Бақыт жолы

Ол жай ?ана ?з ?мiрi ?шiн жауапкершiлiктi сiзге ж?ктейдi! Б?дан ол к?штiрек, жауаптыра? ж?не а?ылдыра? адам?а айналмайды. ?айта ол барлы? проблемаларын сiзге артып ?оя беретiн болады! ?рине, егер сiзге адам?а к?мектесуден г?рi, а?ша ма?ыздыра? болса, клиенттерi?iзге ке?ес берудi жал?астыра берi?iз, осылайша оларды ?немi сiзден ке?ес с?рап т?ратындай д?рменсiз к?йде ?стайсыз. Ал егер сiз пейнхантер бол?ы?ыз келсе, адамдар?а к?мектескi?iз келсе, мына жайтты ны?тап есте са?та?ыз: еш?ашан ке?ес берме?iз. Пейнхантингтi? ма?саты – сеанстарды? со?ында адам на?ты шешiм ?абылдап, ?з шешiмi ?шiн жауапкершiлiктi сезiне алатындай, оны ?мiрдегi жа?дайлар?а ана??рлым бейiмделгiш ету.

Психологиялы? к?мектi? т?ртiншi жолы – жеке пiкiр айту ж?не ?з ойын ты?пыштау. Мысалы, клиент сiзге ?кесi хабарламасына жауап бермегендiктен, онымен ?рысып ?ал?анын айтады. Сiз о?ан б??ан катысты жеке пiкiрi?iздi, я?ни б?л жа?дайда толыс?ан адам ретiнде ?рекет етпегенiн айтасыз. Я болмаса б?л жа?дайда ?кесiнi? д?рыс iстемегенiн айтып, пiкiрi?iздi бiлдiресiз. Б?лай ету м?лдем д?рыс емес! Нелiктен? ?йткенi сiз т?решi емессiз! Прокурор емессiз. Сiз за?гер емессiз. Сiз о?ан к?мектесудi ?алайтын адамсыз. Сiздi? о?ан а?ылы?ыз емес, жан жарасынан арылтуда?ы салма?ты к?мегi?iз керек. Не айтса?ыз да, сiздi? пiкiрi?iз субъективтi пiкiр болып ?ала бередi ?рi ол объективтiлiктен ?те алыс болады!

Классикалы? психологияда?ы та?ы бiр ке? тарал?ан ?дiс – категориялар?а, т?л?алы? топтар?а ж?не ?лгiлерге сай болуы?ыз ?шiн сiздi «?ыспа?тау?а» ?здiксiз тырысып ба?у. Сiз психолог?а отбасы?ызда ?иынды?тар бар екенiн т?сiндiресiз, психолог болса жауап ретiнде сiздi? «к?лгiн-iшек-интроверттi» екенi?iздi, ал ?йелi?iз «?ызылк?ре?-б?йрек-рационалды» т?л?а?а жататынын айтады. Б?ларды? не ?ажетi бар? Олар пайдасыз ?ана емес, сонымен ?атар зиянды! ?мiрде бiз ?рт?рлi уа?ытта, ?рт?рлi к?йде боламыз. Мысалы, мектепте сiз т?йы? болды?ыз делiк, м?ны? себебi сол уа?ытта ата-ана?ыз ажырасып жат?ан болатын. Содан кейiн ата-ана?ыз ?айта ?осыла баста?анда, сiз кенеттен ашы?-жар?ын болды?ыз. Сосын ?ке?iз маск?нем болып, ана?ызды к?нде ?р?аны ?шiн ашу-ыза?а берiлдi?iз, кейiн ана?ыз ж?рек талмасынан ?айтыс бол?анда депрессия?а ?шырады?ыз. Демек, ?р де?гейде сiз ?рт?рлi к?йде болды?ыз. Сонды?тан, адам?а таби?атынан т?йы?сы? деу, ?лкен ?ателiк. Ешкiм де таби?атынан т?йы? болмайды.

Адамды к?бiнесе шы?армашылы??а бейiм деп айту да, ?ателiк. Б?лай деуi?iзбен сiз оны бiрден шектейсiз! М?мкiн ол ?лкен саясаткер бол?ысы келген шы?ар, ал сiз оны? тумысынан суретшi екенiн д?лелдеп, шешiмiне араласасыз! Сонды?тан да адамдар психолог?а барар алдында ж?з рет ойланады, ?йткенi психологтар оларды? н?зiк жан д?ниесiн д?рыс т?сiнбей, ?андай да бiр психологиялы? шаблонды тым тез «жабыстырады» деп есептейдi.

