Казкі для малых беларусаў

Бублiк не стаy далей слухаць старога бабра, а сапхнуy лодку на ваду, заскочыy у яе, i пачаy веславаць вёсламi.

– Паглядзiце, як добра плыве мая лодка! – Крыкнуy Бублiк, махаючы лапай Бобру Бабровiчу.

– Буль, буль! – Сказала, раптам, лодка. І стала хутка напаyняцца вадой. Вось, яна, ужо, на чвэрць у вадзе, вось, ужо, напалову, а на сярэдзiне ракi, i да самых бартоy вадой напоyнiлася, уся пагрузiлася y раку.

– Ратуйце! – закрычаy Бублiк, спалохаyшыся. – Дапамажыце, я тану!

І, так бы, i патануy сабака Бублiк, калi б не Бабёр Бабровiч. Ён выцягнуy Абаранка з вады i адпампаваy яго. Таму, што сабака даволi моцна наглытаyся вады.

Вось, што бывае, калi бярэшся за тое, што не yмееш рабiць. І робiш гэта цяп-ляп, па прынцыпе, – І так сыдзе!

ЯК БУБЛІК НА КАНЬКАХ КАТАЎСЯ

Была зiма. Ну, скажам, не зусiм, зiма, калi маразы траскучыя, i гурбы снежныя па пояс, такiя зiмы y нас сталi рэдкасцю, хутчэй, гэта зiма вельмi працяг восенi нагадвала. І нават, пад Новы Год днём свяцiла цёплае сонейка. А yначы лiy халодны i сумны дождж. І, таму, канькi i лыжы пылiлiся, па цёмных кладоyках, i тулiлiся на цесных балконах. І, з уздыхам, чакалi свайго часу – сапраyднай зiмы. А, яна, усё не прыходзiла i не прыходзiла! Нават, лёду на рэчцы не было. Хоць зараз купайся!

– Бррр! Вада халодная! – У ёй, цяпер, толькi качкi плавалi i ныралi y ваду. Яны не захацелi ляцець на цёплы поyдзень.

– А, навошта, iм, туды, ляцець, i крыламi махаць, а, потым, назад, калi, i тут цёпла? А, яшчэ, у халоднай вадзе рыбы плаваюць. Але, яны звыклыя! І, тут, раптам, прыйшлi маразы i, нават, выпаy снег.

– Прыгажосць! – Бублiк выйшаy на вулiцу, хутаючыся y цёплую зiмовую куртку. На галаве y Бублiка надзета чырвоная вязаная шапачка з пампонам. Вакол шыi абматаны доyгi пухнаты шалiк. А на нагах цёплыя штонiкi i прасторныя валёнкi.

– Зiма, нарэшце, прыйшла! – І, апрануцца трэба адпаведна, вось! Каб, зiму не спудзiць! Бублiк выцягнуy з каморы санкi. І з'ехаy на iх з горкi некалькi разоy. Потым, ён знайшоy у пярэднiм пакоi лыжы. Вышмараваy. І пакатаyся i на iх. Сабака адштурхоyваyся лыжнымi палкамi. А лыжы весела беглi па першым снезе. Беглi. Беглi. І, прыбеглi да ракi. Глядзiць Бублiк, а на рэчцы лёд утварыyся. Амаль уся рака лёдам пакрылася. Толькi, на некаторых участках палонкi – прамыiны засталiся. Там, качкi плаваюць. Збiлiся y кучку. Кракаюць незадаволена. Ім мароз, снег i лёд не y радасць.

Паглядзеy, Бублiк, паглядзеy на змёрзлую, пакрытую лёдам, раку, i yспомнiy пра свае канькi. Яны пыляцца y каморы. І, яшчэ, нi разу, гэтай зiмой, канькi ня апрабаваны. Сабака паехаy дадому, узяy канькi i вярнуyся да ракi. Пераабуyся. Лыжы на беразе пакiнуy. А, на заднiя лапы чаравiкi з канькамi нацягнуy. Раптам, бачыць Бублiк, а, уздоyж берага кот Дымка iдзе на лыжах. Шпацыр лыжны здзяйсняе.

– Прывiтанне, Бублiк! – Павiтаyся Дымка, пад'ехаyшы.

– Прывiтанне, Дымка!

– А, што, гэта, ты, Бублiк, канькi абуy? – пытаецца кот Дымка здзiyлена.

– Вось, бачыш? Лёд на рацэ, хачу па iм на каньках пракацiцца, – Адказвае Бублiк.

– Але, гэты лёд яшчэ тонкi зусiм,. Па iм нельга катацца! Небяспечна! Правалiцца можна. – Кажа Дымка i паказвае на палонкi y лёдзе.

– Падумаеш, тонкi! – Адмахнуyся ад слоy ката Бублiк. – А я, вось, вазьму i праеду! Паглядзi, як прыгожа я yмею на каньках катацца. – І, Бублiк ступiy на лёд.

– Крэк! – Затрашчаy лёд папераджальна, Гэта значыць. – Я, яшчэ, тонкi, i магу праламацца. Хадзiць i ездзiць па мне вельмi небяспечна.

