Praca z relacjami, lub Jak wziąć ślub. Część 1

Praca z relacjami, lub Jak wziac slub. Czesc 1
Anastasiya Kolendo-Smirnova

Ta ksiazka jest jednoczesnie treningiem i eksperymentem. Wspоlczesny psycholog szczerze opowiada, jak przebiega proces przepracowywania siebie po rozstaniu z ukochana osoba. Czytelnik otrzymuje rоwniez konkretne zadania, ktоrych celem jest stworzenie szczesliwej kochajacej rodziny. Jesli twoje zycie milosne nie uklada sie i chcialbys to naprawic raz na zawsze, ta ksiazka jest dla Ciebie! Poniewaz jest to rodzaj „eksperymentu”, bedzie kontynuacja. W koncu wypracowanie negatywnych emocji zwiazanych z rozstaniem nie zawsze wystarcza kazdemu i nie zawsze wystarcza do nowego udanego zwiazku. Przetlumaczone na jezyk polski z pomoca tlumacza.

Anastasiya Kolendo-Smirnova

Praca z relacjami, lub Jak wziac slub. Czesc 1

Wprowadzenie

Dzien pierwszy

Wczoraj zerwalam z mezczyzna, ktоrego kochalam. Chcialam z nim zyc szczesliwie, miec i rodzic dzieci. I to nie tylko w teorii: mieszkalismy razem, bralam tabletki przygotowujace moje cialo do noszenia dziecka i…

…a wczoraj zerwalismy. To mnie boli.

Teraz, bladzac bez sensu po mieszkaniu, znajdujac rzeczy, ktоre przypominaja mi o niespelnionych marzeniach i niezrealizowanych planach, zastanawiam sie, czy powinnam dalej brac witaminy, zeby zaplanowac ciaze. Nagle dzwoni do mnie kolezanka, zebym porozmawiala z klientka, ktоra ma problemy z wyjsciem za maz i ulozeniem sobie zycia milosnego.

W tym momencie uswiadamiam sobie, ze ksiazka jest mi potrzebna. Ona, i ja, i pewnie ktos jeszcze tez. Ksiazka treningowa, ksiazka eksperymentоw. Wlasnie skonczylem swoja poprzednia prace „Magiczna pigulka – to ja” lub („COT” w innej wersji), ktоra opisuje metode terapii kognitywno-obrazowej. W tej ksiazce wyjasnie tak szczegоlowo, jak to tylko mozliwe, jak dojsc do szczesliwego malzenstwa przy uzyciu tej metody i innych technik psychoterapeutycznych.

Samej metody nie bede opisywal, zostalo to juz zrobione we wspomnianej „KOT”. W tej ksiazce na przykladzie osobistego przekladu pokaze Ci dokladnie, jak poradzic sobie z taka prosba specjalisty, a takze jak zabrac sie za to na wlasna reke.

Opisane techniki sa odpowiednie zarоwno dla kobiet, jak i mezczyzn, ktоrzy chca zalozyc rodzine. Jesli Ty (lub klient, z ktоrym pracujesz) niedawno zerwales z kims bliskim, polecam zaczac od przepracowania rozstania. Mozna to zrobic za pomoca technik opisanych w mojej ksiazce „ME boli”. Chcialabym zrobic eksperyment i sprawdzic, czy samo podejscie COT wystarczyloby, aby wywolac taka zmiane w mojej psychice, a na pewno w moim zyciu. Zakladam, ze rоwniez osiagnie swоj cel. Ale osiagniecie go zajmie pewnie troche wiecej czasu.

Zanim zaczne, chce zapisac swоj stan emocjonalny, aby mоc go porоwnac z moim nowym stanem.

Jestem zdenerwowany. Bardzo mnie boli, ze mоj zwiazek nie wyszedl. Widze tego czlowieka wszedzie. Rozpoznaje go w innych ludziach. Wszystko mi o nim przypomina, jestem w ciaglym bоlu. Mam problem ginekologiczny i lekarze mоwia, ze musze miec dziecko. Mоj wiek nie pozwala mi na zbyt dlugie czekanie. Jestem wiec zdezorientowana i zaniepokojona brakiem zrozumienia, jak znalezc mezczyzne, ktоry nie tylko jest kochany, ale takze chce miec dzieci w najblizszej przyszlosci. Przekonalem sie o skutecznosci metodologii wiecej niz raz. Ale w tej chwili mоj stopien desperacji jest tak duzy, ze w skali wiary od 0 do 10 (gdzie 0 to brak wiary, a 10 to absolutna wiara), moja wiara w sukces jest oceniana nie wyzej niz na C.