Алтыншы жолы – адамды кiн?лау сезiмiне итермелеу. Сiз психолог?а ?ызы?ызбен айырылыс?аны?ызды айтасыз, ал психолог сiздi? бойы?ыздан агрессияны бай?ап, сiздi «т?мендеткiсi» келедi. С?йтiп м?селеге бас?а жа?ынан, я?ни ?ызы?ызды? тарапынан ?арау?а ке?ес бередi. Осылайша ол сiздi? дос ?ызы?ыз?а бол?ан жа?дайды? ?аншалы?ты ауыр тигенiн т?сiнгенi?iздi ?алайды. К?птеген психологтар б?л ?дiс адамны? естiлiгiн арттыру?а к?мектеседi, клиент ?з iс-?рекетiнi? д?рыс-б?рысты?ы туралы ойланады деп есептейдi. Бiра? к?п жа?дайда, клиент ?зiнi? ?рекетi д?рыс болма?анын жа?сы т?сiнiп т?рады. Ол нелiктен ?зiнде ?згеге жаманды? жасау?а деген бастан кетпейтiн ойы бар екенiн т?сiнбейдi. Ол одан ??тыл?ысы-а? келедi. Бiра? психолог оны одан бетер ?зiн кiн?лауына итермелеп, адамды ?я? да жас?анша? етедi. Адамны? ?з ?рекетiне сырттай ?арап, кiн?сiн т?сiнгенi, оны мы?ты етпейдi. Б?дан ол ба?ытты боп кетпейдi. ?айта ол одан сайын ?згелерден шеттеп, т?йы?талып кетуi м?мкiн.

Жетiншi ?дiс – иландыру ж?не гипноз. Психолог?а барып, тама?ты тым к?п жеуге деген ??штарлы?ты? кесiрiнен, арты? салма?ы?ыз бар екенiн айтып ша?ымданасыз. Психолог сiздi гипноздап, нан – б?л жиiркенiштi ?о?ыс т?рiздi немесе ?рбiр арты? калорий ?шiн к?йеуi?iзден айырылып ?алуы?ыз м?мкiн деген команданы ендiредi ж?не бас?а да ?ауiптi ережелер бередi. Негiзi б?лай ету, адамды басып, т?мендетуге жатады. Адамны? еркiндiгi онсыз да аз. Онсыз да ол ?зiн шектеулi ж?не ба?ытсыз сезiнедi. Сiз болса?ыз, оны? ?стiне та?ы бiр ?ор?ыныш пен кiн? сезiмiн артып т?рсыз, осылайша оны т?л?а ретiнде жоясыз. Сонды?тан да адамдар гипнотерапиядан со?, уа?ытша же?iлдiк алады да, бiра? кейiн ерiк-жiгерсiз ?рi ?лiмсiреген к?йде болады. Ал егер гипнозы?ыз позитивтi болса, ерте ме, кеш пе, сiз «ендiрген» позитивтi ой, ескi жа?ымсыз ой?а же?iледi, б?дан клиент б?рын?ы к?йiне оралады. Демек, гипнозы?ыз уа?ытша ?ана жа?сартады.

