Bizi Umudsuz qoyma

–S?rh?d Qosunlarinin Akademiyasini bitirmis?n?

–H?, b?s s?n?

–M?n Pedoqoji Universitetin psixologiya fak?lt?sini bitirmis?m. ?sg?rlikd?n sonra ?? ayliq zabit kursu ke?ib h?rbi r?tb? almisam. Bes illik m?qavil? ?sasinda xidm?t ke?ir?m. ?? ilim ke?ib, qalib iki ilim.

Onlar danisa-danisa g?lib bas leytenant ?zimovun d?ft?rxanasina ?atdilar. Otaga daxil olan kimi usaqlarin ikisi d? yerl?rind?n dik atildilar.

–Baxin, siz? axirinci x?b?rdarligimi edir?m. Leytenant Osmanov sizin isinizl? bagli Bakidan g?lib. Indi o da sizinl? s?hb?t aparacaq. ?g?r g?nahinizi boynunuza almasaniz… isl?riniz firixdir. – Bas leytenant ?zimov bunu deyib otagi t?rk etdi, ?ixanda leytenant Osmanova isar? verdi ki, s?hb?tini el?, indil?rd? qayidiram.

–Oturun! – Leytenant Osmanov usaqlara asta s?sl? komanda verdi v? ?z? d? ke?ib onlarla ?zb??z ?yl?sdi. – Tanis olaq. – deyib ?l uzatdi.

Usaqlar bunu g?zl?mirmis kimi devik?-devik? qaldilar, sonra bir-birl?rinin ardinca leytenantla ?l tutub salamlasdilar.

–Habil.

–C?ms?d.

Usaqlar adlarini dey?nd? el? bil agarmis b?nizl?rinin r?ngi yerin? g?ldi, sif?tl?ri allandi. Bu, ?lb?tt? ki, leytenant Osmanovun n?z?rind?n yayinmadi, dem?li, s?mimi s?hb?t aparmaq olardi.

–Komandir, b?s bizi d?ym?y?c?ksiniz?

–Kim dedi ki, sizi d?y?c?yik? – Leytenantin sualina usaqlar cavab ver? bilm?di, sad?c? g?zl?rini d?yd?l?r.

–B?s bayaqki komandir deyirdi ki, bizi t?rm?y? basdiracaq.

–D?ym?k n?y? lazimdir. – Leytenant Osmanov g?l?ms?nd?. – Biz cinay?tkari axtaririq. Siz bu isd? g?r?k biz? k?m?k ed?siniz.

–Siz? nec? k?m?k ed? bil?rik. Biz axi he? bir cinay?tkar g?rm?misik v? tanimiriq da. – Habil cavab verdi, C?ms?d d? onun dedikl?rini basinin isar?si il? t?sdiql?di.

–Usaqlar, g?zl?m?y? vaxtimiz yoxdur. Siz sad?c? basiniza g?l?n ?hvalati danisin, ancaq he? n?yi gizl?tm?yin. Mes?y? n?y? getmisdiniz, orada n? g?rd?n?z, kimi g?rd?n?z?

–Mes?y? dagdagan yigmaga getmisdik. Bird?n yagis yagmaga basladi. Islanmamaq ???n gizl?nm?y? yer axtarirdiq. G?rd?k kims? qayanin dibind?ki magaraya t?r?f gedir. Biz d? onun arxasinca d?sd?k. Yaxinlasanda g?rd?k ki, Kor Miseyibdir. ?iynind? d? qara sumkasi vardi. O, qayanin dibind?ki magaraya girdi. Qorxduq ondan, g?zl?dik ki, ?ixib getsin. Miseyib k?ndd? bizi g?r?nd? h?mis? qovalayir, onun usaqlardan xosu g?lmir. Yagis g?cl?nmisdi, biz islanirdiq, odur ki, birt?h?r qayanin asagi t?r?find?ki iri daslarin qarnina sigindiq. Yagis k?s?nd? artiq qaranliq d?sm?sd?. Ha axtardiqsa g?ldiyimiz yolu tapa bilm?dik. Bird?n yaxinliqda s?s esitdik – el? bildik Kor Miseyibdir, bizi d?ym?y? g?lir. Qa?ib gizl?nm?k ist?yirdik ki, ?st?m?z? isiq salib tutdular. Sonra bildik ki, bizi tutan Miseyib kisi deyil, s?rh?d?il?rdir. Komandir, vallah, biz he? n? ogurlamamisdiq, mes?y? dagdagan yigmaga getmisdik.

