Әңгімелер қазақ тілінде

??гiмелер ?аза? тiлiнде
Райса Каримбаева

Б?л менi? ?аза? тiлiндегi ал?аш?ы жина?ым. ?детте мен орыс тiлiнде жазамын. Бiра? б?гiн мен б?л д?ст?рдi ?згерту туралы шешiм ?абылдадым. Бiз ана тiлiмiздi ?йренуiмiз керек. Менi? ал?аш?ы жина?ыма ?дебиеттi? ?р саласынан алын?ан ?рт?рлi о?и?алар: сатира, юмор, фантастика кiрдi, тiптi балалар?а арнал?ан бiр-екi ??гiмелер бар. Сiзге ?найды деп ?мiттенемiн. Бол?аннан рахат алы?ыз!

??гiмелер ?аза? тiлiнде

Райса Каримбаева

© Райса Каримбаева, 2021

ISBN 978-5-0053-3910-2

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero

Б?л менi? ?аза? тiлiндегi ал?аш?ы жина?ым. ?детте мен орыс тiлiнде жазамын. Бiра? б?гiн мен б?л д?ст?рдi ?згерту туралы шешiм ?абылдадым. Сiзге ана тiлi?iздi ?йрену керек. Менi? ал?аш?ы жина?ыма ?дебиеттi? ?р саласынан алын?ан ?рт?рлi о?и?алар: сатира, юмор, фантастика кiрдi, тiптi балалар?а арнал?ан бiр-екi ??гiмелер бар. Сiзге ?найды деп ?мiттенемiн. Бол?аннан рахат алы?ыз!

    Каримбаева Райса

Мен сiзге ба?ыт тiлеймiн!

***

Менi? бiр танысымды с?ттердi ?олмен айтуды ?тiнiп, сы?ан ?йел то?татты. Ол о?ан барлы? шынды?ты айтуды талап еттi ж?не оны? к?здерiне иттер ?ана иесiне ?арай алатындай адал, абыройлы ж?не тiптi адал ?арады. Менi? досымны? к?зi жанып кеттi. Ол м?селенi тез арада ?з ?олына алды, тiтiркендiргiш сы?андарды ?зiне с?уегейлiк айту?а ша?ырды ж?не жолда ойлап тауып, сандыра?тарды то?и бастады. Немесе ол о?ан шынды?ты айтты, немесе бас?асын бiлмеймiн, бiра? факт са?талады: сы?андар с?мды?тан абдырап, анамны? а?тал?ан ас ?йiнен г?рi бозарып кеттi, к?здерiн жауып, арт?а ?адам басып, … б?рын-со?ды болма?ан с?мды?ты? ай?айы одан тез ?ашып кеткендiктен, ?кшелерi жар? еттi! Мен ол жерде о?ан не айт?анын с?ра?анымда, ол м?лдем есiмде жо? деп оны жо??а шы?арды…

Зейнеп

?лемде та??ажайып адамдар ?те к?п, оларды? барлы?ы дерлiк Гиннестi? рекордтар кiтабына енген. Вима Хоф, ер адам, суы?ты м?лде сезбейдi. Ол м?зда киiмсiз, тек шортпен ?мiр с?ре алады. Оны? ?стiне оны? денесi суы?тан зардап шекпейдi. ?алымдар оны зерттеп, Гималай тау шы?ын еш?андай киiмсiз ба?ындыр?аннан кейiн еш?андай ?згерiс таппады. Ресейде ?те икемдi орыс ?ызы т?рады. 10 жылдан астам уа?ыттан берi ол осы барды ?стайды. Сiз оны? ?ы?ырлы?ына ?араса?ыз, ол сыпайы болады. Деббидi? магнит ?рiсiне аллергиясы бар. Ол телефон, микротол?ынды пеш бар жерде бола алмайды. Ол ?алалар мен ауылдардан алыс, электр ?уаты жо? жерде т?рады. Б?л та??ажайып адамдарды? тiзiмiн шексiз жал?астыру?а болады. Сонымен ?атар бас?а адамдар – ж?регi ашы? адамдар да бар. Олар ?андай да бiр себептермен Гиннестi? рекордтар кiтабына жазбайды. Бекер,

Бiздi? ?йде Шу ?аласында, Шакировада Зейнеп есiмдi ?ыз т?рады. Адам о?ан не келсе де, ол о?ан ?рдайым мейiрiмдiлiкпен ?арайды. Егер ол бiр кездерi оны ?орла?ан болса да, ол о?ан ?р?ашан еш?андай кесапатсыз бiр ?зiм нан бередi. Сонды?тан ?кесi оны о?ыды, ал ол м?ны ?лына ?йретедi. Ол: «Егер ол са?ан ай?айласа, о?ан бiр ?зiм нан бер, егер ол ?рса, о?ан б?лке бер» дейдi.