Сегiзiншi ж?не адам?а ауыр тиетiн ?дiс – оны? ойы мен с?зiнi? ма?ыздылы?ын кемiту не ?адiрiн т?сiру. Сiз психолог?а арты? салма?ы?ыз ?шiн ?ялып, ?ысылатыны?ызды айтасыз. Психолог болса, сiзде арты? салма?ты? жо? екенiн айтады. Сiз кейде кекештенiп кетемiн дейсiз, ал психолог тiлi?iзде еш?андай проблема?ыз жо? дейдi. Сiз б?тен дауыстарды еститiнi?iздi айтасыз, ал психолог, шын м?нiнде еш?андай дауыс жо? екенiне, сiзге жай ?ана солай к?рiнетiнiне сендiредi. Психологты? айт?аны объективтi т?рде д?рыс та шы?ар. Бiра? клиент субъективтi проблемаларымен келiп т?р ?ой, т?сiнесiз бе? Клиент онсыз да, ?зiнi? д?ниедегi е? семiз адам емес екенiн бiледi. Ол ?зiнi? кекештiгiнi? т?рi ауыр паталогия емес екенiн т?сiнедi. Б?тен дауыстарды? жо? екенiн ж?не б?ны? елес екенiн т?сiнедi. Б?л оны? тек iшкi ?абылдауы екенiн жа?сы бiлгендiктен, соны? себебiн аны?тап, осы ауыт?удан арыл?ысы келедi. Бiра? психолог, онымен болып жат?ан «келе?сiз жайттар?а» ??iлгiсi де келмейдi, барлы? проблемаларын адамны? ?зi ойластырып ал?анын айтады! Керемет! Бiздi? бай??с клиент м?ны т?сiнбегендей! М?ндайдан кейiн клиенттер ?здерiн ?згелер ?шiн т?сiнiксiз жан бол?андай сезiнедi. ?здерiнде ?андай да бiр патология бар шы?ар дегендi ойлай бастап, уайымдайды да, ?ор?ыныштан тiптi, психиатрлар?а барады!

Ал ендi заманауи коучтар ?олданатын ?дiстердi ?арастырайы?. ?рине, коучтар ?олданатын ??ралдарды? к?бiсi пайдалы, бiра? оларды? арасында бiр ?ауiптi, т?уекелге бас тiккiзер ??рал бар. Б?л – егер орындамаса, айыпп?л салынатын тапсырманы орындау?а клиенттi мiндеттеу. Б?лай ету ?аншалы?ты а?ыма?ты? десе?iзшi! Сонда клиент ?зiне а?ыр ая?ында айыпп?л салынуы ?шiн а?ша т?легенi ме? Б?л ?дiстi? м?нi – ?ор?ыныш тудыру мен жазалау ар?ылы к?термелеу т?сiлiн ?олданып, клиенттi? мотивациясын арттыру, бiра? турасын айтса?, адамды к?термелеуге ?ара?анда, ?ор?ытуы к?п. Кейбiр адамдар?а б?л шынымен к?мектеседi, сонды?тан олар жо?ары н?тижелерге ?ол жеткiзгенi ?шiн осы коучтар?а ?те риза болуы м?мкiн. Бiра? б?л ?дiстердi? тиiмдiлiгi айтарлы?тай жо?ары емес. ?йткенi б?дан кейiн, уа?ыт ?те, к?птеген адамдар ?здерiн одан сайын кiн?лi сезiнедi, одан бетер ?ор?ыныш?а берiледi, ал б?дан адам о?шауланып, т?йы?талып ?алады. Ал коучтар алдын ала т?лем ал?анды?тан, еште?е жо?алтпайды. М?нда?ы е? к?лкiлiсi— олар кетiп ?ал?ан клиенттердi жай ?ана «лузерлер» деп атайды ж?не бас?аларды «жауынгерлiк рух?а» талпындырып, к?штiрегi же?едi дегендерiне сендiрудi жал?астыра бередi.

Ал ендi жо?арыда атал?ан барлы? а?атты?тар?а ?атысты т?сiнiгiмiздi бекiтейiк. Пейнхантингте олар на?ыз ?ателiктер болып табылады. Сонды?тан бiздi? мектебiмiзде ?р пейнхантер кодекс ?абылдап, оны ?ата? ?станады.

Пейнхантер кодексiнi? негiзгi тарма?тары мыналар:

1) сеанс кезiнде клиентке ке?ес бермеу;

2) клиенттi? iсiне субъективтi ба?а бермеу;

3) клиенттi? кез келген уайымы мен ??гiмелерiнi? ма?ыздылы?ын кемiтпеу не ?адiрiн т?сiрмеу;

4) клиентке аяушылы? танытпау;

5) пейнхантинг сеансы кезiнде бас?а ?дiстердi пейнхантингпен аралыстырмау;

6) ?з пiкiрi мен к?з?арасын ты?пыштамау.