–O Miseyib dediyiniz dogrudan kordur?

–Hami ona Kor Miseyib deyir, adamlari g?r?nd? g?z?n?n birini qiyib baxir.

El? bu vaxt qapi a?ildi v? bas leytenant ?zimov qabaqda, onun arxasinca da m?lki geyimli, orta yasli bir kisi otaga daxil oldular. Onlari g?r?n kimi usaqlarin b?nizi yenid?n saraldi. Leytenant Osmanov basa d?sd? ki, g?l?n x?susi s?b?nin zabitidir. D?rhal ayaga qalxib ?z?n? t?qdim etdi:

–Leytenant Osmanov.

–Kapitan Seyfullayev, x?susi s?b?nin zabiti. – Qonaq ?lini uzadib g?r?sd? v? tam ciddiyy?ti il? sorusdu: – H?, n? aydinlasdira bilmisiniz?

–Usaqlar mes?d? Miseyib kisini g?r?bl?r – Kor Miseyibi. – Osmanov m?lumat verdi.

–Miseyib kisini? – Kapitan Seyfullayev qulaqlarina inanmirmis kimi d?qiql?sdirm?k ist?di.

–H?, h?, Miseyib kisini. ?iynind? d? balaca qara sumkasi var imis. Sildirim qayaliqdaki magaraya girib. Nec? ki? Siz onu taniyirsiniz?

–He?. Bel? birisi var, bizd? qeydiyyatdadir. On bes g?nd?n artiqdir ki, onu g?r?n olmayib. G?r?s?n mes?d? n? edirmis? – Kapitan Seyfullayev ?z?n? usaqlara tutdu: – Usaqlar, h?min yeri biz? g?st?r? bil?rsiniz?

–Biz mes?d? azmisdiq, geriy? yolu tapa bilmirdik. – dey? Habil cavab verdi.

–Aydindir. – Leytenant Osmanov k?m?klik g?st?rdi. – Sizi s?rh?d?il?rin tutdugu yer? aparsaq, oradan Miseyib kisinin girdiyi magaranin yerini g?st?r? bil?rsiniz?

–Onlar bizi tutanda qaranliq idi. He? ?z?m?z d? bilmirdik ki, ora nec? g?lib ?ixmisiq. – C?ms?d ?iyinl?rini ??kib dodaqlarini b?zd?.

–Yaxsi, vaxt itirm?k olmaz. – Kapitan Seyfullayev m?zakir?y? son qoymaq ist?di. – Ged?k hadis? yerin?. Usaqlar qaranliqda ?ox ged? bilm?zdil?r. Onlar tutulan yerl? magara bir-birin? yaxin olmalidir.

Zabitl?rin h?r ??? ayaga qalxdi, usaqlar da durdular.

–S?n qal. – Bas leytenant ?zimov leytenant Osmanova dilxosluq el?di. – H?m t?z? g?lmis?n, h?m d? yol g?lib yorulmusan. Buralari da tanimirsan. ?vv?lc? zastavada s?rait il?, xidm?t yerl?riyl? tanis olsan yaxsidir. Mayor B?d?lov ?z? d? bel? dedi.

–C?nab bas leytenant! – Leytenant incik halda dill?ndi. – M?n dinc?lm?y? yox, d?vl?t s?rh?dl?rimizin m?dafi?sind?, m?hafiz?sinin t?skilind? istirak etm?y? g?lmis?m.

–Niy? x?trin? d?yir. M?n s?n? el?-bel? s?zg?lisi dedim. Getm?yin? onsuzda mayor B?d?lov icaz? verm?y?c?k.

