Оценить:
 Рейтинг: 0

Нигина ва Мирмалик

Год написания книги
2023
Теги
<< 1 ... 58 59 60 61 62 63 64 65 66 ... 141 >>
На страницу:
62 из 141
Настройки чтения
Размер шрифта
Высота строк
Поля

– Нусхаи ин шумхабар суб?и барва?т ба Худованди олам, Маликаи муаззама расида буд. Та??и? нишон дод, ки ?о?иёни моро на сипо?иёни халифа, балки исмоили?о озор додаанд…

Баъзе вакилдорон о?и сабук кашиданд, аммо Хоразмшо? ва?о?аташро та?йир надода, нафасе сукут варзид ва ?илави сухан дигар с? кашид:

– Шайх аз ин хабару та??и? мин айн[44 - мин айн? – аз ку?о? (араб?)] ога?? ёфт?

– ?амро?и Маликаи олам суб?она х?рдем ва…

– Ч??!! Эй мардум, фа?мидед?! Шайх аз ма?лиси шо? гурехта, ба с??бати малика рафтааст! Ё наузанбилло?!

– Худованди олам маро о?илан даъват карданд…

Хоразмшо?, ки тез-тез ми?а зада, ба че?раи анорранги Ма?дуддин менигарист, якбора р?й турш карду ба хашм дод зад:

– Бас! Худоё, ин ч? гап? Бархез аз пеши ман! Фарёд ба к? г?ям ва дармон аз к? ??ям?! То кунун бар дигарон тамасхур мезадам, акнун ба ман тамасхур мекунанд… Со??!!

Хоразмшо? ?оми шароб дар даст бо чашми хунполо шайхулисломро нигаристу ёдаш омад як с??бати таърих? бо модараш:

…Се р?з ?абл аз ?улус[45 - ?улус – ма?лиси то?гузор? ба шо?и нав ва тахтнишин?, ибтидои подшо??. ] ?утбиддини валиа?д дар хилватхона тан?о нишаста, перомуни ?оли мулк ва ояндаи давлатдор? андеша меронд, ки модараш бесадо ворид шуд ва баъди салом ?ол пурсид. Фарзанди ?обил мухтасаран шар? дод, ки оид ба мулкдор? ва та?диди он на?шаю му?имоти бисёре ихтиёр кардаасту пас аз тааммул ва таамму? ?ар он ч? боиси масли?ат бошад, мушаххасан ба модар хо?ад гуфт.

Турконхотун сари фарзанди ба подшо?? расидаро модарона б?сиду бо мулоимат гуфт:

– Раъйи шумо олист ва р?шану маъ?ул, эй нури чашму чаро?и модар! ?ар ч? мехо?ед, муборак аст. Аммо… як масъала ?аст, ки таъхир напазирад…

– Бифармоед, эй модари ме?рубон.

– Мо ?ама бар дину миллати обои хешем ва бузургон фармудаанд, ки дину давлат тавъам аст. Ин ну?таи му?имро шумо ?ам, эй фарзонафарзанди модар, хуб медонед. Модари шумо кушоиши корро дар он мебинад, ки дар навбати аввал, бидуни таъхир, шайхулисломро му?аррар ва муайян бикунем, то бо фатвои эшон ?ар амру и?доми шумо аз ибтидо хушоянд ва м?ътамад шавад.

– Фикратон айни муддаои мост, эй моми ме?рубон! Вале ал?ол фардеро намебинам, ки ин маснади олиро шоиста бошад…

– Агар бо назари нек бингарем, фарди арзандаро метавон дарёфт!

– К? бошад ??

– ?ро Шарофиддин ном ва Ма?дуддин насаб асту мартабааш – аллома! ?адди некма?зари ? бо ?аъди аълои мо ?амнишин буданд. Вай мардест м?ътабар, фозилу хирадманд, некр?й ва хушб?й…

Он р?з ?утбиддин бо андаке шуб?а боэ?тиёт ба чашми модар ниго?и жарф андохта буд. Зеро калимаи охирин ба г?шаш на он?адар гуворо расиду та?дор аз худ пурсид: «Чаро модар калимаи «хушб?й» пурназокат талаффуз кард?» Ва худ ба худ чунин посух гардонда буд: «Модар хуб медонад, ки атриёт маро бисёр хуш меояду аз б?йи бад сахт нохуш мешавам. Бинобар ин калимаи «хушб?й»-ро хушо?анг ба забон овард»…

