздi? миымыз, санамыз осылай ж?мыс iстейдi ж?не бiз ?андай жа?дайларды ба?ылайтынымыз осы?ан байланысты. Ал оны ?алай ?олданатынымыз ?зiмiзге байланысты.
Бiздi? санамызбен ж?мыс iстеу ?шiн ж?не тiзгiндi а?ыл-ойымыз?а бермей-а? оны барынша тиiмдi пайдалануды ?йрену ?шiн ?ткендi ?азып жатуды? ?ажетi жо?. Нелiктен бiзде м?ндай ?лгiлер бар, неге м?ндай ба?дарламалар бойынша ?мiр с?рiп жатырмыз, б?л ?ор?ыныштар ?айдан пайда болады деп iздеудi? ?ажетi жо?. М?ны шексiз рет жасау?а болады, ж?не м?ны? б?рiн тауып, ?айта ойластыру ?шiн ?мiрдi? ?зi жеткiлiксiз.
Оны? о?ай жолы бар – «осы жерде ж?не осы с?тте», ?азiргi с?тте бiз ?шiн материалды? шынды?ты ?алыптастыратын ойлау шаблондарын тауып, оларды ?згерту.
?рине, м?ндай шаблондарды? миллионы бар, кез-келген н?рсе туралы кез- келген ??ым – шаблон болып табылады. Бiздi? масатымыз басымызда?ы барлы? ??ымдарды аны?тау ж?не ?згерту емес. Б??ан б?кiл ?мiрiрiмiз де жетпейдi.
Бiздi? е? ай?ын ойлау ?лгiлерiмiздi? негiзгiлерiн ?айта ?арастыру жеткiлiктi. Мен б?л сыни массаны? ?андай баламада екенiн на?ты айта алмаймын, бiра? ?мiрде «граммен ?лшейтiн» адамдар ?шiн б?л, менi? т?жiрибем бойынша, шамамен 300—400 шаблон болады.
Бiз саналы ж?не бейсаналы? ?мiрiмiзде осы ?лгiлердi ??растырып келемiз, ж?не менi? ке?есiм – ?азiр осы ?лгiлердi? барлы?ын тап ?азiр ?згертуге тырыспа?ыз, кем дегенде бiр-екi жыл уа?ыт берi?iз. Б?л екi жыл ?лгiлердi ??деуге жеткiлiктi.
Баяу ж?не м?н-жайлар?а ?арай ?рекет етi?iз, шешу ?шiн бiр тапсырма немесе бiр тiлегi?iздi алы?ыз, бiрнеше онда?ан шектеулi сенiмдердi аны?та?ыз да олармен ж?мыс жаса?ыз. Бiреуiмен ж?мыс iстегеннен кейiн, сiзде жанама т?рде бiр ?лгiге байлан?ан онда?ан бас?а сенiмдер автоматты т?рде ?айта ??рылады.
Менде та?ы бiр керемет жа?алы? бар – бiр м?селенi шешкен кезде бiзде онда?ан бас?а м?селелерiмiз ?атар шешiледi, ?йткенi тiптi бiр ?лгi бiздi? барлы? бас?а м?селелерiмiз бен тiлектерiмiзге iлесiп ж?редi.
Бiрнеше онда?ан шектеу ба?дарламалары немесе ойлау ?лгiлерiнi? кесiрiнен бiздi? бiрнеше онда?ан тiлектерiмiз орындалмай ?алды. Бiз бiр салада бiр н?рсенi шеше баста?аннан кейiн, бас?а салаларда да б?рi ?згере бастайды.
Ойы?ызды ке?ейту, к?п н?рсенi к?ре бастау, ?лемге тар к?збен ?арамай, бiздi? ?лемге кенеттен келе бастайтын жа?а м?мкiндiктер мен бiз оларды тиiмдi пайдалану ?шiн берiлген ресурстарды шексiз бай?ай бастауды? ?аншалы?ты керемет екенiн елестетiп к?рi?iзшi.
Естерi?iзге сала кетейiн, б?л ресурстарды?, м?мкiндiктердi? барлы?ы бiзде ?р?ашан болды, бiра? бiз оларды шектеулi сенiмдерiмiзге байланысты бай?амады?, сонымен ?атар бiздi? тiлектерiмiз де орындалды, бiз оларды да, м?лдем керек емес ?ырларына назар аударам деп, бай?амады?.
