Bizi Umudsuz qoyma

–Umuuddd, tez qayit! Bizi Umudsuz qoymaaa!!! – Tank?ilardan kims? arxasinca qisqirdi.

Bu zaman istehkam?ilar g?lib dedil?r ki, h?r yer t?rt?mizdir, mina yoxdur. S?n dem? ?? s?ng?rd? erm?nil?r c?mi bir mina basdiribmis, o mina da Umudun adina yazilibmis…

Umud doluxsundu, el? mayor Orduxanov da pis oldu, amma bunu sezdirm?m?k ???n arxa oturacaqda oturan nivanin ?sl s?r?c?s? Rahib? tapsiriq verdi:

–Komandirin? bir siqaret yandir!

Rahib tez d?s cibind?ki d?bd? olan “Prezident” qutusundan bir siqaret ?ixartdi, alisdirici il? yandirib mayora uzatdi. Mayor Orduxanov siqaret s?nm?sin dey? alib iki-?? q?llab vurdu v? ciy?rl?rin? ??kdiyi t?st?n? p?nc?r?d?n ??l? ?f?rd?.

–O vaxt h?m imkan olmadi, h?m d? sorusmagin yeri deyildi. – Mayor Orduxanov dill?ndi. – S?n bird?n-bir? n? fikirl?sdin ki, bel? h?r?k?t etdin?

–Komandir, siz s?h?r-s?h?r d? m?ni d?y?s? aparmamisdiniz, odur ki, ?z?m? yer tapa bilmirdim. Indi d? s?ng?rin bes addimliginda “dur” komandasi verdiniz. Disim bagirsagimi k?sirdi. ?vv?lc? avtomati g?t?r?b yer? d?sd?m. S?ng?rin lap yaxinliginda oldugumuzu g?rd?kd? ?z?m? saxlaya bilm?dim. M?n? el? g?ldi ki, s?ng?rd? bir erm?ni ?sg?ri gizl?nir. Indic? o, qalxib qumbaraatanla tankimizi vuracaq. Onun ?st?n? qa?dim. H?m d? qa?dim ki, erm?nini m?hv edib m?vqey? sahib ?ixim. D?s?nd?m ki, bizim q?l?b?miz m?nim s?ng?r? girm?yimd?n asilidir. Odur ki, he? hara baxmadan, he? n? esitm?d?n qa?dim. He? sizin ?agirisinizi da esitm?misdim.

–Ola bil?r! – Mayor Orduxanov t??ss?fl? bildirdi v? siqaretind?n dalbadal bir ne?? q?llab vurub p?nc?r?d?n ??l? atdi.

–Komandir, bizimkil?r indi hardadir? – Qisa fasil?d?n sonra Umud sorusdu.

–Umud, s?n oralari tanimazsan.

–?oxmu qabaga getmisiniz? K?nd varmi orda?

–T??ss?f ki, bizim qism?timiz? k?ndd? d?y?sm?k, k?nd azad el?m?k d?sm?di. Asagi Veys?lli k?ndini azad ed?c?ydik ki, “at?sk?s” oldu.

–Daha d?y?s getmir? He? g?ll? d? atmirlar?

–Yox, Umud, yox. Indi erm?nil?r ?z s?ng?rl?rind? oturub biz? baxirlar, biz d? oturub onlara…

–G?zl?yirik ki, g?r?k basbil?nl?r o qanmazlari n? vaxt basa salib m?harib?ni bitir?c?kl?r. – Bunu Isg?nd?r ?lav? etdi.

N?d?ns?, s?hb?tin bel? alinmasi he? birinin ?r?yinc? olmadi. Diqq?tl?rini kirimisc? durub yolu n?z?rd?n ke?irm?y? y?n?ltdil?r.

…Dasburun d?rdyolundan saga d?nd?l?r. Buralar Umuda tanis g?ldi. Tanklari t?mir ed?n s?yyar d?st? Dasburunda yerl?sdiyind?n Umud bir d?f? tankini bura g?tirmisdi. Qarsida rayonun alaqapisi idi. Onlar qala divarlarina b?nz?r ala qapini gerid? qoyanda Umudun h?y?cani bir az da artdi. Sanki, o, yenid?n d?y?s? yollanirdi. Mayor Orduxanov onun h?y?canini hiss edir, m?nzil basina tez ?atmaq ???n masinin s?r?tini artirirdi. O, ist?yirdi ki, Umudu h?rbi hiss?nin q?rargahina daha tez ?atdirsin. Ona g?st?rsin ki, d?y?s?? dostlari, briqadanin dig?r d?y?s??l?ri onun sag-salamat qayitmasini nec? s?birsizlikl? g?zl?yirl?r. H?l? k?nd camaati…

–Komandir, deyirsiniz y?ni, tam at?sk?sdir? – Umudun fikrin? n? g?ldis?, bird?n sorusdu.

