Praca z relacjami lub Jak wziąć ślub. Część 2

I drugi incydent. Jako dorosla osoba poklоcilam sie z tata o to, jak obierac marchewki. Ten drobny incydent stal sie podstawa do stworzenia rysunku.

Symbole, ktоre otrzymasz, moga miec konkretne znaczenie. Nie trzeba jednak prоbowac ich zrozumiec, rozszyfrowac, zinterpretowac. To cwiczenie jest dobre do obudzenia nieswiadomych wspomnien, ktоre musimy przepracowac i uczuc z nimi zwiazanych.

Pracujac nad relacja z dziadkiem, dowiedzialem sie ciekawej rzeczy. Mоj byly chlopak skojarzyl mi sie z moim dziadkiem, bo ich urodziny sa w tym samym dniu. Byly tez bardzo podobne pod wzgledem osobowosci i nastawienia do mnie. Powiedzialam nawet zartobliwie facetowi, ze zakochalam sie w nim, bo jest „moim dziadkiem”. Kiedy zaczelam rysowac „relacje z dziadkiem”, nagle przypomnialam sobie o moim bylym kochanku. W konsekwencji przypomnialam sobie wszystkie szczegоly mojego zwiazku z nim.

Z tego powodu kolejnym zadaniem na dzis bedzie wykonanie nieswiadomego cwiczenia na ojca-partnera (jesli jestes obecnie w zwiazku). Jesli jestes singlem, mam jeszcze dwie techniki, ktоre przyspiesza pojawienie sie partnera w Twoim zyciu. Kiedy juz go masz, upewnij sie, ze wracasz do cwiczenia, ktоre pomijasz.

Cwiczenie dotyczace rozdzielenia obrazu partnera i rodzica oparte jest na technikach psychologa Konstantina Dovlatova. Odbywa sie to za pomoca map metaforycznych. Alternatywnie mozna wykorzystac zdjecia. Mozna tez po prostu wyobrazic sobie obrazy twarzy ludzi w dloniach i poruszac dlonmi w trakcie wykonywania tej czynnosci.

Wybierz wiec otwarcie i swiadomie z talii kart meta-foiroir lub zestawu dowolnych zdjec lub kart wizerunek osoby symbolizujacej Twojego rodzica. Osobno wybierz zdjecie swojego partnera. Dwa obrazki umieszczamy na stole jak najblizej siebie. Jesli nie jestes w stanie znalezc obrazka, to twarze znajduja sie w dloniach, a dlonie sa przesuwane razem. Nastepnie podaj opis kazdego z nich.

Kolejny krok: podobnie jak we wczorajszym cwiczeniu, gdy zblizylismy karty do siebie

Karty „dzis” i „pewny siebie” sa wyciagniete jak najdalej od ojca i partnera. Karty sluza rоwniez do pokazania ojca i partnera w jak najwiekszym odstepie od siebie.

Zmienia sie tylko to, ze wczoraj odpowiadalismy w imieniu ludzi na mapie, dzis odpowiadamy w swoim wlasnym imieniu. W tym przypadku zamierzam „rozwiesc” obraz dziadka i bylego chlopaka.

Wybralam dwie karty. Wizerunek dziadka to zyczliwy, spokojny, starszy mezczyzna o uduchowionym spojrzeniu. Wizerunek chlopca to mloda i usmiechnieta „modnisia”. Podobienstwo obrazkоw polega na tym, ze oba sa narysowane w ten sam sposоb. To co ich rоzni to wiek. Poszerzylem karty, tworzac miedzy nimi odleglosc okolo pоl karty.

Pracuje nad tym. Podobienstwo obrazоw polega na tym, ze spojrzenie skierowane jest w jednym kierunku. Rоznica polega na tym, ze jeden jest bardzo mily, a drugi raczej chytry. Nazywa sie,

„on my mind”. Ponownie rozmieszczam obrazy w odleglosci pieciu kartek miedzy nimi.

Kolejna wspоlna cecha jest mozliwosc bycia stylowym. Rоznica polega na stopniu otwartosci: wizerunek dziadka jest otwarty, partnera – zamkniety i powsciagliwy. Rozdzielam je troche bardziej. Co jeszcze maja ze soba wspоlnego? Nie moge znalezc nic wspоlnego, wszystko jest inne. Rozdzielam wiec obrazy, umieszczajac je po rоznych stronach stolu i na tym konczy sie cwiczenie. W przypadku mojego ojca ten watek jest dosc dobrze rozwiniety. Postanowilam jednak wykonac cwiczenie z wizerunkiem mojego obecnego partnera.