– Яшчэ, чаго! Так я i спалохаyся! – Крыкнуy Бублiк i, адштурхнуyшыся канькамi, iмклiва панёсся па блакiтнай ледзяной паверхнi.

Сабака, зрабiy некалькi кругоy. І, нават, здзейснiy пару-тройку пiруэтаy з фiгурнага катання.

– Бачыy, як я yмею? – Крыкнуy кату Бублiк. – А ты казаy!

І, раптам, – Крэк! Хрясь! – Лёд пад Бублiкам праламаyся i сабака пагрузiyся y ледзяную ваду.

Ахоплены жахам Бублiк спрабаваy ухапiцца за ледзяныя бакi палонкi, але, тонкi лёд крышыуyя i ламаyся пад яго лапамi а цяжкiя, канькi, поyныя вадой, цягнулi яго yнiз.

– Ратуйце! – Залямантаваy Бублiк. – Таплюся! Ратуйце! Дапамажыце!

Дымка бачыy, як сабака правалiyся y раку.

– Бяда! Трэба дапамагчы Бублiку! А, не тое, ен патоне!

Кот зняy з заднiх лапаy лыжы i, пакiнуyшы y пярэднiх толькi адну лыжную палку, папоyз да Бублiка. Лёд пад жыватом Дымкi пагрозлiва рыпеy, але, ня правальваyся. Бо, вядома, што, калi ляжыш на лёдзе, то, ты цiснеш на яго менш, чым, калi стаiш, iдзеш, або едзеш.

Дымка падпоyз да боyтаючагася y палонцы Бублiка.

– Хапайся за палку! – Крыкнуy Дымка.

Сабака, ахоплены жахам, схапiy працягнутую палку. І, кот Дымка стаy цягнуць i цягнуць за гэтую палку з усiх сiл. Спачатку, тонкi лёд правальваyся пад вагой змакрэлага Бублiка. Але, вось, сабака трапiy на больш тоyсты пласт лёду. І, здолеy, нарэшце, выпаyзцi на крыгу. Калi Дымка i Бублiк былi на беразе, то сабака быy настолькi змёрзлы i адубелы, што y яго, як той казаy, зуб на зуб не трапляy. А, яго, скураны нос з чорнага ператварыyся y сiнi. Кот адвёy Бублiка да сябе дадому. І, напаiy гарачым малаком. А, яшчэ, пачаставаy сабаку вялiкай, цёплай, сасiскай. Бо, вядома, што няма лепшых лекаy для змёрзлага сабакi, чым кубак гарачага малака i вялiкая цёплая сасiска.

З тых часоy сабака Бублiк, больш, не выходзiy на тонкi, першы, лёд. Ды i на тоyсты лёд ён, заyсёды, ступаy з асцярогай. Бо, лёд ёсць лёд! І y iм нiколi немагчыма быць yпэyненым. А быць бестурботным, неасцярожным, неабачлiва i саманадзейным на лёдзе гэта вельмi i вельмi небяспечна. А, хто мне не верыць, той хай спытае y сабакi Бублiка i ката Дымкi.

АДВАЖНЫ БАРАН ХВЕДАР

Пасвiлiся авечкi на лузе. Блукалi. Траyку скублi. А на чале чарады стаяy баран Хведар. Таксама, па лузе хадзiy. Шчыкаy траву. За парадкам сачыy.

Раптам, адкуль нi вазьмiся, выбягае з лесу воyк Вялiкiя Зубы Шэры Хвост!

Убачыy воyк авечак, узрадаваyся, аблiзнуyся: – Шляхетны абед будзе y мяне сёння!

Пачаy воyк падкрадацца да чарады. Бельмы блiшчаць, жоyтым агнём гараць. Язык, чырвоны, з пашчы вывалiyся.

Ўбачыy баран ваyка. Спалохаyся. Нават, уцячы хацеy.

Але, калi Хведар уцячэ, то, воyк yсiх яго авечак задзярэ, паесьць.

– Не, не бываць гэтаму, не дам сваiх авечак у крыyду! – Вырашыy Хведар.

Забляяy баран i панёсся на ваyка.

А воyк пашчу раскрыy шырока. Вось-вось баранчыка праглыне.

Але, той, раптам, як падскочыць i, прама рагамi па воyчым зубах, – Бух!

Завыy воyк ад болю. Свет яму стаy не мiлы. Не да авечак яму, цяпер. Абы, шкуру сваю, шэрую, yратаваць!

Павярнуyся воyк, каб yцячы ад барана. Ды хутчэй!

А Федзя як падскочыць, зноy, i iлбом рагатым па азадку воyчаму, – Бум!

Кулём пакацiyся ваyчына. А потым, так пусцiyся да лесу, што i не дагнаць.

Вось, што значыць адчуваць сябе адказным за iншых. Тады, нават спалоханы баран, адразу, ператвараецца y грознага i моцнага абаронцу.

ДУРНЫЯ КУРЫ