Бiрде Зейнеп ж?мыстан ?йге келе жатты. Ол моншада техник болып ж?мыс iстедi. ?атты шаршадым. Кенеттен, еш?андай себепсiз, бiр ?йел оны ?андай да бiр с?мды? ?шiн айыптап, ж?дыры?ымен ?рды. Д?л есiмде жо?, бiра? оны Зейнеп б?кiл айма?ты ?сек таратты деп айыптады. Ал б?л ханым?а шынымен ?намайды. Ол ай?айлап, ант бердi, оны барлы? аудандар естiдi. ?арап т?р?андарды? к?пшiлiгi оларды? айналасына жиналып ?лгердi. Олар ?арап отырды ж?не тек от?а май ??йды. Олар екi ?йел ?алай т?белеседi деп ойлады. Егер Зейнеп ?ндемеген болса, олар со?ысатын едi. Бiра? Зейнеп ?ндемедi, монологын ая?та?ан со?, ол с?зiн жерге тастамай ?йiне ?айтты. Зейнеп кiшкентай ?лымен жал?ыз т?ратын. Сонды?тан ол ?зiнi? к?з жасын бала?а к?рсеткiсi келмедi. Ол к?з жасын с?ртiп, жымиды да, еште?е болма?андай ?йге кiрдi. Бiр ай ?ттi, м?мкiн екi, б?л о?и?а ?мытыла бастады. Оны? есiгi ?а?ыл?ан?а дейiн б?рi ?деттегiдей а?ып жатты. Есiктi аш?анда, ол о?ан бiр рет со??ы берген адамды к?рдi. Адам басын иiп т?рды. Ол ?ялды. Зейнеп оны ?йге кiргiзiп, шай iштi. Оны ??рметтi ?она? ретiнде кездестiрдiм. Ол одан сайын ?ялып, жылап жiбердi. Ол оны ?арындасындай ??ша?тап жылады. Шай ?стiнде ол а?ша керек екенiн айтты. Анасы ?айтыс болды, оны жерлеу керек, ?арыздар ?те к?п ж?не олар ендi кез келген д?кенде немесе достарында а?ша ?арыздамайды. Неге екенi белгiсiз, осы ?иын с?тте барлы?ы одан б?рылып кеттi. Ендi Зейнеп со??ы ?мiт болды. Зейнеп, к?п ойланбастан, о?ан п?тер ?шiн жина?ан барлы? жина?ын бердi. Ол ?йден б?лме жалдады, ?зiнi? б?рышы жо?. ажырас?аннан кейiн б?рi к?йеуiне кеттi, ал ол ж?не оны? баласы б?рыштарда ты?ылып ?алды. Оны? к?птен берi жинап келе жат?ан б?л жина? а?шасын ?зi жа?сы бiлмейтiн ж?не онымен м?лдем араласпайтын ?йелге еш?андай арам ниетпен бердi. Б?л жай ?кiнiштi ж?не ол ?олдан келгенше к?мектестi. Оны? есе?гiрегенiн айту еште?е емес. Ол Зейнептен с?рады ма? «Неге ма?ан к?мектесесi?, ?йткенi мен сенi аздап ?рдым?» О?ан Зейнеп жай ?ана жымиып, о?ан еш?андай ренiш бiлдiрмейтiнiн айтты. Сонымен, Зейнеп екеуi жа?ын дос болды ж?не ?лi де дос.

Бiр та?