Wybralam dwie karty obrazkowe i polozylam je obok siebie. Wizerunek ojca – zyczliwy, spokojny, usmiechniety

i otwartej osoby. Partner ma chytre mruzenie oczu, jakby cos ukrywal. Sa podobni w tym, ze obaj sa mezczyznami. Niepodobienstwo wyraza sie w ich odcieniach kolorystycznych. Mozna je wiec odsunac od siebie na niewielka odleglosc, mniej wiecej na tyle, na ile zmiesci sie kolejna karta.

Prace trwaja. Oba obrazy sa podobne przez kierunek spojrzenia i zwrot glowy, ale nie przez to, ze jeden jest bardzo spokojny, a drugi nerwowy i spiety. Postanawiam zwiekszyc odleglosc miedzy nimi i ponownie rozsuwam karty. W odleglosci miedzy nimi zmieszcza sie teraz trzy inne karty.

W kolejnym etapie nie moge znalezc miedzy nimi nic wspоlnego. Zastanawiam sie przez dluzsza chwile, prоbujac cos wymyslic. Sa one rysowane w podobnym stylu jak wszystkie karty w tej talii. I nie sa podobne do niczego innego! Na przyklad jeden jest intelektualista, drugi praktykiem i realista. Jeden intelektualista, drugi czlowiek z klasy robotniczej. Jeden jest technikiem, drugi humanista itd. Moge je w ten sposоb bardzo daleko podzielic.

Nie stwierdzilem, aby cwiczenie bylo bardzo trudne do wykonania. Jak wspomnialem wyzej, w przeszlosci musialem pracowac nad relacjami z ojcem. Przed cwiczeniami wszyscy moi chlopcy bardzo przypominali mojego ojca, zarоwno z wygladu, jak i z charakteru. Teraz sytuacja sie zmienila.

Wieczorem wykonaj jedno z moich ulubionych cwiczen – „Mape”. Instrukcja do cwiczenia

Wskazane jest odczytanie go na magnetofonie i sluchanie z zamknietymi oczami.

Wiec zaczynamy.

Instrukcje.

Zamknij oczy i zrelaksuj sie. Obserwuj uwaznie swоj oddech. Wyobraz sobie, ze jestes w przestrzeni, w ktоrej nie ma scian, nie ma sufitu, jest tylko podloga pod twoimi stopami. Bedac tam, mentalnie powiedz do przestrzeni, ze chcialbys miec zwiazek, spotkac kogos, kogo kochasz. Ale na razie cos nie gra. Teraz spоjrz w dоl. Zobaczysz, ze u twoich stоp lezy zwоj. Zaczyna sie rozwijac i wypelniac przestrzen na podlodze. Rozszerza sie, powieksza. Zauwazyles, ze stoisz na ogromnej mapie. Jest to mapa twojej podrоzy w kierunku zwiazku

Teraz masz mozliwosc obserwowania, jak mapa ozywa. Przed soba widzisz nieznany krajobraz. Wszystkie obiekty na mapie staja sie trоjwymiarowe i realne. Stoisz tam i obserwujesz proces. Przyjrzyj sie uwaznie – tam, w oddali, jest Twоj przyszly partner. Czy jest dobrze widoczny z miejsca, w ktоrym stoisz? Czy moze cos zaslania mu widok? Czy chcesz isc sciezka, ktоra prowadzi do Niego? Jakie uczucia wywoluje u Ciebie ta sciezka?

Stojac w miejscu, obrоc sie o 180 stopni i zobacz co jest po tej stronie? Czy podoba ci sie to, co widzisz? Jakie emocje odczuwasz?

patrzac na to? W tym, co widzisz, zmien jeden szczegоl, tylko jeden! Konieczne jest, aby obraz przed oczami byl przyjemniejszy. Mozna go zmieniac, dodawac lub odejmowac elementy, przyblizac lub oddalac widok. Celem jest uzyskanie pozytywnego wrazenia z obrazu.

Teraz znоw obrоc sie o 180 stopni i zobacz, czy cos sie zmienilo w tym kierunku. Czy nastapila zmiana w sposobie odczuwania tej drogi? A moze nastapila zmiana w samych obiektach? Czy nastapila zmiana? A moze wszystko pozostalo bez zmian?

Oznacz czyms punkt, na ktоrym stoisz, aby latwiej bylo go pоzniej znalezc. W tym momencie w myslach mozesz zawiazac flage lub narysowac znak. Po oznaczeniu punktu startowego w taki sposоb, aby mozna bylo do niego latwo wrоcic, razem z nim zaczniemy sie nad nim wspinac. Wyglada to tak, jakbys powoli startowal w balonie lub w przezroczystej windzie. Kiedy jestes wystarczajaco wysoko, mozesz zobaczyc rzeczy, ktоre wczesniej byly poza zasiegiem twojego wzroku. Mozesz wyrazniej zobaczyc droge do swojego celu, zobaczyc i poczuc, co Ci sie w nim podoba, a co nie.

Widziales i czules te droge. Teraz masz okazje zmienic ja tak, abys chcial po niej chodzic. Podczas gdy bedziesz to robil, podam Ci przyklady, jak inni zmienili swoja droge.

Niektоrzy zamienili gesty i straszny las na piekny park ze sciezkami i fontannami. Jedni zamieniliby skaliste, przerazajace gоry na paryska ulice z pieknymi kawiarniami i kwiatami na balkonach, inni zastapiliby dziwne, abstrakcyjne postacie jaskrawymi kolorami i ciekawymi ksztaltami zabawek. A innym razem ponura sciezka przez odlegla wioske zmienia sie w gladka droge prowadzaca do parku rozrywki. Najwazniejsze jest to, ze po wprowadzeniu zmian chce sie tam jechac.

Teraz, gdy juz to zrobiles, zacznij stopniowo schodzic do punktu, w ktоrym stales wczesniej. Kiedy juz zejdziesz, spоjrz ponownie na to, co jest przed toba. Czy to sprawia, ze chcesz tam pojechac? Jesli tak, to zastanоw sie jakie trzy rzeczy chcialbys zabrac ze soba w te podrоz? Moze nie sa to przedmioty, ale ludzie? Jesli chec pоjscia nie stanie sie silna, ponownie przejrzyj wyciag i ponownie wprowadz zmiany, aby osiagnac cel. Jesli pragnienie juz jest i jest wystarczajaco silne, skup sie na nim. Kiedy pragnienie osiagnie maksimum, wez gleboki oddech i otwоrz oczy podczas wydechu.

DZIEN CZWARTY

Oto nadchodzi pierwsze wyzwanie! Faktem jest, ze jestem obecnie chory. Mоj chlopak nie moze byc ze mna, choc wiele razy proponowal, ze przyjdzie i pomoze mi. Ale odmоwilem. Kilka dni temu czulam, ze nie dzwoni i nie pisze wystarczajaco czesto. Czulem sie samotny, opuszczony.

Co robi w takiej sytuacji zdrowy czlowiek? Mоwi doslownie tak: kiedy nie piszesz lub dzwonisz tyle razy, czuje sie samotny. Osoba ta oczekuje, ze jej postawa, a co za tym idzie zachowanie, ulegnie zmianie. Ewentualnie zwiazek musi sie zakonczyc. Reakcja neurotyka bedzie inna. On lub ona tak bardzo chce utrzymac zwiazek, ze albo nie komunikuje swojej dezaprobaty i niezadowolenia z sytuacji, albo, nawet jesli to zrobi, nie odchodzi.

Musze wyrazic swoje niezadowolenie w tej sytuacji, powiedziec mu, co mi nie pasuje. Musze tez miec swiadomosc, ze jesli nie odpowie na moja prosbe, bede musiala to zakonczyc, niezaleznie od tego, jak bardzo bedzie to dla mnie nieprzyjemne. Moim zadaniem jest wybrac siebie, swоj wewnetrzny komfort i nie wchodzic w relacje, ktоre sprawiaja mi dyskomfort. Wiec dzisiaj mu o tym powiem i zobacze jak zareaguje.

Rоwniez moim planem na czwarty dzien jest praca z Toba nad rozwijaniem umiejetnosci mоwienia o swoich uczuciach, nawet jesli jest to nieprzyjemne dla drugiej osoby. Wykonalismy juz cwiczenie „Trоjdzielna ekspresja”, ktоre stopniowo i plynnie prowadzi nas do miekkiego wyrazania swoich uczuc, emocji i odczuc w rоznych sytuacjach. Taka praca jest bardzo przydatna i skuteczna. Najpierw umiejetnosc akceptacji wlasnych uczuc, a potem umiejetnosc ich glosnego wypowiedzenia.

Za niemoznoscia powiedzenia innym nieprzyjemnych rzeczy kryje sie czesto strach przed byciem „zlym” w oczach innych.

Jest to zjawisko dosc powszechne. Z lekiem trzeba sobie radzic na dwоch poziomach: na poziomie racjonalno-behawioralnym, czyli poprzez uswiadomienie sobie, jak i na jakich zasadach dziala, przy pewnym wysilku woli. Poza tym trzeba pracowac na glebszym nieswiadomym poziomie poprzez akceptacje i docenienie siebie.

Czy wiesz o eksperymencie Milgrama? Jesli nie, to krоtko o tym opowiem. Oslawiony eksperyment Stanleya Milgrama, psychologa z Uniwersytetu Yale (USA), wywolal kiedys szok nie tylko w srodowisku naukowym, ale takze wsrоd ludzi dalekich od nauki. Istota eksperymentu polegala na tym, ze grupa osоb miala mozliwosc wysluchania odpowiedzi na pytania grupy kontrolnej. W tej grupie ludzie otrzymywali elektrowstrzasy za zle odpowiedzi. Poziom szoku caly czas wzrastal, wywolujac u uczestnikоw grupy kontrolnej silny niepokоj. Krzyczeli, blagali o litosc i na wszelkie sposoby pokazywali, ze czuja sie bardzo zle. Ale uczestnicy nadal naciskali specjalne przyciski, ktоre powodowaly porazenie pradem.

Oczywiscie uczestnicy grupy kontrolnej odpowiadajacy na pytania byli aktorami, ktоrzy wyraznie rozumieli zadanie. Ale reszta eksperymentatorоw nie miala pojecia! Byli calkowicie przekonani, ze ludzie naprawde zostali porazeni pradem.

Dlaczego wiekszosc uczestnikоw nie przerwala swojego udzialu w eksperymencie, nie odmоwila udzialu w eksperymencie?

aby wykonac to okrutne zadanie? Widzieli przeciez, ze ludzie czuja sie zle, ze wskaznik wyladowan stale rosnie i wkrоtce sytuacja stanie sie niebezpieczna nie tylko dla ich zdrowia, ale i zycia. Powоd zostal podany wyzej: obawa przed odmowa wykonania zadania przez osobe, ktоra je wydala, przed byciem „zlym” w jej oczach. Niektоrzy w dalszych wywiadach stwierdzili, ze po prostu „wykonuja uczciwa prace”.

Ulatwieniem bylo to, ze w tej sytuacji znajdowali sie w jednej konkretnej roli spolecznej – uczestnika eksperymentu – i wszystkie ich uczucia i emocje byly zgodne z ta rola. Pozostale role – rodzica, przyjaciela, zawodowca, kolegi, osoby – byly jakby

„wylaczony” na czas trwania eksperymentu.

Ten eksperyment doskonale tlumaczy psychologie ludzi, ktоrzy pracowali w obozach koncentracyjnych III Rzeszy. W nastepstwie przypisywali tez swoja fatalna obsluge temu, ze to byla po prostu ich praca.

Dlaczego mоwie ci o tak strasznych rzeczach? Oczywiscie ten przyklad jest jednym z najtrudniejszych. Ale dzieki temu latwiej jest sobie uswiadomic i zapamietac, ze mоwienie nieprzyjemnych rzeczy innym ludziom nie jest zwiazane tylko z byciem w jednej konkretnej roli.

Dla zobrazowania. Czy kiedykolwiek musiales zwrоcic zakupiony produkt, ktоry okazal sie byc zlej jakosci? Jestem pewien, ze bardzo, bardzo wielu ludzi tak ma. Sprоbuj

Pamietaj: Jakie byly Twoje uczucia w tej sytuacji?

Powiedzmy, ze miales „wlaczona” role osoby empatycznej. W tej roli mozna usprawiedliwic sprzedawce i przekonac, ze nie ma on nic wspоlnego z jakoscia towaru, ze nie ponosi za niego odpowiedzialnosci. Jesli „wlaczysz” role kupujacego i tymczasowo „zablokujesz” wszystko inne, znacznie latwiej bedzie Ci zwrоcic towar do sklepu.

Ta sama zasada dotyczy zwiazkоw. Osoba uzalezniona jest przyzwyczajona do dzialania i komunikowania sie w roli. Osoba uzalezniona boi sie utraty zwiazku, poniewaz w roli uzaleznionego nie wyobraza sobie bycia szczesliwym pod nieobecnosc partnera. Co do samego partnera, to nieswiadomie „czyta” takie zachowania i zachowuje sie odpowiednio. Po prostu, mniej cenia i szanuja „zaleznych”.