Осы тарма?тарды есте са?та?ыз. Бiз олар?а жиi оралатан боламыз. Іс ж?зiнде ?олдан?анда, сiз кем дегенде бiр тарма?ты б?зу, пейнхантингтi? бар тиiмдiлiгiн бiрден жо??а шы?аратынын т?сiнесiз. Бiр рет жанашырлы? танытып, аяушылы?пен ?арап к?рi?iз, клиент сiздi? реакция?ыз?а ашуланады да, жабылып ?алады! Клиенттi? iс-?рекетiне ?атысты ж?й ?ана ?з пiкiрi?iздi бiлдiрi?iз, сонда ол ?рi ?арай сiзге ашылмайтын болады! Клиент ?з проблемаларын асырып жiбергенiн д?лелдеп к?рi?iз, ол бiрден сiзге ренжiп, б?дан былай проблемаларын сiзге айт?ысы келмейтiн болады.

Б?л кодекстi к?нделiктi ?мiрде ?олданатын болса?ыз, бас?алармен ?арым-?атынасы?ыз жа?сы жа??а айтарлы?тай ?згередi. Бiтпейтiн ?рыс-керiстерден, келiспеушiлiктерден аула? боласыз. Адамды тере?iрек т?сiнесiз, ал ол сiзден дана адамды к?ре бастайды.

Ал ендi ?орытындылайы?. Ж?бату, м?селесiнi? ма?ыздылы?ын кемiту, жанашырлы? таныту ж?не сендiру адам?а 100% к?мектеспейдi. Я?ни, олар эмоционалды? к?йi?iздi аздап же?iлдеткенмен, жан азабынан арылта алмайды. Бiз б?л ?дiстердi пайдалану ?ателiк екенiн ж?не пейнхантингте м?лдем ?олданылмауы тиiс екенiн бiлдiк. Олай болса жан жарасынан 100% арылу?а не к?мектеседi? Б?л орайда жа?ындары?ыз?а к?мектесудi ?атты ?ала?анды?тан, не iстей аласыз?

1.11 тарау. ?Ж ?дiсi – жан ауруын ?алай бiржола жою?а болады

Сонымен, бiзде негiздер бар. Бiз ж?баныш, жанашырлы? пен ке?естер жан азабынан арылу?а к?мектеспейтiнiн т?сiндiк. Кез келген жа?ымсыз о?и?ада, жа?ымсыз ?згерiстер т?рт векторда: денеде, эмоцияда, ойда, есте са?тауда ?атар болатынын ж?не оларды? жадымызда тере? iз ?алдырып, еш?айда жо?алып кетпейтiнiн т?сiндiк. Бiздi? т?псанамыз бiр кездерi ?зiмiз жалдап, ?йретiп, белгiлi бiр функцияларды тапсырып, кейiн ?араусыз ?алдыр?ан ба?ынышты ?ызметшiлерден т?ратын ?лкен корпорация т?рiздi екенiн бiлдiк. Сондай-а? бiз б?л ба?ынышты ж?мысшылар ?з функцияларын ?ажетсiз жа?дайда да, ?ы?ырлы?пен орындай беретiнiн т?сiндiк. Бiз б?л ба?ынышты ?ызметшiлердi ?ауiпсiздiк ж?не даму ?ызметтерi деп б?луге болатынын ж?не бiздi? барлы? проблемаларымыз, ?иынды? болмауы керек жерден, ?ауiпсiздiк ?ызметiнi? а?ыма? ж?мысыны? кесiрiнен туындайтынын т?сiндiк.

Ал ендi корпорация, ?ажетсiз команданы орындайтын осы ба?ынышты ?ызметшiлердi? пайдасыз, тiптi зиянды ?рекеттерiнен зардап шекпеуi ?шiн, не iстеуiмiз керектiгiн ?арастырайы?.

М?мкiн, не iстеу керектiгiн т?сiнiп те ?ой?ан боларсыз. Д?рыс шешiмi – сол ?иынды? тудырып т?р?ан ?ызметшiнi табу, оны ж?мыстан босату не о?ан бас?а функцияларды тапсыру. Сонда ?ана т?псана бос, пайдасыз ойлар?а кететiн энергияны? арты? м?лшерде ж?мсалуынан, асыра ойлап, ?ор?ыныш?а тым берiлуден ж?не ?ткендi еске т?сiрiп уайым?а салынудан босатылады. Б?л бiз ?шiн ненi бiлдiредi? Бiз осы ?ркеттердi ?з т?псанамызбен ?алай жасай аламыз?