–El?di, Umud. – Mayor qisa cavab verdi.

–Y?ni, snayperl? d? erm?ni vurmaq olmaz? – Umud bu d?f? astadan dedi, el? bil komandirinin qulagina n? is? pi?ildayirdi.

–N?di, Umud, qisas almaq istiyirs?n? – Isg?nd?r bunu esitc?k m?daxil? etdi.

–Umudun qisasi ?oxdan alinib! – Mayor Orduxanov Umuda agzini a?maga imkan verm?di.

D?mag r?ngli “Niva” Dasburun – Beyl?qan sossesind?n ?z? Allahyarliya t?r?f y?n alanda onlarin arxasinca daha bir ne?? masin qosularaq karvan yaratdi. B?z?dilmis v? h?r birind? bayraq qaldirilmis masinlari g?r?nd? Umudun ?r?yi daga d?nd?. Onlarin arxasinca g?l?n kolxoz s?dri Rasimin xidm?ti masini UAZ-i Kamandar s?r?rd?. Els?n, Nabil, M?rk?z, Q?s?m v? Seyfulla is? ?z s?xsi masinlarini s?r?r?k siqnal verir, bununla da karvani ?z?m?tli edirdil?r.

Komendant b?l?y?n?n komandiri Valeh siqnal s?sini esitc?k qa?araq n?zar?t-buraxilis postuna g?ldi. Slaqbaumu qaldiraraq g?l?nl?ri h?rbi qaydada salamladi. Postda n?vb?d? duran ?? ?sg?r is? onun sol t?r?find? faragat v?ziyy?tind? durdular, karvani onlar da baxislari il? m?saiy?t etdil?r.

N?hay?t, masin karvani k?ndin gir?c?yin? ?atib sola buruldu. Burada yol boyu k?nd camaati v? m?kt?blil?r d?z?lm?sd?. Masin karvani asagi s?r?tl? onlarin qabagindan ke?ib kolxozun inzibati binasinda yerl?s?n q?rargahin qarsisina g?ldi. Burada onlari musiqi s?dalari altinda qarsilayirdilar.

–Umud, bax, g?r s?ni kiml?r qarsilayir! Briqada komandiri polkovnik Cahangir ?liyev, kolxoz s?dri Rasim, k?nd icra n?may?nd?si ?rsad, q?rargah r?isi, m?avinl?r, xidm?t r?isl?ri. G?r?rs?n d?, b?y?kl?r, v?zif?li s?xsl?r s?nin pisvazina ?ixib.

Onlara yaxinlasanda mayor Orduxanov masini saxlayib yer? d?sd?. Geyimini sahmanlayib komandir? yaxinlasdi v? h?rbi salam verib m?ruz? el?di.

Umud masinda oturub h?y?candan bilmirdi neyl?sin! Onu az qala q?hr?man kimi qarsilayirdilar, b?lk? el?, dogrudan da q?hr?man ulduzu veribl?r. Indi Umud bunun f?rqind? deyildi. Q?rargahin qabaginda toplasan m?lki adamlarin arasinda yaxinlarini, dogmalarini axtarirdi. O, ?ox g?z g?zdirs? d? he? kimi g?rm?di. “G?r?s?n, bizimkil?r? niy? x?b?r el?m?yibl?r?” dey? d?s?nd?.

H?rbi hiss? komandirinin m?savir? otaginda ziyaf?t s?fr?si t?skil olunmusdu. Umudu komendant b?l?y?n?n iki c?ss?li ?sg?ri masindan g?t?r?b i??ri apardilar. Yuxari basa ke?irib masanin bas t?r?find?, komandirin stulunun yanindaki stulda ?yl?sdirdil?r. Ziyaf?t ?ox g?z?l ke?di, yedil?r, i?dil?r, ?l?nl?ri yad el?dil?r, qalanlarin da s?r?fin? xos s?zl?r deyib, sagligina bad? qaldirdilar. At?sk?sd?n sonra ilk d?f?ydi ki, komandir bu q?d?r d?y?s??-zabit hey?tini s?fr? ?trafina toplamisdi.

Umud ziyaf?ti onunla vida m?rasimi kimi z?nn etdiyind?n azca m?yus da oldu. Ziyaf?td?n d?rhal sonra komandir kapitan H?seynova Umudun s?n?dl?rini hazirlamaq tapsirigini verdi. Umud bu uzundraz kapitani taniyirdi, adi Zakir idi, ?z? d? s?f?rb?rlik-t?skilat?iliq isl?rin? baxirdi. Onlar Agdam c?bh?sind?n Harami c?bh?sin? d?y?s? g?l?nd? d? kapitan Zakir H?seynov qarsilamisdi, m?lumatlarini is d?ft?rin? qeyd el?misdi.