?о?ыраулы са?ат ?о?ырау со?ады, абыржулы!! Б?кiл ?й ?шiн! Мен ?тiрiк айтамын ж?не ?оз?алмаймын. 5 минуттай ?йы?та?ыз. Мен 40 минут ?йы?тадым, т?сектен секiрдiм, шалбарымды арт?а ?ойдым, с?рiндiм, жерге ??лап т?сiп, жым-жырт ант бердiм, тiстерiмдi тазалаумен ж?рдiм, жол бойында мысы?тарды? ??йры?ын бастым. Ол ай?айлайды, мен ?ор?ынышпен ай?айлаймын, ?йткенi мен ?зiм ?ор?атынмын. Тiстi тазартуды? орнына паста ж?тып ?ойды, к?йлегiме ысты? шай т?гiлдi. Бiр рет. Мен п?терден бес-то?ызда ж?гiрiп шы?ып, аялдама?а асы?амын. Автобус м?рын астынан кетедi, есiк д?л м?рынны? алдында тарсылдап, автобус кетедi. Мен о?ан то?та деп ай?айлаймын, бiра? ол естiмейдi. Мен айналама ?араймын. Мен ?демi, ?зын ая?ты а???баны к?ремiн. ?демi ?ыз!! Ол ма?ан к?лiмсiредi!! Оны? ма?ан ?арап к?летiнiн елестетiп к?рi?iзшi! Мiне с?ттiлiк!! Мен де о?ан к?лiмсiреп т?рмын! «Сол кезде машина келiп, оны алып кетедi. Мен к?рсiнiп, витрина?а ?арап т?рмын. Айнамен мен ?зiмдi пижамамен ж?не т?пiшкемен к?ремiн..

Содан кейiн к?лiк лужы? ар?ылы ?лкен жылдамды?пен ?тедi. Шашылды!! – ж?не б?кiл луж душты? астында т?р?андай, менi? ?стiмде болды. Ол абдырап, ренжiсiп жылап жiбере жаздады. Мен иiскеп т?рмын. Бiра? сол кезде жанашыр ?же себетке толы г?л себетiн алып келiп, б?лiштi м?рнымны? астына ?ояды.

– Жей бер, немере, – дейдi ол – Менi?ше, сенi? ?арны? аш, а?

Мен ?зiмдi ?атты ?уандым, бiлесiз бе. Кем дегенде бiр адам ма?ан т?сiнiстiкпен ?арады. Мен пирогты алып жеймiн, ?лкен кесектермен ша?ып аламын. Ол ?арайды ж?не жымиды. Мен еш?ашан ?зiмдi м?ндай жа?сы сезiнген емеспiн. Содан кейiн ол менi ?олты?тап алып, автобус?а отыр?ызады. Мен эмоциямен к?птеген к?з жасымды т?гдiм. Бiз онымен автобус?а барамыз, бiз оны? жанында отырмыз. Мен пирог жеймiн, ол ма?ан, сосын терезеге ?арайды. Пейзажды тамашалайды. Мен ?айда бара жат?анымды ?мытып кеттiм. Мiне автобус аялдайды, бiз т?семiз. Та?ы да ол ?олын ?стап, ?ыры??абат ?осыл?ан пирогты шы?арады. Оны? пирогтары ?те д?мдi! Бiз орманда а?аштан жасал?ан ?оршаулы ?оршау бар ?йге жа?ындаймыз. Мен ?зiме келе бастадым.

«Сiз ?айда келдi?iз? Б?л ?же кiм? Мен неге м?ндамын?» Мен ж?мыс?а кешiгiп келгенiмдi есiме алдым. Ол жай ?ана ?артай?ан адам ?айдан-жайдан ?ашып, басына балда?пен «Банг!!» дегенде, тiтiркендiретiн ?жейден ?ашып, орман?а ?ашып кеткiсi келдi. ал ?аздар ал?а-арт?а, ал?а-арт?а ж?гiрдi. ?же кеттi. Ол менi лашы??а с?йреп, б?рыш?а ла?тырып жiбередi. Ал б?рышта мен сия?ты сорлы адамдар бар. Бiз о?ан картоп отыр?ыза бастады?. Егер мен о?ан ара? iшу туралы керемет ой?а келмесем, бiз кешке дейiн ?лгермес едiк.…

– Ты?да!, Смирнов!! Менi? тiсiммен с?йлеме!! – деп зауыт директоры Иван Петрович к?н к?ркiредi – Сiз iшкiшсiз ж?не ертегi айтасыз!

– Сонымен… дук… сол… мен неге ж?мыс?а кешiгiп келдiм…

Виттен ?асiрет!