Тура корпорацияда?ыдай! Бiз т?псанамызда не н?рсенi? д?рыс болмай жат?анын iздеймiз. Терiс т?жырымды табамыз, ?йткенi барлы? проблемаларымыз соны? салдарынан болып отыр. ?мiрiмiзде осы жа?ымсыз ?станымды санамыз?а ?ашан орнат?анымызды аны?таймыз. Осы ?станым пайда бол?ан о?и?аны, жан азабынан арылу ма?сатында, ?айта ?арастырамыз. Сол кезде т?псана пайдасыз ?рекеттер, ойлар мен эмоциялардан босатылады. Сонымен ?атар дене де, лас жасушалар мен жа?ымсыз энергиядан арылып, жа?арып, жасарады да, к?ш-?уаты артады.

Т?п-тамыры болып табылатын о?и?ада?ы жан ауруын ?алай жою керектiгiн ?йренейiк. Бiз жан ауруын жоюды? бiр ?дiсiн зерттеген болатынбыз. Б?л – жан азабы толы?тай жойылмайынша ж?не к?йiмiз эмоциялар шкаласымен ?те жо?ары де?гейге к?терiлмейiнше о?и?аны бiрнеше рет ?арастыру. Ал ?азiр жан ауруын жоюды? одан да к?штiрек ?дiсiмен б?лiсейiн. Кiтапты? осы бетiн ерекше т?рде са?тап ?оюы?ыз керек, ?йткенi мен сiздi пейнхантингтi? ж?регiмен таныстырма?пын.

Мен б?л ?дiстi ?арама-?арсы жа?дайлар ?дiсi деп атадым немесе ?ыс?аша айт?анда – ?Ж ?дiсi.

Б?л ?дiстi? м?нi неде? Сiз ауыр жа?дай?а тап бол?ан «?ызметкерi?iздi», сол о?и?а?а ?айта ?келу ар?ылы т?псана?ызда?ы т?жырым мен ?станымды ?згертесiз, бiра? сiз оны о?и?аны? керiсiнше болып жат?анына сендiруi?iз керек. Сонда кезiнде терiс ?орытынды?а келген «?ызметкер», жа?а позитивтi ?станымдарды жасайды. Б?лкiм сiз: «М?ны? та? ?алдыратын несi бар, б?л туралы ж?здеген бизнес-тренерлер айтады ?ой ж?не б??ан визуализация мен аффирмация ар?ылы о?ай ?ол жеткiзуге болады емес пе?» дерсiз. Жо?, олай емес!

?азiр сiзге т?псанамызда шешушi р?л ат?аратын негiзгi нюансты т?сiндiремiн.

Сiз жа?ын адамы?ыздан, айталы?, ?же?iзден айырылуды? ?ай?ысын бастан ?ткердi?iз делiк. Сол кезде сiз: «Адаммен жа?ын ?арым-?атынаста болу ?ауiптi, ?йткенi одан айырылу ауыр со?ады» деген т?жырым жасады?ыз. Б?л «функцияны» т?псана?ызда?ы «ба?ынышты ?ызметшiге» тапсырды?ыз да, б?л жайлы ?мытып ?алды?ыз. Ал ендi осы жа?дайды т?зету ?шiн, осы ?ызметшiнi тауып, онымен «??гiмелесу» керек, о?ан ?азiр бiздi ешкiм тастамайтынын ж?не «жа?ын адамымызды жо?алтамыз» деген ескi команданы? ?ажетi жо? екенiн т?сiндiру керек. Ал аффирмациялар не iстейдi? Нелiктен олар жеткiлiктi т?рде тиiмдi емес?

