Комплекси таълимӣ-методӣ: Экологияи муҳандисӣ

20. ?у??ат?ои лои?ав? ва дигар ?у??ат?о ба экспертизаи давлатии эколог? дар намуди ?о?аз? ва электрон? (аз рyи мав?удияти имконияти техник?) пешни?од карда мешавад. ?амаи маводи ба экспертизаи давлатии эколог? пешни?одшуда дар экспертизаи давлатии эколог? ниго? дошта

мешаванд.

21. Шарт?ои техник? ва эколог? оид ба лои?акаш? бояд тиб?и талаботи санад?ои меъёрии ?у?у?ии техник? дар бахши сохтмон, меъмор? ва ша?рсоз?, ?амчунин ?ифзи му?ити зист ва истифодаи самараноки захира?ои таби? ба расмият дароварда шавад. Мy?лати амали шарт?ои техник? барои лои?акаш? тиб?и мy?лат?ои меъёрии барои лои?акаш? му?арраршуда муайян карда мешавад. Мy?лати амали шарт?ои эколог? барои лои?акаш? аз ду сол зиёд нест.

22. Шарт?ои техник? ва эколог? барои лои?акаш?, ки мy?лати амалашон ба охир расидааст, ба экспертизаи давлатии эколог? ?абул карда намешаванд.

(Бо ?арори ?укумати?ум?урии То?икистон аз 3 декабри соли 2012,№ 697 тасди? шудааст)

Дарси КМРО

Экспертизаи эколог?

Шуъбаи экспертизаи эколог? бо ма?сади таъмини и?рои талаботи модда?ои 35-36 боби 6, 37-43 боби 7 ?онуни ?ум?урии То?икистон «Дар бораи ?ифзи му?ити зист» ва ?онуни ?ум?урии То?икистон «Дар бораи экспертизаи эколог?» таъсис ёфтааст.

Шуъба ?узъи таркибии Раёсати ?ифзи му?ити зисти вилоят? буда, татби?и ?онунгузории ?ум?урии То?икистонро дар бахши экспертизаи эколог? ва ба экспертизаи эколог? фаро гирифтани объект?ои экспертизаи экологиро дар доираи сало?ияташ таъмин намуда, ?у??ат?ои стандарт? ва меъёр?ои экологиро танзим ва назорати и?рои он?оро таъмин менамояд.

Шуъба фаъолияти худро дар асоси Конститутсияи ?ум?урии То?икистон, дигар санад?ои меъёрию ?у?у?ии ?ум?урии Тожикистон дар со?аи истифода ва ?ифзи му?ити зист, санад?ои ?у?у?ии байналмиллалие, ки аз ?ониби ?ум?урии То?икистон эътироф шудааст, Низомномаи Кумита, Раёсат ва ?амин Низомнома амал? менамояд.

Вазифа?ои асосии шуъба:

– ташкил ва гузаронидани экспертизаи экологии объект?о (тиб?и руйхати замимагардида – иншооти категорияи 4, ки бо ?арори ?укумати ?ум?урии То?икистон аз 3 июни соли 2013, №253 тасди? карда шудааст), назорати танзими ?у??ат?ои меъёрии со?аи му?ити зист ва лои?а?ое, ки ?ангоми амалишавии он?о хавфи таъсиррасон? ба му?ити зист мав?уд буда, аз тарафи шахсони во?еъ? ва ?у?у??, новобаста аз шакли фаъолият, тобеъият, моликият, ша?рванд? ва мансубият, пешни?од мешаванд;

– фаъолияти назоратиро дар со?аи экспертизаи эколог? дар ?удуди вилоят амал? менамояд;

– таъмини и?рои талаботи ?онунгузории ?ум?урии То?икистон дар бахши экспертизаи эколог? дар вилоят;

– ба ?олати воридот ва содироти мавод?ои кимиёв?, автошина?ои ?исман истифодашуда ва ?айра?оро зери назорат гирифта, меъёри он?оро муайян менамояд;