Жi?iшке жiбек к?йлек киген 28 жаста?ы жас ?ыз Айг?л провинциядан Алматы?а, К?кт?беден келдi. Алматы оны с?лулы?ымен та? ?алдырды. Провинциялы?, ?арапайым киiнген, еденге ?зын киiнген ?ыз белгiсiз ?аланы аралап ?тiп, стендтердегi ?шекейлi ою-?рнектерге ?арап, оны осы немесе бас?а бутикке келуге ша?ырды, ол оны Саяхат?а апаратын автобус?а отырды. Автобус ?те ерекше бол?ан жо?, ?йткенi м?нда кондуктор болма?ан. Адамдар ?здерi жол а?ысын темiр ж?шiкке тиын тастау ар?ылы т?ледi. Ж?шiк ?орапта майда ?рiптер жазыл?ан кiшкене ?а?азды т?кiрiп жатты. Т?легi?iз келсе, т?лемегi?iз келмейдi. Жа?сы! Бостанды?! Автобус ж?рдi. Айг?л терезенi? ?асында отырып, ?ала к?рiнiсiне ?арады. К?п ?абатты ?йлер, жар?ын жарнамалы? белгiлер, а?аштар, адамдар ?шып ?ттi. К?н жар?ырап, жазда ысты? болып т?рды, сонды?тан кейбiр г?лзарларда г?лдер ?урап, сар?айып, тозып кеттi. Ол ?зiнiкiн ойлап, ат?а мiндi. Анамны? ая?ы ауырып, о?ан ем iздеу керек болды. Флебуризм. Оны? ая?ы к?герiп, iсiнген тамырлармен ауыр?ан. Ол ж?ре алмады. Мен тез шаршадым. Айг?л о?ан ала?дап, емхана?а барды, сонымен бiрге а?асы то?тады. А?ай ?йде бол?ан жо?. Ж?мыста. Кешке дейiн т?рмау ?шiн, ол досымен к?туге шешiм ?абылдады. Жанель есiмдi досым ?алада екi жыл т?рды ж?не осы уа?ыт iшiнде ?те ?алалы? болды: ?ре? жауып т?ратын ?ыс?а мини юбка, иы?ына с?л т?скен ?ыз?ылт тол?ынды шаш, к?лгiн ?зын тырна?тар ж?не ол а?ырын с?йледi, акцентпен, сонды?тан ?аза?ша с?йлеудi адам танымастай етiп ты?дау м?мкiн емес. Ол Жанельдi? диалектiсiн к?лкiлi деп ойлады, ?сiресе «Болдьйы емес! На?ыз ?аза?тар аздап бас?аша с?йлейдi, бiра? ана тiлiн ?мытып кеткен мегаполистi? т?р?ыны оны т?сiндiре алмайды. Айг?л микроавтобус терезесiнi? жанында отырып, досын есiне алды, содан кейiн ол анасы ?шiн ?айтадан мазалады: тамырлар – б?л алдын-ала болжанбайтын ж?не ?ор?ынышты ауру, Кез-келген с?тте тамырлар жарылып кетуi м?мкiн.. Сол кезде не болатынын ойлау тiптi ?ор?ынышты. Айг?л обсессивтi ?ор?ыныштан арылып, ?зiн ойлану?а м?жб?р еттi. жа?сы. Жа?сылы? туралы ойла?анда, ол мiндеттi т?рде орындалады. Б?рi жа?сы болады. Айг?л б??ан сенiмдi болды. Сол кезде ол жо?арыдан бiр жерден дауыс естiдi. Дауыс бар к?шiмен ай?айлады ж?не ашуланды:

– Неге отырсы??! Менi? т?р?анымды к?рмейсi? бе!! Жол! 1 сволоч!

