Şəhrizad

M?mm?dr?sul ucadan saqqanaq ??kib g?ld?:

– ? qirismal, s?nin qoyunlarin var? Bizim qoyunlar n? tez s?nin

oldu? Arxa t?r?fd? d?r?d?dir, g?t?r apar. Bacima da de ki, g?l?c?m…

***

H?mb?tin g?lib ?ixmamasi k?ndd? hamini t?laslandirmisdi. K?nd

sovetinin s?dri Sibir Q?z?nf?r camaati s?f?rb?r etmisdi. Hami ?ll?rind? m?s?l Soltanbuda t?r?f gedib H?mb?ti axtarirdi. S?h?r? yaxin k?ndlil?r uzaqdan qaralti g?rd?l?r. Sibir Q?z?nf?r atini ora ?apdi. H?mb?t? yaxinlasib sallagini ??kdi onu vursun:

– Hardaydin, ?. Camaati qanbagir el?mis?n. Arvadin sa?in yolur.

– Q?z?nf?r qaga, azmisdim.

– G?l tez ol, d?s qabagima…

K?ndin agsaqqali olan Sibir Q?z?nf?r ?z?nd?n cavan olan k?nd ?hlin? ?vladi kimi baxirdi. K?ndd? d? h?r k?s onun bir s?z?n? iki el?mirdi.

K?ndlil?rin h?l? uzaqda oldugunu g?r?n Sibir Q?z?nf?r atin

?st?nd?n H?mb?t? s?sl?ndi:

– Yaxin g?l v? m?n? diqq?tl? qulaq as. – H?mb?t yaxinlasdi. – Bir d? gedib basini qurd yuvasinin agzina soxma. ?z agzini da m?hk?m saxla…

Handan-hana Sibir Q?z?nf?rin n? dem?k ist?diyini anlayan H?mb?t:

– Qaga m?n he? n? g?rm?dim mes?d?. Sad?c? azib gedib oralara

?ixmisam. Mes?dir d?…

– K?s…, – dey? Sibir Q?z?nf?r H?mb?t? s?sl?ndi, – m?n s?n? s?z?m?

dedim.

M?mm?dr?sulu v?hsi qiyaf?sind? g?r?b ?ox m?yus olan H?mb?t indi bir az ?r?kl?nmisdi. Dem?li, Sibir Q?z?nf?r d? M?mm?dr?sulun buralarda, mes?d? oldugunu bilirmis… K?ndd? d? iclasda deyirdi ki, inqilabin d?sm?nl?ri il? m?bariz? aparaq… H?mb?t ?iyinl?rini ??kdi. ?ar d?vr?nd? uryadnikin adamini ?ld?r?b Sibird? dustaq yatmis Q?z?nf?r bu g?n d? k?nd sovetinin s?dridir. Bolsevikl?r ona ?ar ?sul-idar?si il? m?bariz? aparmis q?hr?man kimi baxirdilar. Havayi yer? bu kisiy? Sibir Q?z?nf?r demirl?r ki… H?mb?t k?ndlil?rin yaxinlasdigini g?r?b fikird?n ayildi…

– S?k?r ki, H?mb?t tapildi. Day dagilisin eviniz?, – dey?n Sibir

Q?z?nf?r H?mb?t? s?sl?ndi, – Taliba de yanima g?lsin.

Talib h?r d?f? k?nd sovetinin binasini g?r?nd? d?nya onun basina

firlanirdi. ??nki onlarin evini k?nd sovetin?, ?miraslan b?yin evini is? m?kt?b? vermisdil?r.

Indi H?mb?t ona dey?nd? ki, Sibir Q?z?nf?r s?ni ?agirir, ayaqlari

gets? d?, ?r?yi getm?k ist?mirdi.

Sibir Q?z?nf?r Talibi ?vladi kimi qarsilayib gecikdirm?d?n dill?ndi:

– Bilirs?n ki, m?n d?nyanin h?r ?z?n? g?rm?s?m. Sizi ist?yib

deyir?m… – Talib Sibir Q?z?nf?rin n? dem?k ist?diyini tam anlamayib sual

dolu n?z?rl?rl? sovet s?drin? baxdi. Sibir Q?z?nf?r xisin s?sl?, – M?mm?dr?sulu deyir?m, – dedi.

