Оценить:
 Рейтинг: 0

Нигина ва Мирмалик

Год написания книги
2023
Теги
<< 1 ... 74 75 76 77 78 79 80 81 82 ... 141 >>
На страницу:
78 из 141
Настройки чтения
Размер шрифта
Высота строк
Поля

– Хеле хуб, эй шоир. Аввал бихон, баъд гап мезанем.

Шамсиддини ?аддод? вара?е аз ?айб бароварду ба р?йи Нигина ниго?и а?иб афканда, бо лутфи ?амнишин? ба ?ироат пардохт:

Дар хатар арч? монда?, эй тани ?они бехатар,

Дида шумар ки карда?, ?асди фалак я?ин шумар.

Дар шараф аз сафар расад гав?ари шабчаро?и ма?,

Хез, чу сити хеш кун гирди замин яке сафар!

Бе дами сарди чун са?ар те? макаш, ки бар фалак

?окими адл р?зу шаб аз дами сард шуд са?ар.

Чун суханат самар шавад, ро? бибанд хобро,

То ба василати сухан гирди ?а?он шав? самар.

Бе ту зи дида бар ду рух хуни ?игар кушодаам,

Нолаи чанг мешунав, гиряи шамъ менигар.

Одами бе?унар туро гар ба ?унар намехарад,

Рав, бибар ин ?асидаро то дари одами ?унар…

Шамси ?ола ?ироатро тамом карду бо н?ки остин да?онашро п?шонда, пастакак сурфид ва боз ниго?и нарм ба Нигина афканд:

– Агар ба мамд?? маъ?ул бошад, арзиши ?ар байтро як лабханди зебо кофист!

– Шеъри хуб аст, ?арчанд ол? нест, – гуфт Нигина ва зери чашм Шакархонумро нигарист бо маънои хатми с??бат. Зеро аз ниго?и гарму ишора?ои бепардаи шоир бесаран?ом гашта буд.

Аммо Биб? Ойиша ишораро нафа?мида, бо ченаки дигар ба?о дод:

– Шеър ?ариб ки ягон камбуд надорад, ну?си калон дар шоир аст! Вай ?ойидаю вазни ар?зро хуб медонад, аммо шарти иш?у майли ар?сро намедонад.

– Шарти иш? чист, эй Биб?? – ?айрону музтариб гашт Шамси ?ола.

– Дил якеву ёр яке! Марди бул?авас ва шоири гул?авас инсони комил нест…

– Эй Биб?, аз ?ама бештар шумо ?оли маро медонед, ки як сол боз му?аррад ман, тани тан?о мисли шиновари баста санг дар по зиндаг? мекунам…

Узри шоир бадтар аз гуно? шуд. Шакархонум, ки то ?ол ?арфе нагуфта, ором менишаст, якбора ба ??ш омад:

– Эй бачаи хола, ба «ту» гуфтани шоир забонам намегардад, лекин, интухин, ма?бурам кард?. Оё медон?, ки мамд??и ту кист?

– Албатта. Бе?тарин ра??осаи олам!

Ар?се, ки хо?анда дорад басе

Намеояд осон ба а?ди касе!

– Вай кабутари ?арами шо?аншо?и олам, эй бул?авас! Бо вай ?амс??бат шудан, ниго?и бе?о кардан ва табъашро озурдан ?атъиян манъ…

– Ба ман ч??! Хоразмшо? барои шумо шо?аншо?и олам, барои ман шо?и шатран? вай! Аввал?о дар назарам андаке ?адру ?имат дошт, вале баъде ки домодаш – Усмоншо?и моро кушту Шайхулисломи бузургро ?атл карду ба сари халифаи ислом лашкар кашид, обр?яш ба хоки сиё? баробар шуд. Ба назарам подшо?аки ошолуди ниммурдаву нимкофиргашта менамояд, ки ном дораду имон надорад. Агар аз Ба?дод ?олиб меомад, шояд ки ?олаш андак бе? мегашт, вале аз каромоти халифаи ислом дар ними ро? балозадаю расвои ду олам шуд, ними сарбозаш мурду ними дигараш камон аз даст дарафканда, найза ба хок андохт ва шо?и тавоно дар они во?ид фа?иру ?а?иру ?азир гардид…

– Дар дил ин ?адар гап доштию, интухин, дар базми Фир?забо? подшо?ро ба таърифу тавсиф то осмони да?ум бардошт?…

– Айби ман ч??! Ва?те шо?аншо?и шумо?о к?дак барин гапи на?з, тавсифу ситоишро мисли ?анди хур?сак д?ст медораду ?атто мукофот меди?ад, чаро мани шоир хом?ш шинам?! Самар?андие, ки хари л?лиро об дода, мабла? меситонад, ?айби ин г?лу гарангро ба ?ар усул меафшонад! Ин абла?башара ?атто намедонад, ки таърифи аз ?ад зиёд дашном аст!