Айг?л есiн жиып, басын к?тердi. Б?йшешек ?же оны? д?л ?стiнде т?рды. «Жа?сы болмады, деп ойлады ?ыз. Мен оны ?алай ойладым?» -Ж?не ол бiрден жол берiп, орнынан атып т?рды. ?же риза болып отырды ж?не б?дан ?рi ашуланбады. Айг?л ?рi ?арай ж?зiп кеттi. … ?з ауласында оларды д?рiгерлер емдемейдi, ?р т?рлi ба?ытта?ы д?рiгерлер емдейдi. Ол анасын д?рiгерге бару?а ?алай к?ндiрсе де, ол жетiстiкке жете алмады. Ауылда д?рiгер жо?. Тек облыс орталы?ында ж?не о?ан жету ?шiн ?за? жол. К?нiне бiр рет облыс орталы?ына ж?не керi ?арай ж?ретiн автобуспен ?ш са?ат?а жуы?. Сонды?тан адамдарды д?рiгерлер емдейдi. Емшi ??дайдан болса жа?сы, ал шарлатандар бар. Айг?л олардан ?ор?ып, олар?а сенбедi. ?згеше емде?iз. ?рине, ??раннан алын?ан сурами жа?сыра?, бiра? б?л несеппен ж?редi, оны барлы? ?найтын жерлерге жа?ып, егер ол ?лi де к?мектеспесе, ?рысып, ол мiндеттi т?рде к?мектеседi деп сендiредi. «?стелге, ??дай?а ш?кiр. Барлы?ы о?ан барды, ал менi? анам барды. К. дереу «За?ымдану», «Сiздi? ?лiп кетуi?iзге болатын залал» диагнозын ?ойып, тек з?рмен емделу керектiгiн айтты. Айг?л т?сiнбедi: егер б?л з?рмен ?алай ж?редi, егер б?зылу джин болса ж?не оларды ??ран с?релерiмен шы?ару керек болса. Ол ??ранда бiрде?е бiлетiн, тiптi жергiлiктi мулдан о?ып ?йрендi. Айг?л б?л туралы ишарат жасама? бол?ан, бiра? олар бiрден ?нсiз ?алсын деп, оны жан-жа?тан ?ор?ытып ыс?ыра бастады. Айг?л тынышталды. Ауылда а?са?алдар ?арсы емес; О, ?алай жа?сы емес! Анам з?рге малын?ан та??ышты м??ият ?олданды. Алдымен д?л осы з?рдi ?айнатып, содан кейiн жа?у керек болды. Сiз оны пiсiрген кезде т?ра?ты жиiркенiштi ?ою жасыл т?тiн пайда болады. Ол м?мкiн емес де?гейге дейiн сасып ?алды. Тiптi ?кем де б?л азаптар?а шыдамай ант бере бастады, ал кiшi ?пкелерi – 10 жасар балалар к?лдi. Олар коликке дейiн к?лкiлi деп тапты. Олар к?ле алмау ж?не осылайша аналарын ренжiту ?шiн шыдай алмай, ?з б?лмелерiне немесе к?шеге барып, к?лдi. Айг?л м?ны? б?рiн анасыны? тапсырысы бойынша пiсiрiп, оны ауыр?ан жерiне ?ойды. Егер б?л к?мектестi, бiра? ?кiнiштi. Ая?ымда?ы жаралар б?рын?ыдан да к?шейiп, к?пiршiктер пайда болды ж?не ?ор?ынышты ?ышу к?шейе т?стi. Сонды?тан, Айг?л анасын емхана?а бару?а сендiре алма?анды?ы ?шiн ?зiн кешiрмедi ж?не ол осы ?айнатпаны да жасады. С?мды?!! Бiр апта бойы азап шеккеннен кейiн, анам емделушi ?йелдi? ашулан?ан ашулануымен б?л процедураларды ?зi то?татты: «Неге та??ышты алып тастады?ыз? «М?мкiн, мен ая?ымды м?лдем жо?алтып алуым керек едi, сол кезде оны? пiкiрi бойынша б?л д?рыс болар едi», – деп ол емделушi ?ыз?а абдырап, ашуланып, анасына д?рi-д?рмек алу ?шiн ?ала?а келдi. Жастар?а к?птеген м?мкiндiктерi бар ?демi ?ала Айг?лдi ?зiне баурап алды. Ж?не о?ан ?алай ша?ырса да, Айг?л жасай алмады. Ол ауру анасын тастап кете алмады, м?нда т?ратын жер жо?. А?асы тар. Однушкада жетi ?ысыл?ан, Ол ?айда! Сонды?тан бiр т?улiкке, содан кейiн ?йге бару?а болады. Б?л ?алай болса да ы??айлы емес, адамдарды ?ят?а ?алдыру жа?сы емес. Айг?л ?она?тар?а бар?анды ?натпады. ?й денесi.