Оре, он замон шо?зодаи ?авон бо хулосаи осон рашку шуб?аро бартараф карда буд. Аммо имр?з, ва?те ки шо?аншо?и ?а?он асту Сан?ару Искандари сон? ва оламу одами бисёре дидаву ?исса?ои зиёде шунидааст, калимаи «хушб?й» ва ма?з ин мардро ба мансаби ол? пешни?од кардани модарро ба тарзи дигар маънидод кард. Мастомаст ба хулосае омад, ки солиёни дароз миёни модараш ва шайхулислом д?стию улфат? дигаргуна идома дорад. Агар чунин намебуд, шайх ма?лиси подшо?ро сарфи назар карда, ба с??бати модари шо? намерафт…

Хоразмшо? чашми хунполо аз чашми пурсаволи шайхулислом дур афканду о?и с?зони дил бо шароби сард фур? нишонд ва аз байни дандон садо баланд кард:

– Аз ма?лиси мо гурехтани шайх мавз?и с??бати ало?ида. Баъди сафари Ба?дод ба ин муаммо бармегардем. Лекин масъалаи имр?за лотаъхир. Х?ш, к? ч? пешни?од дорад?

Ин дафъа аввалин шуда, Шамсуддини Калобод? овоз баланд кард:

– Сагро а?алаш ояд, ба домани со?ибаш да?ан меандозад. Худи араб мег?яд, ки «зараба калбун на?исун!» Халифаи бера?мро бера?мона бояд к?фт!

Хоразмшо? бо аломати та?син сар ?унбонду Зиёуддини Марваз? навбати сухан гирифт.

– Медонистем, ки халифаи малъун ба хоразмиён сафои зиёда надошт ва тахми адоват мекошт. Акнун ки ба хоразмиён ?афои зиёдат раво дидааст, беамон бик?бем, то мисаш барояд!

Му?иралмулк То?иддин лаб ба дуои бад кушод:

– Р?йи бадхо?и Хоразм чу пушти паланг бод! Ило?о, аз боди хазон шохи умраш бишканад! Эй шо?аншо?и олам, фа?ат шумо ?удрат доред, ки ин касофатро аз сари мусулмон?о дур андозед. Ман тайёр, ки худи ?озир бо шамшери бара?на ба сари халифа тозам!

– Шитоб накунед, ?азрат! – ба мубо?иса пайваст котибулиншо. –Мег?янд, ки ин зимистон барфу сармо ба?оят афзун мешавад.

Хоразмшо? билфавр зид баромад:

– Барфу сармо садди ро?и мо набуд ва намешавад! Ба?дод сармо надорад ва араб ч? будани барфро намедонад. Дил ?ав? доред ва ба ?арбу зарб тайёр шавед!

– Яъламулло?[46 - Яъламулло? – туро Худо нусрат ди?ад! ], эй шо?аншо?и олам, – овози шайхулислом аз ?арва?та зайифтар садо дод. – Сармо мешавад ё гармо – Худо медонад. ?арбу зарб мешавад ё не – инро ?ам довари ?а? медонад. Мо ?амеша ба он мек?шем, ки к?дак чу лаб аз шири модар биш?яд, нахуст исми шарифи шумо г?яд ва ба шумо фат?у нусрат ??яд ва г?яд: Янсуракалло?,[47 - Янсуракалло? – Худо медонад ] эй то?вари гет?! Вале ба хилофат ху?ум карданро нораво ва хато медонам. Ин кор мисли ба теша осмон тарошидан му?ол асту хатарнок! О?илон ба коре, ки э?тимоли хатар дошта бошад, маш?ул нашудаанд…

Хоразмшо? дандон ба дандон совида, гуфтори наси?атомези шайхулисломро то охир шуниду бо каро?ат эрод гирифт:

– Мо мутаа??ибем ба сухан?ои шайх, ки к?дакро ба итоати шо? мехонад, аммо худ итоати шо? надорад, ба ?ар усул фармони моро инкор мекунад. ?ама вакилдорон «самъан ва тоъатан» мег?янду шайх амри моро хато ме?исобад. Росташро г?й, ту дар хизмати кист?? Фармонбардори мо ё лаганбардори ра?иби мо?