– бо тартиби му?арраршуда дар та?лил ва пешни?од намудани лои?а?ои ?онун?о ва дигар санад?ои меъёрии ?у?у?? оид ба ?ифзи му?ити зист иштирок менамояд;

– иштирок дар та?ияи ?у??ат?ои меъёр? оид ба муайян кардани ?адди ?оизи меъёр?ои садо, ларзиш, майдони магнит? ва истифодаи модда?ои кимиёв?;

– бевосита ва як?оя бо дигар ма?омоти дахлдор таъмин намудани талаботи ?онун?ои амаликунандаи ?ум?урии То?икистон оид ба истифода ва ?ифзи му?ити зист ?ангоми та?ияи ?у??ат?ои дастурию метод? ва техникию идорав?;

– назорат оиди та?ияи ?у??ат?ои танзимкунанда дар бораи ?у?у? ва вазифа?ои ша?рвандон дар фаъолияти вобаста ба ?ифзи му?ити зист, тартиби ?алли ба?с?ои ?ифзи табиат ва ?авобгар? барои ?у?у?вайронкун? дар самти ?ифзи му?ити зист;

– ?амо?ангсозии фаъолияти сохтор?ои Раёсат ва со?аи такмили ?исоботи омории давлат? ва идорав?, ?оида ва стандарт?о оид ба меъёрдарории истифодаи табиат, дар мувофи?а бо во?ид?ои сохтории Кумита, омода сохтани пешни?од?о барои такмили стандарт?ои эколог?;

– ташкили базаи маълумот оид ба вазъи му?ити зист, фаъолияти назорати давлат? ва стандарт?ои меъёр?ои эколог?;

– пешни?оди таклиф?о оид ба такмили ?исоботи омории давлат? ва идорав? дар со?аи истифодаи о?илонаи захира?ои табиат;

– мавод?оро барои ба экспертизаи давлатии эколог? фаро гирифтан объект?ои категорияи 1, 2, 3, омухта, барои баррас? ба Кумита пешни?од менамояд.

Шуъба барои ?алли вазифа?ояш ?у?у??ои зеринро дорост:

– иштирок дар та?ияи санад?ои меъёрию ?у?у??;

– барои бе?тар намудани фаъолияти со?аи стандартикунон?, сертификаткунони ма?сулоти аз ?и?ати эколог? тоза ба Раёсат ва Кумита таклиф?о пешни?од менамояд;

– дар му?окима?ои масъала?ои фаъолияти Раёсат, шуъба?о, бахш?о дар ?амъомад?о, семинар?о ва конференсия?о иштирок менамоянд;

– аз во?ид?ои сохтории Раёсат, шуъба?о, бахш?о, аз ?умла бо мувофи?аи ро?барияти Раёсат аз дигар вазорату идора?о маълумоти ?ор? ва дигар маълумоти заруриро барои и?рои вазифа?ои шуъба, мувофи?и ин Низомнома талаб менамояд.

– барои риояи меъёр?ои эколог? ва стандарт?о дар со?аи ?ифзи му?ити зист ба корхонаю ташкилот?ои дар вилоят буда, новобаста аз шакли тобеъият ва моликияташон оиди ?авобгу будан ба талаботи ?онун?ои ?ум?урии То?икистон дар со?аи ?ифзи му?ити зист назорат бурда, сан?иш?о мегузаронад ва таклиф?о пешни?од менамояд.

13. Мав?еъи сертификатсия дар экологияи му?андис?