Zabitl?r, x?sus?n d? tanidiqlari bir-bir Umuda yaxinlasir, g?r?s?r, hal-?hval tuturdular. Darixmasin, ?z?n? yad hiss el?m?sin dey? k?hn? d?y?s?? il? sirin-sirin s?hb?tl?r edirdil?r. Yusif h?kim d? onlarin arasindaydi. ?iynind? d?rd parlaq ulduz olan Yusif h?kim ?sl?n Neft?ala rayonundan idi, Umudla xeyli vaxt vardi ki, bir-birl?rini taniyirdilar. Dem?k olar ki, h?myerli kimi d? isinismis, dostlasmisdilar.

–Yusif h?kim, indi hardasiniz? – Umud maraqlandi.

–X?b?rin olsun, m?nim v?zif?mi b?y?d?bl?r. Birl?sm? hospitalinin r?isiy?m, bir ay olar ki, is? baslamisam. S?nin g?l?c?yin x?b?rini esidib ?ox sevindim. G?ldim g?r?sm?y?.

–N? g?z?l, n? yaxsi! – Umud sevincini gizl?tm?di.

–Yaxsi g?n?n olsun! Ged?k, bir m?dd?t d? bizim qonagimiz ol. Hospitalda h?r c?r s?raitimiz var. On-on bes g?n qalib istirah?t ed?rs?n, sonra yola salariq, ged?rs?n ev?. – Yusif h?kim t?klif etdi.

–Yox, Yusif h?kim! Bils?n ki, anam??n nec? darixmisam, bel? dem?zs?n. Ev? getm?k ist?yir?m. – Umud basini buladi.

–Ev h?mis? yerind?di, anan da qa?mir ki! Ist?diyin vaxt gedib g?r?c?ks?n. Amma bizim hospital sansin bir d? ?l? d?sm?y?c?k. S?n ?ixib ged?c?ks?n, olacaqsan m?lk? adam. M?n d? m?lk? adami hospitala q?bul ed? bilm?y?c?y?m.

–Sag ol, ?ziz ol. El? bilir?m ki, bes-alti g?n d? sizin hospitalda dinc?lmis?m. – Umud raziligini bildirdi.

–Aglin o taydaki hospitala getm?sin, basibaglilarin hamisinin sif?tind?n z?hrimar yagir.

–El? dem?, onlar m?niml? d? mehriban davranirdilar.

–Bizd?ki kimi ola bilm?zl?r. He? bilirs?n nec? sipsirin tibb bacilari var? Adam sif?tl?rin? baxanda feyziyab olur, d?nyanin d?rd-q?mini unudur. Qaymaq kimi, sokalad kimidil?r. B?lg?nin ?n yarasiqli qizlari bizd? tibb bacilaridir.

–M?z?n olsun, ay Yusif h?kim. D?nya dagila, vecin? deyildi. Varam da s?nin xos sif?tin?. Allah g?ld?rs?n s?ni.

Xanm?mm?d h?kim d? ?l ??km?di.

–Yusif h?kim ged?nd?n sonra yerini m?n? verib. Umud, onun s?z?n? q?rib?iliy? salma. D?z deyir. Hospitala getm?s?n d? bir-iki g?n bizd? qal. Bizim tibb m?nt?q?sind? d? s?raitimiz pis deyil. Yulya ?z? d? m?nd?n xahis el?di ki, s?ni bir-iki g?nl?y? saxlayim. He? bilirs?n yaziq qiz s?nd?n ?tr? nec? d?li-divan?dir? Adin dilind?n d?sm?r.

–Biz sad?c? h?myerliyik, bir rayondaniq. – Umud t??ss?fl? ?iyinl?rini ??kdi.

–N? deyirik ki? El? biz d? onu bilirik… Bir d?… Yulyanin burda… s?nd?n basqa… kimi var?

K?narda kim?s? tapsiriq verib yola salan mayor Orduxanov yaxinlasdi. Onun yaxinlasmasi il? basqa zabitl?r bir az k?nara ??kildil?r.

–Umud, Yulyanin t?klifi haqqinda b?lk? yaxsi-yaxsi fikirl?s?s?n!

–Komandir, indi m?n he? n? fikirl?s? bilmir?m. Tez yola salardiniz, ev? gedib anami g?rm?k ist?yir?m.

–S?n igids?n, d?y?s??s?n, d?z?ml? olmalisan. Lap ana usagi kimi danisirsan…