Аффирмация – на?ты бiр ба?ынышты ?ызметшiнi? емес, акционердi? жеке ?зiнi? сенiмi болып табылады! Мiне, бар айырмашылы? осыда. Елестетiп к?рi?iзшi, компанияда бiр ?арапайым есепшi ?немi ?ателеседi. Мысалы, ол сiздi? бизнесi?iз ?шiн табыс салы?ын т?леуге 10% м?лшерлеменi пайдалануды? м?мкiндiгi бола т?ра, 20% м?лшерлеме бойынша есептейдi. Б?л жа?дайда осы?ан жауапты на?ты есепшiнi тауып, оны ?йретудi? орнына, сiз к?н сайын акционермен кездесу ?йымдастырасыз. С?йтiп б?л кездесуде сiз оны стандартты м?лшерлеменi? орнына, же?iлдiк м?лшерлемесiн ?олдану?а болатынын табандылы?пен т?сiндiрiп сендiресiз. Акционер м?ны жа?сы т?сiнiп т?р, бiра? ?андай да бiр себептермен оны? компаниясында есеп ай сайын 20% м?лшерлемемен ?ткiзiледi. Б?л на?ыз а?ыма?ты?, солай ?ой? Аффирмация д?л осылай ж?мыс iстейдi! Сiз жа?а позитивтi ойды т?псана?ызды ескермей, тек сана?ыз?а жеткiзесiз! Сонды?тан да сiз то?ылда? сия?ты «мен баймын, мен баймын» деп ?з-?зi?iзге шексiз ?айталайсыз, ал сiздi? т?псана?ыз б??ан сенбейдi, тiптi б?нымен келiскiсi де келмейдi. ?рине, б?л аффирмацияны iштей ж?з, бес ж?з не мы? рет ?з-?зi?iзге айтса?ыз болады. Б?дан бiр к?нi сiз аздап байып та кетерсiз, бiра? т?псана к?шiнi? есебiнен емес, сананы? к?шiмен.

Ал ?Ж ?дiсi ж?не жалпы ал?анда пейнхантинг ?дiстемесi, б?л ж?мысты д?рыс ж?не туралы?пен орындайды. Демек бiз онсыз да б?рiн жа?сы бiлетiн ?рi т?сiнетiн сана?ыз?а 100 рет ?айталап ты?пыштамаймыз, ?айта т?псана?ызда?ы терiс т?жырым?а жауапты белгiлi бiр «?ызметшiнi» табамыз ж?не д?л оны? ?зiн жа?а позитивтi ойды ?абылдау?а «к?ндiремiз»! Бiз б?л «?ызметшiнi» екi секунд iшiнде ж?не м?нсiз ?айталаулар ар?ылы емес, эмоциялар шкаласын ж?не алда толы?ыра? ?арастыратын бас?а да ?дiстердi ?олдана отырып, а?ыл?а ?онымды т?рде сендiремiз.

Сегiз жасында ?жесiнен айырылып, кейiн т?псанасында: «Жа?ын ?арым-?атынас ?ауiптi» деген ?станымы пайда бол?ан адамды та?ы да елестетейiк. ?азiр ол 30 жаста, ?лi де жа?ын ?арым-?атынастан ?ор?ады. Барлы? достары о?ан ?згемен араласу ?ауiптi емес екенiн, ?айта керiсiнше, ?арым-?атынас жылы да жар?ын сезiмдер сыйлайтынын айтады. Бiра? ол б?ны ?абылдамайды. Сонды?тан бiз одан жа?ын адамынан ?ашан айырыл?анын с?раймыз. Я болмаса, ?ашан бiреуге ?атты сенiм арт?анын с?рап бiлемiз. Немесе: «Жа?ын ?арым-?атынас?а т?ссе?iз, ?андай жаманды? болуы м?мкiн?» деп с?раймыз. Сонда т?псана ?зiнi? а?ыма? т?жырымдарын бiрiнен со? бiрiн шы?ара бастайды да, бiр с?тте ?жесiмен бол?ан о?и?а пайда болады. Ол, немересiнi? бар ?ателiгiн, ?ылы?ын кешiрген, ?олдап к?мектескен ?рi еркелеткен ?жесiнен айырылуды? ?аншалы?ты ауыр тигенiн айта бастайды. Бай?ады?ыз ба, т?псанада?ы жа?ын ?арым-?атынастан ?ор?ау?а жауапты белгiлi бiр «?ызметшi» байланыс?а шы?ты. Ал ендi бiздi? мiндет – осы «?ызметшiнi» ?айта сендiру! Б?л ?шiн не iстеу керек?

Бiз б?л ?ызметшiге ?женi? ?лi де тiрi екенiн сезiндiруiмiз керек! Б?л абсурд болып к?рiнуi м?мкiн. Бiра? менi? т?сiндiрмелерiме м??ият ден ?ойы?ыз. Б?л «?ызметкер» ж?й ?ана ?женi тiрi деп елестеткенде, барлы? «?аруын» т?сiредi! Ол ?арым-?атынас ?ауiптi деп «ойлауды» до?арады. Т?йы? болмай, боса?сып, зиян тигiзуiн то?татады. Я?ни ?арама-?арсы жынысты адаммен араласа бастайды, ?згенi? жан д?ниесiне ?ызы?ушылы? танытады. Ол барлы? ?исынсыз нанымдарды, к?з?арастарды, дене блоктарын, жа?ымсыз эмоцияларды тастайды, ?йткенi ендi жан ауру жо?!