Proponuje, abys w ten sam sposоb opisal swoje uczucia w chwili obecnej. Kiedy w Twoim zyciu nastapi transformacja, mozliwe bedzie porоwnywanie stanоw i doswiadczanie pozytywnych uczuc.

Zadania z pierwszych czterech rozdzialоw najlepiej wykonac tego samego dnia. Jesli to mozliwe, bez przerw, jeden po drugim. Dopuszczalne jest wykonywanie zadan z przerwami miedzy rozdzialami. Ale!!! NIE rоb przerwy w zadaniach pomiedzy rozdzialami trzecim i czwartym!

CZEGO DOKLADNIE CHCE?

Tytul tego rozdzialu odzwierciedla jedno z najtrudniejszych pytan. Dlatego wlasnie od niego zaczniemy.

Twoim pierwszym zadaniem (i moim) bedzie wyobrazenie sobie, co chcesz osiagnac. Prosze Cie o wyobrazenie sobie obrazu – obrazu przyszlosci, w ktоrej spelnily sie Twoje marzenia i dostales to, za czym teskniles. W tym przypadku moze to byc zdjecie ze slubu, wspоlnego zycia lub romantycznej propozycji. Wszystko! Wazne jest to, ze byl to obraz Twojej osobistej przyszlosci, jak najbardziej szczegоlowy. Aby wejsc glebiej w proces tworzenia obrazu, mozna go opisac na papierze.

Mоj upragniony obrazek wygladalby pewnie jak slub. Chociaz bede musiala wybrac miedzy slubem koscielnym a rejestracja w urzedzie stanu cywilnego. Ale nie od tego zaczne. Musze miec piekna suknie, bukiet slubny w rekach i meza oraz rodzine u boku. Sa tam szczegоly, ktоre skladaja sie na obraz. Teraz wazne jest, aby polaczyc je w jednym konkretnym ujeciu. Pewnie wygladaloby to tak: jestem w sukni slubnej caluje meza i pozuje fotografowi, a gdzies obok slychac rozmowy gosci. Odbywa sie to w urzedzie stanu cywilnego zaraz po rejestracji. Trzymam bukiet rоzowych i bialych rоz. Maz obejmuje mnie w pasie i caluje z przyjemnoscia, zachwytem i podnieceniem.

Pamietaj: zdjecie musi byc DOKLADNIE takie, jakie widziales. Nie chcesz zawrzec w nim czegos, co juz widziales, co zapamietales z prawdziwych wydarzen, filmоw, ksiazek czy zdjec. Obraz musi byc wymyslony.

Twоj proces przedstawiania pozadanego obrazu moze byc inny niz mоj. To jest zupelnie normalne. Nie jest to obraz, ktоry tworzymy, aby „wciagnac” go do naszego zycia, urzeczywistnic. Cel jest inny: chodzi o zrozumienie naszych pragnien i zidentyfikowanie nieswiadomych postaw, ktоre sa przeszkoda w osiagnieciu tego, czego chcemy. Naszym celem nie jest „znalezienie sie w kadrze” w realnej przyszlosci. To jest cwiczenie psychologiczne, a nie magia.

Nie polecam czytania kolejnego rozdzialu bez wykonania zadania z pierwszego.

CO SIE DZIEJE?

Ten etap jest bardzo wazny i dosc zlozony.

Spоjrz na obraz, ktоry juz stworzyles, ten, ktоry sobie wyobraziles. Twoim zadaniem jest teraz uczciwie odpowiedziec sobie na pytanie: co jest w nim zlego?

Wsluchujac sie uwaznie w to, co czujesz, gdy kontemplujesz „te” wyobrazona przyszla rzeczywistosc, musisz zidentyfikowac negatywne uczucie, ktоre bedzie tam obecne, pomimo pozornego dobrostanu tej sceny. Negatywne uczucia moga byc wyrazone poprzez kazda emocje: strach, lek, udreke, irytacje, poczucie, ze ktos cie nienawidzi, osadza lub zazdrosci. Wykrycie takich uczuc moze byc trudne, nie sa one latwe do zidentyfikowania. Sprоbuj wsluchac sie w siebie, w swoja dusze, zadaj sobie szczere pytania i odpowiedz na nie: co jest nie tak z obrazem absolutnego dobrostanu?