– Агар Султон Хоразмшо? г?лу гаранг мебуд, интухин, ними дунёро со?иб намешуд, Сан?ари сонию Искандари замон ла?аб намегирифт…

– Туф кардам ба ин ла?аб?ои дур??ин! Дар асл шо?аншо?и шумо аз тухмаи барда?ост, бобокалонаш ?уломе буд рашки султон? карда! Рост, имр?з он ?уломреша со?иби то?у тахт, подшо?ест бо карру фар, даст?ош пури ангуштар. Лекин дарунхолию гумро? аст вай! Шо?ро?и адлу инсофу ?а?и?атро гум карда, шо?идбозу бодапарасту зайифу нотавон шудааст! Он ?о Чингиз фикри лашкару нияти ?ангу кишваркушо? дораду ин ?о Хоразмшо?и шумо фикри базму айшу н?ш ва шоиру шо?иду шодгуна…

– Рост, султони мо г?ё дар хоби ?афлат бошад, – Шакархонум як зина поён фуромад. – Ман ?ам дида истодаам, ки дар умури мулк, интухин, шав?ею ра?батею дилгармию дахолати камтар дорад. ?а?он аз Чингизхон, интухин, дар тарокум асту Хоразмшо? намедонад, ки агар дар ин шабу р?з маш?ули ?усл шавад, о?ибат дастобрези му?ул хо?ад шудан…

– Вай, ки риши к?то?у куло?и пашмин дорад, а?лаш расою фикраш солим не. ?офил аст, ки Чингиз сул?фур?ши о?ибат?анг асту дар каф гул, аммо дар ба?ал хор дорад. Намедонад, ки на?истар шавад, чун на?ис тар шавад!

– Мардуми Бухоро мег?янд, ки ?алла чун зард шавад, интухин, дигарбора сабзу тар нагардад…

–Рост, равзаи айши Хоразмшо? торафт пажмурда мегардад. Бо лафзи мардуми Самар?анд мастро нафси аммора хар кунад!

Дуруст мег?ям, эй духтари хола?

Шакархонум ла?зае ба андеша рафту Ойиша Биб? ?ам хом?ш менишаст. Нигина, ки мунозираи ?ар ду ?а?талошро хом?шона, аммо боди??ат мешунид, аз охирсухани соядори Шамси ?ола як ?ад парид. Фа?мид, ки ба саропардаи хоси подшо? даромаданаш аз чашми м?шикофи шоир пин?он намондааст. Пеши назараш он ла?заи нанговар дубора пайдо шуд, ки во?еан подшо? ба пирхар монанд буду а?лу ра?му шаф?ату одамгар? надошт…

Ба нафрату маломат дар бораи Хоразмшо? гап задан?ои шоирро бо сухан?ои ?абе? ва ?а?оратомези Узло?у Турконхотун му?оисаву ?амъбаст карда, ба шо?аншо?и олам нафраташ омад. Бар замми ин ёдаш расид як ?икояти Сайфуддин, ки бо дарду алам гуфта буд: «Бо Шайхулислом масли?ат кардем, ки сурмаи бедор? бар чашми масти подшо? кашида, фур??и ме?р ва оташи ?айрат дар ма?заш пароканем, то хобу х?ри инсон?, сабру ?арор ва хиради султон? аз вай дур нашавад. Гуфтем: «Ба остонаи пир? расидед, ибодат бештар кунеду кори он ?а?он хубтар бисозед. Нак? бошад, агар ба ?а? раведу моро ?амро? баред». Бо густох? ?авоб гардонд: «Б?саго?и ман лаби паймонаву лаби ?онона аст, на санги сиё?!»

Сайфуддин он р?з «Дод аз дасти подшо?и абла?у гумро?! Дод!!» гуфту андактар дарборро тарк карда рафт. Аммо Нигина натавонист, зеро кабутари ?арам боли парвоз надошт. Бо чашми нак?? ояндаро менигарист, вале б?йи бе?буд ба димо?аш нарасид – гулу боди сабо хуш омаду шод? овард, аммо шо? наомаду ?аму ?усса афзуд. Бо ?азор умед худро ба Самар?анд расонд, лек… ?ай?от – дид, ки шо? ба шароб ?афстар нишастаасту майн?ш? мисли обн?ш? вайро одат шуда, аз лофу худнамо? кор?ояш гире? андар гире? афтодааст…

Нигина зери лаб «Эй дил, аз кори Худо ?е? маран?!» гуфту хаёлоти гаронбор аз сар дур андохта, бори дигар бо умед Момои самар?андиро нигаристу ба идомаи мубо?иса г?ш андохт, ки Шакархонум мегуфт:

– Ростиро завол нест, эй бачаи хола! Дар ?а?и?ат ду кор аз подшо?он ?ароиб намояд, интухин, зиннати сар ба пой бастану пойтоба дар сар печондан ва, интухин, марвориду тилло ба сурбу мис баробар кардан…

– Ин подшо?и толеъбаргашта…

– Шуд! ?амин ?адар г?г?як карда, тору пуди подшо?ро титу пит кардед, бас! – Шамси ?оларо аз сухан боздошт Биб? Ойиша. – Тамоми таънаю маломату гилаю ?ингила?ои ?ар дуятон ду мисраи як байт аст:

Кори подшо?и мулк боз? нест,

Боз? ойини сарфароз? нест!

?азор ?он ко?ондаю обу ара? резонда, на?зу бад г?ед ?ам, дигар ба Хоразмшо? як сари м? таъсир намерасонад. Зеро агар к?за аз тиллою гав?ару ло?вард созанд, аз он ?амон таровад, ки дар ?ст! Биёед, к?заи фарсуда ба ?олаш гузорему чун к?загарон мушту лагаду тапонча назанему ба Нигина нигарем, ки кабутари ?арами эдун подшо? аст:

Ашке ки зи чашм бари р? ?алтидаст,

Дар г?ш кашида?, ки марворид аст.
<< 1 ... 74 75 76 77 78 79 80 81 82 ... 141 >>
На страницу:
78 из 141