Оценить:
 Рейтинг: 0

Архитектура назарияси

<< 1 2 3 4 5 6 7 >>
На страницу:
3 из 7
Настройки чтения
Размер шрифта
Высота строк
Поля

Архитектура элементлари артикуляциясига мисоллар

Архитектура элементлари артикуляциясига мисоллар

Архитектура элементлари артикуляциясига мисоллар

Архитектура элементлари артикуляциясига мисоллар

Архитектура элементлари артикуляциясига мисоллар

Архитектуравий композиция назарияси

Архитектуравий композицияни элементларни ва воситалари, усулларни принципларни ва ?онуниятларни ?урилишини yрганувчи фан.

Ша?арсозлик назарияси

А?оли пунктларини жойлашиш тизими, режалаштиришни ташкиллаштиришни уларни шакллантириш функционал ва ривожланиш ало?аларини ижтимоий, и?тисодий ва табиий шароитларни yрганади.

Архитектура назарияси услуби

Фан услуби деганда шундай жамлама тушунилади, услуб, восита принцип ва ?оида шулар (асосида) ёрдамида предметни янги билимлари очилади ва yрганилади.

Архитектура назариясининг ?амма услублари, даражасининг тар?атилишини, ?уйидаги тизимга келтириш мумкин.

– Умумий услублар – булар фалсафий, дунёвий йyллар, универсал фикрлаш принциплари. Умумийлар ичида метафизика ва диалектика ажратадилар (материалистик ва идеалистик ?оявий).

– Умуммиллий услублар – бу усуллар илмий билимни ?аммасини ?амраб олаолмайди, улар айрим этапларда ?yлланилади, шуниси билан умумий усуллардан ажралиб туради. Умуммиллий услубга ?уйидагилар киритилади та?лил, синтез, тизими ва функцияли йyллар, ижтимоиий эксперимент услуби.

– Хусусий илмий услуб – бу услублар архитектура назариясининг ани? (хусусий) техник, табиий ва гуманитар фан илмий юту?ларни олдинга суради. Буларга ани? ижтимоий, статистик, кибернетик, математик ва ?акозалар киради.

Архитекторнинг ижодий услуби концепциясини таълим жараёни тармо?ларини билан бо?ликлиги

Архитектуранинг категориялари

?ар ?андай фандаги каби архитектура назарияси ?ам yзининг тушунарли категорияли аппаратига эгадир.

Категориянинг асосий тушунчаси предметни энг умумий ва бор томонларининг ?а?и?ати ёки айрим кyринишлар ало?а ва муносабатлардир.

Фа?ат ?амма категорияларни бирлашмаси бизга предметларни тyла тасаввурини манти?ий унинг ?урилишини, ?онуниятчилик асосида ривожланишини беради.

.Композиция (харакатдек жараён) – баён, тузилма, ишланма

.Архитектура композицияси – бино ва мажмуа формасини ва уларни бир бири билан бyлган муносабатларини жойлашувини билдиради.

– Биринчи навбатда архитектуранинг кyп мазмунли эканини ани?лайди, шунингдек ?амда атроф му?итни шароитларини.

– Фан ва санъат ?онуниятчилиги асосида ?урилади.

– Ма?сади реал асарларни ташкил этишга хизмат ?илади.

– ?ар томонлама уларни ало?а муносабатларини ?исмда ва тyла келишувчиллиги органик бирлиги гармонияси билан ажралиб туради.

– Функция – хонанинг бинонинг фазонинг катта ёки кичик даражасидаги формасини тасаввур этади.

– Форма (фалсафаси) – тушунча, материя ва мазмун тушунчасига нисбатан ани?лик

– Форма (предмети) предметларни yзаро жойлашув чегараси.

– структура (тузилма) – предметни ички ?урилмаси, таш?и форма билан ёпи?лиги, ички ?урилма категорияни ?исми ва тyли?лиги билан бо?лик.

– конструкция – архитектуравий объектни режа ва yзаро жойлашув тузилмасини, инженер ?арори.

– архитектоника (тектоника) – конструкцияни ишлаш принципини архитектура формасида кyриниши

– архитектуравий му?ит ?ажм ва фазони ифодалайди.

– фазо ичкари кyринишда архитектуравий му?итни ?исми

– Фазо очи? майдон ёки (полость), ?ажмга ?арама-?арши (?ажмий фазовий композиция).

– Фазо эмоционал характерга эга ёки белгиланган функцияни бажарувчи. Мисол. Сакраль фазо (иеротопия).

.Архитип -бирламчи модель, биринчи шаклланган изланиш типи.

.Симметрия -кенг маънода, ?айта yзгаришлардаги yзгармаслик.

.Асимметрия – симметрияни бузилиши ёки йy?лиги.

.Пропорционаллик-предметларнинг yзаро айрим ?исмларни ани?лик муносабати размерлилик.

.Масштабность (мутаносиблик мос келмо?) архитектура элементларининг формаси инсон размерларига мослиги

.Масштаб – архитектура элементларини формасини тyла архитектура объектларига мутаносиблиги, шунингдек объект размерлариннинг атроф му?ит элементларига мослиги.

.Метр.– Бир ёки бир ?анча элементларнинг текис такрорланиши

.Ритм – нотекис лекин ?онуниятчиликда бир ёки бир ?анча элементларни такрорланиши.

.Модуль – олдиндан берилган катталик, размер, бино ва иншоотларни лойи?асини ишлашда такрор ?yлланиладиган размер.

Архитектура ва жамият. Тамаддун, санъат, архитектура (архитектура функциясига доир)

Жамият тара??иётига ижтимоий-и?тисодий формациялар кетма-кетлиги сифатида ёндашув асосан XIX асрда диалектик ва тарихий материализм назариясининг ?ояси сифатида вужудга келди. Уни кyпинча и?тисодий детерминизм деб ?ам аташади. Чунки унда жамият ?аётида и?тисодий со?анинг етакчилик ва белгиловчилик ролига ало?ида а?амият берилади.

Ижтимоий-и?тисодий формациялар назариясига кyра жамият ?аётида инсоннинг ишлаб чи?ариш фаолияти, и?тисодий со?а, ишлаб чи?ариш ?уролларига муносабат, хуллас мулкчилик муносабатлари асосий а?амиятга эга. У жамият ?аётининг ?олган барча со?аларини белгилаб беради. Шунинг учун Ер юзининг исталган минта?асида, исталган пайтда ?ар ?андай жамиятни характерлайдиган, инсониятнинг барча даври, барча ижтимоий тизимлар учун умумий бyлган ижтимоий-и?тисодий ?онунлар мавжуддир. Улар ор?али исталган жамиятни та?лил ?илиб, характерлаб бериш мукин. Булар асосан материалистик диалектиканинг ?амда сиёсий и?тисоднинг асосий ?онунларидир.

Шу маънода формациявий ёндашув жамият тара??иётининг умумий ?онуниятларини тушунтириб беради. Бу ёндашувга асосланиб инсоният жамиятидаги айрим ?айтарилмас хусусиятлар, у ёки бу хал? маънавияти, маданияти, тарихий ривожланиши, ру?ий-психологик хусусиятлари, уни бош?а

хал?лардан ажратиб турувчи жи?атлар, уни айнан yша хал? ?илиб турган муайянликларни тушунтириб бyлмайди.
<< 1 2 3 4 5 6 7 >>
На страницу:
3 из 7