– Q?z?nf?r kisi, g?r bir ne?? vaxtdir m?n onun ?z?n? g?rm?r?m…

– Bilmir?m. G?r?rs?n, ya yox… Amma onu bilir?m ki, onun

g?rd?y? isin axiri yoxdur. Tutub g?ll?l?y?c?kl?r. Kisil?r o boyda d?vl?t qurmusdular Bakida. Axiri n? oldu? ?l?n ?ld?, sag qalan da p?r?n-p?r?n d?sd? v?t?nd?n… ?min oglu sizi d? zibil? salacaq…

– M?nim ?limd?n n? g?lir ki…

– Bax z?man?nin ?n dogru cavabi budur. Bizim ?limizd?n n? g?lir

ki? Basqa yolumuz yoxdur. Vallah bel? gets?, ona g?r? k?ndin d? altini ?st?n? ?evir?rl?r.

Talib ?iyinl?rini ??kdi:

– Axi m?n onun harada oldugunu h?l? d? bilmir?m.

– Yaxindadir. Uzaqda deyil. O ya t?slim olmalidir, Ya da Arazi

ke?ib qeyb? ??kilm?lidir. N? vaxtad?k mes?l?rd? canavar kimi yasayacaq. Indi ?trafda biri ?ld?r?l?n kimi ondan s?bh?l?nirl?r. F?vq?lad? komissiya onu axtarir. Geci-tezi var. Tapib g?ll?l?y?c?kl?r.

– ?limd?n n? g?lir ki?

– Gec-tez o S?hrizadi g?rm?k ist?y?c?k. O bacisini ?ox ist?yir. Sizinl? ?laq? qurmaq ist?y?c?k. S?hrizada da de, qoy onu yola g?tirsin. Onun m?qavim?ti m?nasizdir…

Sibir Q?z?nf?rin yanindan ?ixib ev? qayidan Talib t?r?dd?d i??risind?ydi. Bilirdi ki, o S?hrizada M?mm?dr?sulun sag oldugunu, h?m d? ?ox yaxinda oldugunu des?, qardasi ???n burnunun ucu g?yn?y?n S?hrizad M?mm?dr?sulu g?rm?k ist?y?c?k. M?rdliyi, qorxmazligi il? se?il?n S?hrizadin imkani olsaydi h?tta at belind? qardasini k?nd-k?nd, mes?-mes? axtarardi.

H?l?lik S?hrizada bir s?z dem?m?k q?rarina g?ldi. M?mm?dr?sulun xasiyy?tin? b?l?d idi. Gec, ya tez bacisini g?rm?k ist?y?c?kdi…

Yaxsi deyibl?r ki, cidani ?uvalda gizl?tm?k olmaz. M?mm?dr?sul

s?hb?ti getdikc? b?y?y?rd?. Xir?inlida sovet s?drinin ?ld?r?lm?sind?n sonra bu s?hb?t daha da b?y?d?. S?hb?t g?zirdi ki, Xir?inlida sovet s?drini M?mm?dr?sulun d?st?si q?tl? yetirib.

Orda yerlil?rd?n he? kim sovet s?dri olmaq ist?m?diyind?n, Q?m?rlid?n t?yin olunmus yeni sovet s?dri camaata qan uddurur, qiz-g?lini bel? qam?ilayirdi. M?mm?dr?sul da ona h?ddini bildirmis, amma sovet s?dri bir az da ?st?n? qoymusdu. Odur ki, M?mm?dr?sul ?z adamlari il? gec? k?nd? soxulub onu g?ll?l?misdil?r.

Indi M?mm?dr?sul s?hb?ti g?lib F?rruxa da ?atmisdi. Son vaxtlar F?rrux k?ndin axundu ?hm?diyy? aga il? d? yola getmirdi.

K?ndin q?dim q?biristaninda K?y?li baba adlanan ocaq vardi. B?t?n

k?nd bilirdi ki, bu m?q?dd?s ocaqda uyuyan K?y?li baba ?hm?diyy?nin ulu babasidir. ?srl?rd?n b?ri insanlarin inanc yeri olan K?y?li babanin q?bri ?st?nd? ?miraslan b?yl? Ziya b?y g?z?l, ?z?m?tli k?mb?z tikdirmisdi.

K?ndin b?t?n axundlari, mollalari bu n?sild?n g?lirdi. Bolsevik h?kum?tinin t?gyan etdiyi bir d?vr olmasina baxmayaraq insanlarin K?y?li baba ziyar?tgahina olan inami z?rr?c?n d? olsun azalmamisdi.