Мысалы, бiздi? алдымызда ?абыр?а?а iлулi т?р?ан сурет бар, бiра? бiз оны к?ре алмаймыз, ?йткенi оны? алдында?ы экран б?кiл к?рiнiстi жабады. Бiз оны к?ру ?шiн экранды бiр жа??а алып тастауымыз керек. Шаблондармен де, д?л солай, олар бiз ?шiн к?з алымызда?ы панораманы жабатын «экран».
4. ТАРАУ. «ОСЫ ЖЕРДЕ Ж?НЕ ОСЫ С?ТТЕ»
Б?л тарауда мен трансформация та?ырыбы бойынша емес, бiзге ?те ?ажет ж?не м?мкiндiгiнше ма?ызды та?ырып бойынша ?те ма?ызды а?парат жаз?ым келедi. Сiз ?азiр б?рiн ?зi?iз т?сiнесiз.
??гiме «осы жерде ж?не осы с?ттегi» ма?ызды к?йiмiз жайлы ж?не бiздi? санамыз бiздi осы к?йден ?алай алыстататыны туралы болады. А?ылымыз бiздi осы к?йден алыстатпауы ?шiн бiз оны ?згертуiмiз керек.
М?мкiн, б?л бiздi? ?мiрiмiзде жасауымыз керек е? пайдалы н?рсе болар. Жай ?ана проблемаларымыз бен мiндеттерiмiздi тез шешу ж?не ?з тiлектерiмiздi орындау ?шiн ойлауды ?згерту емес. Б?л мiндет трансформацияны? жанама ?серi ретiнде ?осымша ?ана болады.
Ал ойлаумен ж?мыс iстеудi? басты мiндетi – бiр ?ана тiлектi орындау – тура «осы жерде ж?не осы с?тте» ба?ыт, махаббат, ?йлесiмдiлiк пен т?тасты? к?йiнде болу.
Ж?не де б?л к?йден ас?ан ?демi ж?не ?мiрлiк ма?ызды еште?е жо?, о?ан б?рi сонша ?мтыл?анымен, б?л к?йдi ?стап, сезiнуге к?бiмiз ?лгермей жатамыз.
Тек кейде шашыра??ы жадымыз ?ана ба?ытты? бол?анын есiмiзге т?сiредi. Болды (?ткен ша?та). Бiз оны та?ы да уысымыздан шы?арып алды?. Бiз оны к?тiп, тосып отыр?анымызда ол ?тiп кеттi. Ал б??ан не дейсiз?
Ойлап к?рi?iзшi, бiз бiрде?е ?ала?ан кезiмiзде, бiз оны шынымен ?алаймыз ба? Ал сiз оны ал?ан кезде, ?за? уа?ыт бойы ?уанды?ыз ба?
Осы с?ра?тар?а жауап бере отырып, бiз осы тiлектер мен м?селелердi? шешiмiнi? артында жат?ан н?рсенi ?алайтынымызды т?йсiнi?iз. Бiз бiр н?рсенi сезгiмiз келедi ж?не б?л сезiмдердi? барлы?ы ?уанышпен, махаббатпен, ба?ытпен байланысты. Жа?а н?рсе бiздi 5-а? минут ?уантады, ал та?ы 5 минут ?уану ?шiн бiзге та?ы да «бiрде?е» ?ажет. Б?л шексiз жарыс.
Бiзге тек бiр н?рсе керек – б?л ?уаныш, махаббат к?йi, тек осылар бiздi? ба?ытымызды ??райды. Ал бiз оны бас?а жерден iздеп ж?рмiз. Бiз б?л к?йдi заттар?а, жетiстiктерге, игiлiктерге ?арамастан сезiне аламыз.
Материалды? жарыс – ?за?, ал ?уаныш – ?ыс?а. Тiптi бiр н?рсеге ?ол жеткiзу ?зi де бiзге тiптi бес минутты? болса да ба?ыт пен ?уаныш?а кепiлдiк бермейдi.
Ба?ыт еш?ашан «п?лен жерде» болмайды ж?не тiлектерiмiз орындалып, м?селелерiмiз шешiлсе де бiз оны таба алмаймыз.