Содан кейiн автобус то?тап, т?сiнiксiз с?р-?о?ыр-?ызыл-?ызыл т?стi, тозы?ы жеткен, тозы?ы жеткен к?йлек киген сварец ?йел iшке кiрдi. Ол аянышты дауыспен ?айыр с?рай бастады:

– К?мектесi?iзшi, ?тiнемiн!! – деп к??кiлдедi ол ?тiп бара жат?ан адамдарды? к?зiне тiке ?арап – анасы ?лiп жатыр, ?кесi ?айтыс болды, бiз жетеумiз. Сонда ештене жо?. Кiм бере алады, – ала?анын жайып, ол кiшiрейедi.

Айг?л 150 те?ге тапсырды. Ол к?мек с?ра?ан адамдар?а жайбара?ат ?арай алмады. Ол ?зi кедейлiктен шы?ты. Ол наубайхана нан сатты, сатыл?аннан бiр те?ге. Мен к?нiне 300 те?ге табу?а ?лгердiм. Ауылда ж?мыс жо?. ?ркiм одан шы?уы м?мкiн. Сонды?тан ол кедей адамдар?а аяушылы? пен жанашырлы?пен ?арай алмайды. Со?ан ?арамастан, сы?ан «шайырды» жинап, кетiп, келесi аялдамадан т?сiп, д?л сол ?тiнiшпен келесi автобус?а ?арай беттедi. «?ала ?ымбат. М?нда т?ру ?иын», – деп ойлады Айг?л бiле т?ра. Ол соттаудан б?рын адамды т?сiнуге тырысты. Келесi аялдамада ол т?сiп ?алды. Жанель домофонмен бес ?абатты с?ндi ?йде т?рды. Сiз домофон?а айтуы?ыз керек едi, сонда ?ана олар сiзге оны ашады. Айг?л та?ы да тырысты, бiра? та?ы жауап болмады. «М?мкiн, кетiп ?алды» деп ойлады Айг?л ж?не кетiп бара жат?анда, сал?ын ?ара шетелдiк к?лiк аула?а кiрiп бара жат?анда, Жанель одан ?ыз?ылт шашты ж?не ашы? боян?ан к?белек т?рiздi ?шып шы?ты.

Ал, с?лем! – деп ?олын созды Жанель, – сен ?анша т?рды?? К?лiкке отыры?ыз. Мен са?ан шай сатып аламын. М?нда алыс емес жерде ?демi кафе бар.

Айг?л отырды. ?алада адамдар ?здерi тама? жасамайды, ?лтты? та?амдар кафелерiне барып, сол жерде тама?танады. Азы?-т?лiктi ?немдеп, олар ku turier-ден ?ымбат заттарды сатып алып, Еуропа?а ж?не Т?ркия?а те?iзге демалу?а барады. Жанель м?ны да жасады. ол десерт т?релкесiнде кiшкене б?лiктерде жедi ж?не ?немi аш ж?рдi, ?йткенi Айг?лге б?л жабайы к?рiндi. Нелiктен жа?а киiмде болмаса да, ?деттегiдей тама?тану?а болатын кезде ашы?ып, есiнен танудан ?ор?ады? Сiздi? басы?ыз ашты?тан ?атты айнал?анды?тан, есi?iзден тан?алы т?р?ан кезде неге ?ымбат гау?ар тастар керек? Айг?л м?ны т?сiнбедi, бiра? досына ренжiп ?алмас ?шiн ?нсiз ?алды. Олар кафеге барды. Жолда олар ?деттегiдей ешн?рсе туралы ??гiмелесiп, к?лiп, ?зiлдесiп жатты. Бiр б?рышта, екi к?ше ?иылысында жол бойында?ы кафе т?рды. Кафе жасыл желекке оран?ан, аулада суб?р?а? бол?ан, к?ршi ?йлердi? балалары да шомылып отыр?ан. Жанель Олар ?стелге жай?асты, м?нда?ылар оны жа?сы бiлетiн, кейде ол с?лемдесуге жауап бередi немесе бiрiншi болып амандасады. Даяшы, бала 20 жаста. ?те тез келдi. Тама?ты тапсырыс берiп, о?ан ?ол тигiзбестен, оны ?келiп, тама?ты бастау?а болатын кезде, Жанель бердi:

– Мен сiзге тек жа?а с?н туралы айт?ым келедi. Жо?, б?л жарнама емес, мен м?нымен бiр жарым жылдай айналысып келемiн. Бизнес сiзге ?те ы??айлы, ?йткенi сiзге еш?андай шы?ын ?ажет емес. Барлы?ы интернетте ж?мыс iстейдi. -Д?л сол жерде ол не екенiн бiлуге м?мкiндiк бермей, Айг?ла?а бiрнеше ?а?аз тастады. Оларды бiрнеше ?лгiде басып шы?ару ж?не Интернет ар?ылы жiберу ?ажет болды. Сiз ?анша б?лгенi?iзден кiрiс. Пошта ж?нелтiлiмдерi не??рлым к?п болса, со??рлым кiрiс жо?ары болады. М?мкiн. ?рине тарату керек, бiра? Интернетте ол тезiрек болады ж?не клиенттер к?п болады.

– Бiздi? ауылда интернет жо? – дедi Айг?л

– Еште?е, сонды?тан оны берi?iз – Жанель бас тартпады

– Кiмге? – деп с?рады Айг?л- Ешкiмде а?ша жо?. Ж?не олар б?л ?а?аздарды жемейдi. Жеуге болмайды.

– Ой, ж?р, ?мыт … – дедi де бiрден ?айтадан бастады, бiра? бас?аша жолмен- Сол себептi мен тез байып, жеке ?мiрiм жа?сара бастады, айтшы, ия? Сiз ?нсiзсiз бе? Бiлмейсi?? Мен са?ан айтамын, сенi? а?ылы?ды жо?алту керек!

Айг?л бiр ?зiм нанды т?ншы?тырды:

«Б?л ?зiл емес пе?» Деп с?рады ол а??алды?пен, б?ны? б?рi ?зiл деп ?мiттенiп.

– Ауыл!! – кiшкене ашулы ?ыз – Жо?. Б?л ?зiл емес, шынды?! М?нда мен жа?сы о?ыдым, институтты ?ызыл дипломмен бiтiрдiм, ж?мысым бар, бiра? жеке ?мiрiм жо?, болды! Мен с?лу ?рi н?зiкпiн, ал талапкерлерге ?арамайды. Содан кейiн ?мiр жал?асуда, мен жасармаймын. Арт?а ?арап ?лгермей т?рып, ?мiр зымырап ?те шы?ады. Мен ?демi, бай ?мiр с?ргiм келедi! А?ша жо?, бай к?йеу де жо?, бiра? м?селе ?те к?п. Жа?ында мен 30 жас?а толамын, ал т?рмыста емеспiн, ?мiр де жо?. Бiреу оны? ?мiрiн ?рлап ал?андай. Мен автобус аялдамасында т?рмын, микроавтобусты к?тiп т?рмын, сосын Ахмет а?а?ны? биiктiгi сия?ты к?гiлдiр к?здi, ?демi бала ж?гiрiп келiп ма?ан брошюраны итередi. Алдымен мен бiрде?е ?рла?ым келедi деп ойладым, ?атты ай?айлап жiбердiм, ол оны ма?ан ?арай итерiп жiбердi де, мен ?ыз?аныш сезiмiн тудыр?ан бей?ам к?лiмсiредi. Мен ?йге келiп, о?и бастадым. Бiр ?алым б?кiл ?лемге айт?ан екен. а?ыл тек ?ай?ы ?келедi. Олар а?ыл-ойды? ба?ыты ?ажет емес дейдi, мiне, балалар неге ?уанып жатыр? Олар еште?е туралы ойламайтынды?тан, олар осы к?нге, осы к?нге, желге, тiптi шыбындар мен масалар?а ?уанады. Есте са?тау – б?л а?ыл, одан барлы? ?иынды?тар болады, сонды?тан мен бала кезiмнен ба?ытты болуды шештiм. Профессор М-нi? клиникасы бар. Ол м?нда Америкадан келген. ?арадым: м?нда?ы адамдарды? б?рi з?лым. Мен ренжiп, ?аза?стан хал?ын ?уантуды шештiм, демек, к?мектесу керек, мен емхана аштым. Ия, ол д?л сол жерде. бiрiншi ?абатта?ы к?ршi ?йде. Жадты ?шiру процедурасы ?ымбат емес – 29 мы? те?ге. Уайымдама?ыз, мен сiз ?шiн ал?аш?ы ?ш саба?ты? а?ысын, содан кейiн сiз т?леймiн. К?ресiз, ?р т?рлi ойлар жо?алады, ?мiр же?iлдейдi, талапкерлер пайда болады. Мен, б?лкiм, жо?, тiптi оларды? санын жо?алттым. «Жанель ?зiнi? а?ыма? досына а?ыл айту?а ?йреттi.