–?hs?n leytenant! – Kapitan Seyfullayev g?nc leytenanti ?t?rgi s?zd?. – Yaxsi, g?l, m?n mayor B?d?lovdan xahis ed?r?m. S?nin d? biziml? getm?yin? icaz? ver?r.

Kapitan Seyfullayev ?zl?y?nd?: “Z?if zabit? oxsamir. Anadang?lm? belidir?klidir, dey?s?n. Bundan yaxsi s?rh?d?i ?ixacaq” dey? d?s?n?r?k otagi birinci t?rk etdi. Onlar birlikd? mayor B?d?lovun otagina g?ldil?r.

–Vaxt itirm?k olmaz. ?m?liyyat s?raitini n?zar?t? g?t?rm?k lazimdir. – Mayor B?d?lov zabitl?rin niyy?tini dinl?dikd?n sonra “xeyir-dua” verib onlari yola saldi. – M?niml? rabit? ?laq?sind? olun.

Usaqlar k?nd usaqlari idi – s?rh?d?il?rd?n he? d? geri qalmirdilar. Amma ?ox yorulduqlarindan yoxusun s?rt yamacinda dayanasi oldular.

–B?lk? bir az dinc?l?k. – Bas leytenant t?klif etdi, he? kimin dinm?diyini g?r?b q?rarini a?iqladi. – Pe-re-val.

–Pis olmazdi. – Kapitan Seyfullayev onunla razilasdi v? yer? oturdu, buna b?nd imisl?r kimi ?sg?rl?r d? tirtap g?y otun ?z?rin? d?s?ndil?r. – On bes-iyirmi d?qiq? n?f?simizi d?rib yolumuza davam ed?rik.

–Bir azdan g?n qizacaq. Onda yoxusu qalxmaq bizim ???n daha ??tin olacaq. – Leytenant Osmanov ?z fikrini bildirdi. – M?nd?n olsa yolumuza davam ed?rdik.

–He? n? olmaz. Bes-?? d?qiq? dincimizi alib g?c toplasaydiq, pis olmazdi. – X?susi s?b?nin zabiti fikrini ?saslandirdi.

–Yol g?lmisik, b?d?nimiz qizisib. Dayansaq halsizlasa bil?rik. – Leytenant inadindan d?nm?di.

–S?n he? bilirs?nmi n? q?d?r yolumuz qalib? Bir d? bura s?n? S?rh?d Akademiyasinin idman meydan?asi deyil, Bitarin dik yamacidir. Axi s?n hardan bil?s?n dik yoxus n?dir. – Bas leytenant azaylandi.

–?g?r dik yamaci qalxmaqda narahat?iliq ??kirsinizs?, onda yolumuzu dolayisi il? davam ed? bil?rik.

–Yet?r m?bahis? etdiniz. – Kapitan Seyfullayev ayaga qalxdi v? yer? d?s?nmis ?sg?rl?r? d? qalxmaq isar?si verdi. – Madam ki, ged?c?yik, ged?k. ?avus Ibrahimov, indi d? s?n qabaga ke?.

Onlar “hadis? yeri” n? ?atanda g?n?s ?f?qd?n bir bas da yuxari qalxmisdi.

–Usaqlar, siz buralari tanidinizmi?

–Gec? qaranliq idi, he? ?z?m?z d? bilm?dik ki, bura haradan g?lib ?ixmisiq.

–Oraydi, c?nab kapitan, oraydi. – ?avus Ibrahimov m?lumat ver?r?k ?li il? altmis-yetmis addimliqdaki agacligi g?st?rdi. – Biz sildirim qayaliq t?r?fd?n s?rh?d boyu baxa-baxa qayidirdiq. Buradan ke??nd?, bax, o yek? palidin yaninda siqqilti esitdik. Fanarla palidin yan-y?r?sini isiqlandirdiq v? usaqlarin qaraltisini g?rd?k. D?rhal: “t?rp?nm?yin, ?ll?r yuxari” komandasini verdim. Usaqlar is? bizi esitm?yib mes?nin d?rinliyin? t?r?f qa?maga basladilar.