Келесi бiр нюансты к?рейiк. Сiздi? ?ызметшi?iз ?арсы о?и?аны бiрден елестетiп кетпейдi! М?ны бiрнеше рет жасау керек. Нелiктен? ?йткенi ?жесi ?айтыс бол?анда, сегiз жасар бала к?птеген жа?ымсыз ?станымдарды жаса?ан болатын. Ал?аш?ы минутта ол, ендi ойыншы? ойнайтын ешкiмiм жо? деп ойла?ан болар. Келесi минутта бiреу ?жем сия?ты ауырып ?алса, оны да осылай жо?алтамын деген т?жырым?а келген шы?ар. Ал кейiн, ?жеме к?бiрек к??iл б?луiм керек едi, оны? мазасын алып абыржытпауым керек едi, сонда б?л оны? ?за?ыра? ?мiр с?руiне ?серiн тигiзер едi деп ойла?ан шы?ар. Бiрнеше к?ннен кейiн, жа?ымсыз жа?дай?а тап бол?ан ол, ендi ?иынды?тарын айтып ша?ымданатын, проблемаларымен б?лiсетiн ешкiмi жо? екенiн т?сiнедi. Осыдан т?сiндi?iз бе, бiр о?и?амен байланысы бар ?те к?п «ба?ынышты ?ызметшiлер» болады! Сiз оларды? ?р?айсысымен ж?мыс iстеуi?iз керек! Сонды?тан да т?псана?а ж?й ?ана «?же тiрi деп елестет» деп айтса?ыз, еште?еге ?ол жеткiзе алмайсыз. М?ны бiрнеше рет жасау?а тура келедi.

Сонымен ?атар, тек жа?ымсыз эмоциялар?а жол беретiн болса?ыз, айтарлы?тай н?тиже болмайды. Терiс пiкiрдегi «?ызметшi» шексiз к??кiлдей беретiн ?рi ?зiнi? терiс ?станымдарынан арыл?ысы келмейтiн болады.

Сонды?тан да ?Ж ?дiсiнi? та?ы бiр арты?шылы?ы – сiз ?ауiпсiздiк ж?не даму ?ызметтерi арасында ?лкен келiсс?з ?йымдастырасыз.

Дамыту ?ызметi жар?ын сезiмдер туралы, ал ?ауiпсiздiк ?ызметi жа?ымсыз сезiмдер туралы «айта бастайды»! Сiз осы екi ?ызметтi? арасында на?ыз пiкiрталас ?йымдастырып, со?ында «ЖА?СЫЛЫ? ЖАМАНДЫ?ТЫ ЖЕ?ЕДІ» деген ?лы шынды??а к?з жеткiзесiз.

?ауiпсiздiк ?ызметi бiрте-бiрте ?зiнi? ?атал бол?анын ж?не терiс т?жырымдарын тым ?ы?ырлы?пен ?стан?анын т?сiне бастайды. Ал дамыту ?ызметi ?зiнi? о? к?з?арастарына сенiмдiрек болады. Н?тижесiнде сiз бiр о?пен екi ?оянды атасыз: жаманды? ?ледi, ал жа?сылы? жар?ырай т?седi. Алды??ы тарауларда айт?ан теорияны еске т?сiрi?iзшi. Естiлiк жаманды?ты жа?сы етедi, ал жа?сылы?ты одан да жа?сы?а ?келедi.

Ендi iске к?шейiк. На?ты не iстеу керек екенiн егжей-тегжейлi ?арастырайы?. Егер сол ер адам?а ?жесiнi? ?айтыс бол?анын елестетудi бiрнеше рет айта берсек, ол ?жесiнi? орны толмастай екенiн, ?мiрдi? м?нi жо? екенiн айтып екi са?ат бойы жылар едi. Сонды?тан да бiз дамыту ?ызметiн параллельдi ?осамыз да, кезекпен екi с?ра? ?оямыз:

1) ?же?iз тiрi деп елестетi?iз.

2) ?же?iздi? ендi жо? екенiн елестетi?iз.