Jesli chodzi o mnie, to na moim zdjeciu wszystko wydaje sie byc w porzadku. Nie czuje sie niepewnie ani w stosunku do siebie, ani do zwiazku. Jestem pewna silnych uczuc mojego meza do mnie w tej chwili. Ale jest jedna rzecz, ktоra jest niepokojaca. Wydaje sie to subtelne. Jesli sie na nim skupie, niepokоj staje sie bardzo wyrazny. Boje sie uspokoic rodzine. Maja we mnie wiare, chca, zebym byl szczesliwy. Co jednak, jesli nie uda mi sie sprawic, by zwiazek funkcjonowal tak dobrze i gladko, jak wyglada to teraz? Lek wiaze sie z dokuczliwym lekiem przed rozczarowaniem bliskich, ktоrzy autentycznie sie ze mnie ciesza, przed zgaszeniem ich radosnych uczuc, przed zdenerwowaniem ich, jesli sprawy nie pоjda zgodnie z planem. To pierwsze negatywne uczucie, z ktоrym bede pracowac w nastepnej kolejnosci.

Jest jeszcze jedna obawa. Wciaz znajduje sie na wlasnym slubie z ukochanym mezem, wspominajac czlowieka, z ktоrym wczoraj zerwalam. Wynika to z braku przepracowania momentu straty. Musze zatem pracowac rоwnolegle z dwoma negatywnymi uczuciami kontemplujac rame szczesliwej przyszlosci.

Twoje zadanie domowe: upewnij sie, ze znajdziesz negatywne uczucie w pozadanym obrazie i dopiero wtedy kontynuuj czytanie. Jesli jest wiecej niz jedno negatywne uczucie (jak u mnie), pracuj nad nimi rоwnolegle.

Obraz roboczy

Dzien drugi

Budze sie wczesniej niz zwykle. Sen jest zly, przerywany. Placze od rana. Aby odwrоcic swoja uwage, odwiedzam portal randkowy. Przegladam profile, patrze na zdjecia – wszyscy kandydaci wydaja sie nieestetyczni i nieciekawi. Czuje, ze juz nic nie chce i znowu placze. Mam 0 na 10 pewnosci, ze eksperyment sie powiedzie. Musze sie zmusic do pracy i napisania ksiazki. Nawet jak pisze ten tekst to placze. Ale potem musze przerwac na pоl dnia – nie moge sie zmusic do dalszego pisania.

Prawdopodobnie spotkasz sie rоwniez z tzw. oporem i niechecia do cwiczen. To sa normalne reakcje. W naszej psychice tkwi nieodlaczny lek przed zmianami. Nawet gdy jest juz absolutnie czas na zmiane pracy, czesto zwlekamy i znajdujemy mnоstwo wymоwek, by tego nie robic! Podobnie sytuacja wyglada w dziedzinie relacji miedzyludzkich. Jestesmy do tego przyzwyczajeni, wiec jest nam wygodnie (choc wewnetrznie mozemy byc bardzo niezadowoleni z sytuacji).

Kiedy doswiadczamy zmian, nieswiadomie stawiamy im opоr. Natychmiast pojawia sie wiele rzeczy, ktоre sa kluczowe do zrobienia. Tylko nie zaczynaj pracy nad soba! Pamietaj: to jest normalne. Chodzi o to, ze w pewnym momencie.

Trzeba sie zmusic, trzeba „wlaczyc” sile woli. Uwierz mi, wiem, ze to nie jest latwe. Ale to jest konieczne!

Zatem naszym zadaniem na tym etapie jest.

Negatywne uczucie, ktоre znalezlismy w pierwszym, pozadanym obrazie, nalezy „przeniesc” na nowy obraz-obraz. Nie musisz ubierac uczuc w slowa, nie musisz ich w zaden sposоb tlumaczyc. Wazne jest, aby wyrazac je metaforycznie. Metafora moze pomоc maksymalnie przekazac uczucia i emocje, a nawet je zintensyfikowac.

Podam ci przyklad. Zalоzmy, ze kobieta chce wyjsc za maz. Wyobraza sobie obraz swojej upragnionej przyszlosci: stoi z mezem na balkonie i podziwia zachоd slonca. Ujawnia sie wtedy negatywne uczucie i rzutuje je na osobna „ramke”. Jest to strach przed zludnym szczesciem. Kobieta obawia sie, ze maz nie zostanie z nia na dlugo. Wyobraza sobie to negatywne uczucie jako balonik symbolizujacy cos niepewnego.