– Ман бандаи Худо ва фармонниюши шумоям, эй шо?аншо?и олам. То зиндаам, нофармонии шумо намекунам. Ба ла?ни модарбузурги муаззам мег?ям: Сада?алло?у мин амили соле?ан фалинафси?и ва ман асоа фаалай?о!

– Бас! Ман араб? менадонам! Ба хоразм? биг?, ки ч? гуфт??

– Худованди азза ва ?алл мефармояд: ?ар к? нек? кунад, барои худ нек? хостааст ва ?ар к? бад? варзад, бад ба вай баргардад!

– Хом?ш!!! – Хоразмшо? ончунон баланд бонг зад, ки ?ама вакилдорон аз ?айбаташ чун барги бед ларзида, ба лаб кул?х молиданду бо тара??ум шайхулисломро нигаристанд. – Ман ба мусулмон?о нек? мекунам, зеро халифаи бадро аз байн мебардорам. Ман, ки шо?аншо?и давлати Хоразмшо?иёни кабир ?астам, сипо?иёнро фармон меди?ам: барои ?ангидан алай?и халифа Носир омода бошед! Те?ро ба манфиати ислом кор фармоед. Аз ?онибдори халифаи золим ?ар киро ёбед, ?о ба ?о кушед!

Ман паго? ба ро? мебароям. Агар халифаро зинда нагираму ба сад хор? то ??рган? набиёрам, Сан?ару Сикандар наям!

Шайхулислом, ки аз муомилаи да?алу алфози ?абе?и подшо?и маст бо хи?олату маломат сар ба зер афканда, мисли садаи солор сокит меистод, ?арчанд з?р зад, худро ором дошта натавонист:

– Эй бузургворшо?и Хоразм ва адолатпано?и муслимин, Худованди олам мартабаи халифаи исломро гиром? медорад. Бо амри Худованд ?е? душман бар вай ?олиб наояд. Модарро маран?онед, то Эзид шуморо наран?онад…

– ?ой, шайхи палид, хом?ш шав! Инак, к? будани ту ба мо маълум шуд! – ш?ълаи ?азаб ва рашк дар оташхонаи дили подшо? зад ва бо ва?шат фарёд зад: – Дору?а!![48 - дору?а – сарвари миршаб?о, ша?рдор] Доред ин палидро. Гумоштаи халифа Носир аст ин мунофи?!! Модарамро бо фанду фиреб беро?а карду акнун маро аз ро? заданист. Бандед ?ро!!!

Вакилдорон ангушт ба дандон газиданду котибулиншо шитобон, аммо ?аросон назди шайхулислом омад ва бехг?ш? гуфт:

– Ё шайхи кабир, хо?ед, ки ?онатон халос шавад, пеши пои подшо? сар монеду тавба кунед ва г?ед, ки «Аз Худо шавкати шо?аншо?и Хоразм ва шикасти халифа Носир талаб дорам!»

– ?аргиз чунин наг?ям! – солор посух гардонд Ма?дуддин. – Дилу имон ?ав? бошад, дарду ?ам зайиф шавад. Калиди мо ба ?улфи тавба рост намеояд! Охир гуно?е накарда, чаро тавба г?ям?! Шо? аз ?авзи шароб берун барояд ва ба чашму дилаш сухан дарояд, он го? р?йи ману кафи пойи ту мег?ям…

?умлаи охирин то г?ши Хоразмшо? расиду мастона ?о?-?о? хандид ва бо о?анги масхара хитоб кард:

– Шунидед? Шайхи палид «р?йи ману кафи поят» мег?яд! ?а-?а-?а! Шайхи шарманда аз кори зишташ пушаймон шудааст! Дер шуд, эй донои нодон! Ягон узру тавба ?абул намешавад! Жожи жанда махой!! ?а-?а-?а!

Шайхулислом ба ?а??а?аи майолуда эътиборе надода, аммо э?тироми тарафайнро ниго? дошта, бо тамкини хос гуфт:

– Агар и?озати ол? бошад, чанд ?умла арза дорам…

– Каломи вопасин мехо?? гуфтан? Мар?абан!
<< 1 ... 58 59 60 61 62 63 64 65 66 ... 141 >>
На страницу:
62 из 141