содан кейiн телефон шырылдады, ол оны алды ма?

– С?лем! – деп жауап бередi Жанель_ Сiз кiмсiз?

– Бiра? ?алай кiм? – деп т?тiкте ай?айлады – к?ршi?! Сiз менi толы?ымен су басты?ыз! Ол т?беден ?атты а?ып жатыр, аристон жанып кеттi, сымдар бiтелiп ?алды..

_ ?андай к?ршi? – деп с?рады Жанельден_ менi? к?ршi деген досым жо?. Кешiрi?iз, бiра? мен сiздi бiлмеймiн. Кешiрi?iз. – Жанель еште?е т?сiнбейдi

Т?тiк ант берiп ?лдi.

– Бiрт?рлi, – дейдi Жанель ж?не а?ыма?ты?ты жал?астыру?а асы?ты. Айг?л оны ты?дамады. Ол есе?гiреп, не болып жат?анына сенбедi. О?ан оны ойнайтын сия?ты к?рiндi. Б?л осындай ?зiл. Ол к?лдi. Бiра?

содан кейiн Жанель оны? ?олынан ?стап, шы?у?а ?мтылды:

– Ендi мен са?ан б?рiн к?рсетемiн, ол асы?ыс шырылдады, досын ?аттыра? ?стап, бай?амай тайып кетiп ?аламын ба деп ?оры?ты. Ол ?атты ?стап ал?аны соншалы?, ?олы ?йы?тап, сауса? iздерi к?к т?стi болды. Бес минуттан кейiн олар М. есiмдi профессорды? жеке кабинетiне кiрдi. М?нда ол гипноз жасап, ке?ес берiп жат?ан. Гипнозды? ?серiнен адам жадыны жартылай жо?алтты, онымен бiрге оны? а?ыл-ойы. Кезек ?за? бол?ан жо?, он адам ?ана болды. Ауылда нан кезегi кейде ?лде?айда ?за?ыра? болады, ?йткенi б?кiл ауылда бiр д?кен бар. Профессор М.-ны? ке?сесiнде сiз тiркелiп, алдын ала жазылу?а тура келдi, содан кейiн олар уа?ытты белгiлейдi ж?не осы уа?ыт?а дейiн сiз кiресiз. Ерте емес, кейiнiрек емес. Егер сiз кешiксе?iз, сiз м?лдем келмейсiз. Сонды?тан адамдар мазасызданды, уа?ытты жиi ?айталап с?рады ж?не асы?ыс болды, тiптi ?атты ашуланбады. М?нда ?шiншi рет кiм келдi. бiр апта?а бiреу. Бiр апта бойы нирванада, ж?ма?та бол?андар. Кейде а?ыма? ж?здерiмен, олар айдан к?н?кар жерге ??лап т?скендей, олар не болып жат?анын т?сiнбей, кiшкентай балалар сия?ты жылап жатты. Бiра? аналар бол?ан жо?. Ал «балалар» ?атты жылап жатты. сiздi? ана?ыз?а ?о?ырау шалу К?ру к?лкiлi ?рi жиренiштi болды.. Жанель ?абылдау б?лмесiнде бос болмады, бiрде?е с?рап, хатшыны? с?ра?ына жауап берiп, бiр жерге ?о?ырау шалды. ?з-?зiне ?ал?ан Айг?л ?араусыз ?алды. Олар оны ?мытып кеттi. Ол д?ретхана?а бар?ысы келетiнiн Жанельдi? ??ла?ына сыбырлады ж?не ма??лдан?ан басын иiп, дереу шы?у?а ?мтылды.

Ол б?л жерден м?мкiндiгiнше ?ашу?а тырысып, ?за? ж?гiрдi. Жел оны? шаштарын ?опсытып, н?зiк с?йледi: