Жарғақбас, Қылкеңірдек, Шибұттың шым-шытырық хикаялары

Жар?а?бас, ?ылке?iрдек, Шиб?тты? шым-шытыры? хикаялары
Ке?ес Оразбек?лы

Б?л сериялы к?лдiргi ертегi. Басты кейiпкерлерi Жар?а?бас, ?ылке?iрдек, Шиб?т – ?шеуi ертеден келе жат?ан ажыра?ысыз достар. Олар б?гiнгi ?мiрге бейiмделу ?шiн неше т?рлi к?сiптi игеруге тырысады. Бiра? б?рiнде де жол-дары болмайды. Е? со?ында… И?, е? со?ында ?здерiнi? ?иынды?тан ?оры?-пайтын табандылы?тарыны?, ?здiксiз iзденiс, талпыныстарыны? ар?асында, ма?сат-м?раттарына жетедi.

Жар?а?бас, ?ылке?iрдек, Шиб?тты? шым-шытыры? хикаялары

Ке?ес Оразбек?лы

© Ке?ес Оразбек?лы, 2020

ISBN 978-5-4498-8287-5

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero

Ке?ес ОРАЗБЕК?ЛЫ
Тел: 8 7077891693,
8 7023528156

ЖАР?А?БАС, ?ЫЛКЕ?ІРДЕК, ШИБ?ТТЫ?

ШЫМ-ШЫТЫРЫ? ХИКАЯЛАРЫ

(Сериялы ертегiлер)

Ай ?ара??ысында?ы о?и?а

Со??ы т?йенi? ж?гi ауыр

Сан со?тыр?ан сазгерлер

?азына аралында

Суреттердi сал?ан: ??ралай ?мбетова

ЖАР?А?БАС, ?ЫЛКЕ?ІРДЕК, ШИБ?ТТЫ?

ШЫМ-ШЫТЫРЫ? ХИКАЯЛАРЫ

(?зiл-к?лкiлi сериялы ертегi)

Халы? ауыз ?дебиетiнде «Жар?а?бас, ?ылке?iрдек, Шиб?т» атты ала?андай ша?ын ертегi бар екенiн жа?сы бiлесiздер. Ертегiде ерекше жаратыл?ан ?ш кейiпкер т?нде ?рлы??а шы?ады да, бiреуiнi? – басы, екiншiсiнi? ке?iрдегi жарылып, ?шiншiсiнi? ая?ы сынып, ?лiп ?алады. Неге екенiн, басталмай жатып ая?талатын б?л ертегiнi балалар жа?сы к?редi, кейiпкерлерiнi? суретiн салу?а ??мар…

Сiздерге с?йiншiлеп айтатын жайымыз, ?олдары?ызда?ы б?л кiтап балаларды сол с?йiктi кейiпкерлерiмен ?айта табыстыр?алы отыр. Я?ни, автор ?лгi ертегiнi? ?ш кейiпкерiн жа?а сапада ?айта тiрiлтiп, он тараудан т?ратын шытырман о?и?алы, ?ызы?ты да к?лдiргi хикаят?а айналдырыпты. Б?л хикаят о?ырманын тек к?лдiрiп ?ана ?оймай, б?гiнгi ?леуметтiк м?селелердi балалар?а о?айлы?пен т?сiнетiндей шеберлiкпен к?терiп, жастарды маманды?тарын д?рыс та?дай бiлуге, iзденiмпаз да талапты болу?а, ?мiрдi? уа?ытша ?иынды?тарына т?зiп ?ана ?оймай, одан шы?атын жолды? бар екенiн к?рсетуiмен де ма?ызды.

Тiлi же?iл ?рi жаты?, халы? аузында?ы сирек кездесетiн мы? иiрiмдi ?анатты с?здер мен с?з тiркестерiн молынан ?амты?ан, о?ырманын ?лкен, кiшi демей баурап алатын шым-шытыры? о?и?алы мазм?нды шы?арма.

?Л?ИССА

Жар?а?бас, ?ылке?iрдек, Шиб?т ?шеуiнi? де асынып ал?ан жол ?апшы?тары бар. Жар?а?басты? иы?ында ??ры?, ?ылке?iрдектi? иы?ында ар?ан, Шиб?тты? иы?ында ж?ген, ?олында ?амшы, ?шеуi к?ше бойлап алша? басып ж?рiп келедi. Ж?ргенi ?з алдына, былайша ?ндетiп келедi: Б?лiнбейтiн ?ш доспыз,

Кез келген iске бiз ?оспыз.

Талай сыннан с?рiнсек те,

Бет ?айтпайтын «жылпоспыз».

Жолымызды о??арсын!

Деп тiлеймiз Т??iрден.

С?тi т?спей жатса да,

Т??iлмеймiз,

?мiттiмiз ?мiрден!

Ренiш, ?кпе жо? бiзде,

Емеспiз бiз ел кезбе.

Табылса егер бiр ж?мыс,

Ж?мыламыз, бiз – ??лмыз! —

деп, хош к??iлмен шеру ??рып келедi. Же?дерiн т?рiп ап, «Екi ?ол?а бiр ж?мыс» деп белсенiп келедi. ?шеуi бiр-бiрiне с?йемел боп, ?иынды?ты ?айыспай е?серiп келедi.

Ал, балалар, бiз оларды? ?ызы?ты шым-шытыры? хикаяларын сендерге баяндап, барымызды б?лiскiмiз келедi.

Аттракционда?ы арпалыс

Балалар, халы? аузында мынандай ша?ын ертегi бар екенiн б?рi? бiлесi?дер:

Ертеде Жар?а?бас, ?ылке?iрдек, Шиб?т деген ?ш ?ры бол?ан екен. Бiр к?нi олар ?рлы??а аттаныпты. К?здеген жерiне жеткен со?, ауылды? жат?ан-жатпа?анын ба?ылап, шолып келу ?шiн, олар бiреуiн жiбермек болыпты.

?ылке?iрдек жанында?ы серiгiне:

– Ал, Жареке, ауылды? жат?ан-жатпа?анын ба?ылап, шолып келу ?шiн б?л жолы сен барып келесi? бе? – дейдi.

Жар?а?бас орнынан т?рады:

– Барсам барайын. – ?олында?ы ?апшы?ын Шиб?тты? алдына ?ойып, ?олына т?кiредi. – «К?н жаз, ет аз» деген, нарт?уекел!

Ол ж?неп бередi. Жота басына шы??анда, ар жа?ынан ауыл оттары к?рiнедi. Етекке т?сiп келе жат?анда, оны? ай?а ша?ылыс?ан жар?а? басын жары? к?зi деп ?алса керек, бiр ж?ндiк айналшы?тап шы?пайды. Ол айналып-айналып келiп, Жар?а?басты? жылтыр басына ?онады. Жар?а?бас ?олымен жас?ап, оны ?шырып жiбередi. Ж?ндiк шырк?белек айналып-айналып барып, Жар?а?басты? ма?дай т?сына та?ы ?онады. Басы жыбырлап, ыза бол?ан Жар?а?бас «Тпу, иттi? баласы!» деп, бал?адай ауыр ?олымен ж?ндiктi ?лтiремiн деп басына бiр ?ояды. Шытынап т?р?ан жар?а? басы ?а? жарылып, ?зi кескен теректей «г?рс» ??лап, сол жерде жан-т?сiлiм етедi.

– Бие сауымдай уа?ыт ?ттi. Б?л сорлы ?айтпады ?ой, о?ан не болды екен ?? – дедi Шиб?т тыпыршып.

– И?, ?атты кешiктi. Сен барып жа?дайын бiлiп келшi.

– «Баланы iске б?йыр, со?ынан ?зi? ж?гiр» деген осы. Барсам барып келейiн.