Jest tu blad w konstrukcji metafory. Balon jest oderwany od rzeczywistosci i dlatego nie moze byc wyrazem strachu. Przedmiot nie oddaje w pelni tego, ze ona w rzeczywistosci boi sie go przegapic, stracic. W tym przypadku konieczne jest dodanie osoby do obrazu. Moze to byc wizerunek jej samej lub kogos innego (np. malej dziewczynki trzymajacej balonik). Jesli kobieta wyobrazi sobie, ze trzyma balonik za sznurek, poczuje kruchosc i iluzorycznosc swojego stanu i bedzie sie bala, ze balonik zaraz pierwszy raz, gdy cialo dziecka zostaje sciagniete ze sznurka i odlatuje (defluje, peka itp.), jest to wlasciwy obraz metaforyczny.

Metaforyczny obraz negatywnego uczucia bedziemy nazywac obrazem roboczym, gdyz to z nim bedziemy pracowac w przyszlosci. Obraz pozadanej przyszlosci nie jest juz potrzebny i nie ma potrzeby do niego wracac. Sluzy on wylacznie do diagnozy wewnetrznej nieswiadomej przeszkody, ktоra teraz przeksztalcimy w obraz roboczy i stopniowo przeksztalcimy.

W moim przypadku bede pracowal z dwoma uczuciami. Pierwszy z nich mozna umownie nazwac strachem – przed zdenerwowaniem bliskich mi osоb, przed daniem im nadziei, ze sobie radze, a potem nie spelnieniem tej nadziei. Drugie uczucie to strach, ze nie bede w stanie przestac kochac osoby, z ktоra wlasnie zerwalam.

Mоj pierwszy obrazek jest nastepujacy: mezczyzna (mоj prototyp) przyjezdza w odwiedziny do swoich rodzicоw. Daje im prezenty i widzi, ze sa autentycznie szczesliwi. W tym momencie mezczyzna zauwaza za oknem zblizajace sie tsunami i jest przerazony.

Drugi obrazek wygladalby tak: ja (lub abstrakcyjna dziewczyna, bo i tak oznaczamy siebie na zdjeciu) z dziura w klatce piersiowej w miejscu, gdzie kiedys bylo moje serce. Serca juz nie ma, tylko rana, ktоra krwawi. Nieco dalej widac sylwetke oddalajacego sie mezczyzny. Ma serce w kieszeni. I ciag kropli krwi.

Te dwa zdjecia oddaja moje uczucia jak najbardziej w tej chwili.

Ponizej podam kilka pytan, ktоre warto sobie zadac, aby latwiej bylo stworzyc obraz. Jakie to uczucie? Gdybys mial opisac ja bez slоw, to jak wyglada? Jaka akcje przypomina ci ona? Co musialoby sie stac osobie na zdjeciu, aby doswiadczyla tego uczucia? Gdybys nie mоgl mоwic, ale mоgl rysowac, co bys narysowal?

OSTRZEZENIE Nie kontynuuj czytania ksiazki, dopоki nie wykonasz cwiczenia w tym rozdziale. Nie rоb przerwy miedzy cwiczeniami z tego rozdzialu i nastepnego.

POCZATEK TRANSFORMACJI

W tym momencie nasze zadanie polega na tym, zeby troche odjac od tego obrazu, zastanowic sie, co trzeba zmienic. Te zmiany sa potrzebne, aby osoba poczula sie lepiej, chocby tylko troche. Jest tylko jeden warunek: mozna zmienic TYLKO JEDEN ELEMENT!

Uzywamy naszych umyslоw i logiki, aby myslec o opcjach i umiescic je w obrazie. Wykorzystujemy nasze uczucia, aby sprawdzic, czy obrazek jest choc troche latwiejszy. Jesli obraz jest prawidlowy to pierwszy i wystarczajacy konsekwentnym odczuciem z tego zadania bedzie poczucie lub nawet przekonanie, ze nie da sie zmienic czegos na lepsze. Jesli ja masz, to znaczy, ze robisz to, co nalezy. Nie przestawaj szukac i wybierac swoich opcji. Srednio znalezienie odpowiedniej zmiany zajmuje od 15 do 30 minut. Czasem bywa tak, ze w glowie wszystko wyglada logicznie i prawidlowo. Ale obciazenie emocjonalne nie jest nizsze. Wniosek: Cwiczenie nie jest wykonane prawidlowo. Trzeba szukac innych, bardziej odpowiednich wariantоw tego trudnego zadania. Jesli element zostanie wymieniony prawidlowo, poczujesz ulge. Pamietaj: nie pozostawiaj obrazu bez zmian, nie wprowadzajac zmian w swoim samopoczuciu i odczuciach. W przeciwnym razie efektem moze byc pogorszenie samopoczucia emocjonalnego, a czasem i fizycznego! Dlatego wazne jest, aby wymienic jeden element na zdjeciu zaraz po jego stworzeniu.