Б?л жарты са?ат?а созылуы м?мкiн. Не бiр са?ат болуы да м?мкiн, бiра? орташа есеппен бiр жарым са?ат ж?мсалады. Егер ?жесi ?те жар?ын ж?не орны ерекше адам бол?ан болса, онда б?л жо?алтумен ?ш-т?рт са?ат бойы ж?мыс iстеуге тура келедi. Бiра?, осы жатты?уды орында?аннан кейiн, алды??ы тарауларда сипатта?ан бiрнеше теорияларымны? д?рысты?ын бiрден бай?айсыз:

1) т?псана жан ауруынан арыла бастайды;

2) адам эмоциялар шкаласы бойынша ?ай?ы мен апатия к?йiнен с?йiспеншiлiк, парасаттылы? ж?не тiптi жадырау к?йiне к?терiле бастайды;

3) барлы? жа?ымсыз ж?не пессимистiк ойлар бiржола жойыла бастайды;

4) денесiнде де ?згерiстер болады: бет-ж?зi бал-б?л жайнай бастайды, к?зi ашылып, дене ?алпы т?зеледi.

Та?ы бiр ма?ызды м?селе. Адам с?йлеп жат?анда, сiз ?те м??ият ты?дап, командаларды ?те д?рыс беруi?iз керек. Б?л ненi бiлдiредi? Б?л алды??ы тарауда айтыл?ан Кодекстi? негiзгi тарма?тарын б?збау керек дегендi бiлдiредi. Я?ни, жанашырлы? танытпауы?ыз, ?з пiкiрi?iздi бiлдiрмеуi?iз, жа?дай?а ба?а бермеуi?iз ?рi ке?ес берумеуi?iз керек. Сiз оны ж?й ?ана ты?дап, айт?анын растауы?ыз керек! М?нда растау деп мен ненi айтып т?рмын?

1.12 тарау. Растауларды? к?шi

Растау деген – б?л ??гiмелесiп жат?анда адамды ты?да?аны?ызды ж?не т?сiнгенi?iздi к?рсету ?шiн ?олданатын с?здер. Б?лар: «жа?сы», «т?сiндiм», «т?сiнем сiздi», «жарайды», «т?сiнiктi», «?те жа?сы», «тамаша» деген ж?не т.б. к?дiмгi с?здер. Б?лкiм сiз нелiктен м?ндай ?арапайым н?рселер с?з етiлуде, неге олар?а сонша к??iл б?лiнуде деп ойларсыз. Осы орайда бiр шынды?ты айтайын. Б?л ?арапайым формуланы ?мiрiнде ?олданатындар кемде кем! Ал негiзi, растауды? к?шi орасан зор екенi аны?. Пейнхантинг туралы еште?е бiлмесе?iз де, психолог болмаса?ыз да, iлтипаттылы? танытпаса?ыз да, бiра? егер адамды м??ият ты?дап, со?ында айт?андарын растап отыратын болса?ыз, б?л жа?дайда да бiр о?пен бiрнеше ?оянды атасыз. Сiзбен ??гiмелесеп отыр?ан адам, бiреудi? оны? с?зi мен ойын т?сiнгенiнен керемет же?iлдiк алады. Екiншiден, сiз оны? а?ыл-ойыны? сергек болуына ж?не санасыны? т?мандануынан ?рi жан жарасынан арылу?а к?мектесесiз. ?шiншiден, ол сiзге сенiм артады ж?не сiздi адал да сенiмдi дос деп санайтын болады.

Б?гiн-а? осы?ан ?атысты эксперимент жасап к?рi?iз. К?п с?йлейтiн, барлы? н?рсеге терiс пiкiрдi жиi айтатын бiр жа?ын адамы?ызды та?да?ыз. Б?л жолы онымен дауласпа?ыз, о?ан бiрде?е ?йретуге немесе жанашырлы? таныту?а да тырыспа?ыз. Ж?й ?ана бiрнеше рет растау с?здер айты?ыз. Сонда оны? айтарлы?тай ?згеретiнiне ?атты та? ?алатын боласыз! Оны? негативтi ой-пiкiрлерi азайып, болмысы жа?сара бастайды. Ол жа?ымсыз жа?дайлар?а назар аударуды то?татап, позитивтi н?рселерге к??iл б?рады, тiптi сiзге, айналысатын iстерi?iзге шынайы ?ызы?ушылы? танытатын болады.