13.1. Ма?сад ва вазифа?ои сертификатсия

Яке аз самт?ои ?алли масъалаи таъмини сифати му?ити атроф, ?ифзи саломат?, таъмини бехатарии истеъмолкунандаи мол?о ва хизматрасони?о ин – сертификатсия мебошад. Истило?и “сертификатсия” – ро васеъ истифода мебаранд, мисол дар арзёбии сифати мол?ои муайян, хизматрасони?о, раванд?о (аз он ?умла технолог?), система?о (масалан, системаи сифат), ва исте?солот. Инчунин гуфтан мумкин аст, оид ба сертификатсияи компютери фард? ё ин ки оид ба сертификатсияи бинои исти?омат?, сертификатсияи муассисаи таълим? ё ин ки сертификатсияи эколог?. Дар ин ?ол дар арзёб? база?ои гуногуни меъёриву-техник? ва меъёр?ои гуногуни мутоби?атро истифода мебаранд.

Сертификатсия ?атм? ва ё ихтиёр? шуда метавонад.

Тиб?и моддаи 9-и ??Т Дар бораи ?ифзи му?ити зист: Моддаи 9. Ваколати ма?оми ваколатдори давлатии ?ум?урии То?икистон дар со?аи ?ифзи му?ити зист ин – ташкил кардан ва гузаронидани сертификатсияи экологии объект?ои му?ити зист, захира?ои таби?, ма?сулот, мавод ва ашёи хом, партов?ои исте?сол? ва истеъмол?, раванд?ои технолог? ва хизматрасон?, ки барои пешгир? ва бартараф кардани зарар ба му?ити зист ва таъмини амнияти эколог? равона карда шудаанд;.

Тиб?и ??Т Дар бораи ?ифзи му?ити зист: Моддаи 34.Сертификатсияи эколог?

1. Сертификатсияи эколог? бо ма?сади таъмини фаъолияти аз ?ониби хо?агидор? ва дигар фаъолияти аз ?и?ати эколог? бехатари шахсони во?е? ва ?у?у?? гузаронида мешавад.

2. Сертификатсияи эколог? метавонад ?атм? ё ихтиёр? бошад.

3. Сертификатсияи экологии ?атм? мувофи?и тартиби му?аррарнамудаи ?укумати ?ум?урии То?икистон ан?ом дода мешавад.

Мувофи?и ??Т “Дар бораи сертификатсияи ма?сулот ва хизматрасон?” Сертификатсияи ?атм? дар ?олат?ои пешбининамудаи ?онунгузории ?ум?урии То?икистон амал? мегардад. Ташкил ва гузаронидани кор?о оиди сертификатсияи ?атм? ба зиммаи ма?омоти ваколатдори ?укумати ?ум?урии То?икистон, дар баъзе ?олат?ои пешбининамудаи ?онунгузории ?ум?урии То?икистон оиди баъзе навъ?ои малсулот метавонад ба зиммаи дигар ма?омоти идораи давлат? гузошта шавад.

Сертификатсияи ?атм? и?роиши талабот?ои бехатар?, ки ба таъмини ?аёт, саломатии истеъмолкунанда ва ?ифзи му?ити зист равона шудаанд, дар назар дорад.

Сертификатсияи ихтиёр? – ин сертификатсияе, ки дар асоси ихтиёр? бо и?доми исте?солкунанда (и?рокунанда), фур?шанда ё истеъмолкунандаи ма?сулот гузаронида мешавад.

Тартиби системаи сертификатсиониро дар мисоли сертификатсияи ?атмии ма?сулот дида дида мебароем. Сертификати мутоби?ат – ин амали тарафи сеюм мебошад ва тасди? менамояд ки ма?сулот ба стандарт ва ё дигар ?у??ати меъёр? мутоби?ат менамояд.

Сертификатсия бо ма?сад?ои зерин гузаронида мешавад:

– 

?ифзи инсон ва му?ити атроф аз ма?сулоти э?тимолан хатарнок;

– 

баланд бардоштани эътимоднок? ба сифтаи ма?сулот;

Намуд?ои стандарт?ои эколог?

Стандарт?ои сифати му?ити атроф;

Стандарт?ои таъсироти имконпазир ба МА;